Ангилал: мэдээ

Европ стандартыг эх орондоо нутагшуулах ажлыг эхлүүлсэн Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд энэ ажлыг эрчимжүүлэх үүргийг ажлын хэсгийн хуралдаанд оролцох үеэрээ өглөө. Тус ажлын хэсэг нь Монгол Улсад Европын холбооны нийтлэг зарчим, хэм хэмжээ, стандартыг хэрэгжүүлэх бодлогыг боловсруулах үүрэгтэй юм.

Хуралдаанаар ажлын хэсгээс боловруулсан төлөвлөгөөний төслийг хэлэлцээд Ерөнхий сайд болон зарим сайд нарын саналыг тусгаж сайжруулахаар боллоо. Социалист замаар замнаж асан зүүн Европын орнууд тухайлбал, Болгар, Унгар, Румын, Чех, Словак, Польш зэрэг улсууд Европын холбооны нийтлэг зарчим, хэм хэмжээ, стандартыг өөрсдийн оронд амжилттай хэрэгжүүлснээр тус холбооны бүрэн эрхэт гишүүн болсон. Европын холбооны гишүүн болоход улс орнуудаас хамгийн түрүүнд тус холбооны стандартыг нэвтрүүлсэн байхыг шаарддаг.

Манай улс эдгээр улстай уламжлалт харилцаатай, нэгэн үе нийгмийн ижил системтэй байсан учраас Европын холбооны стандартыг нэвтрүүлэхэд эдгээр улсуудын туршлагыг судлах учиртай юм гэж Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд тайлбарлаад “Эдгээр улс орнууд ч манайд туслахад бэлэн байгаа” гэдгийг онцоллоо.

Мөн манай улс Европын холбоотой түншлэл хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулж байгаа. Энэ гэрээнд бидний энд яриад буй Европын холбооны нийтлэг зарчим, хэм хэмжээ, стандартыг хэрэгжүүлэхэд хамтран ажиллах талаар тусгай бүлэг бий. Европын холбоо үүнийг бүрэн дэмжиж байгаа. Тиймээс энэ төлөвлөгөөгөө дахин боловсруулаад ажлаа яаравчлахыг Ерөнхий сайд С.Батболд даалгалаа. Тус ажлын хэсгийг Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд Н.Алтанхуяг даргалдаг бөгөөд түүний нарийн бичгийн даргаар Гадаад харилцааны яамны тусгай үүрэг гүйцэтгэгч Элчин сайд Б.Батхишигийг ажиллуулахаар тогтлоо

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд Монгол-Хятадын батлан хамгаалах салбарын жил бүрийн зөвлөлдөх уулзалтад оролцохоор манай улсад ирээд байгаа БНХАУ-ын Ардын Чөлөөлөх Армийн (ХАЧА) Жанжин штабын дэд дарга, генерал Ма Сяотан тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2010 оны наймдугаар сарын 19-ний өдөр хүлээн авч уулзлаа.

Уулзалтын эхэнд Ерөнхий сайд Монгол-Хятадын харилцаа, хамтын ажиллагаа, тэр дундаа хоёр улсын зэвсэгт хүчний хамтын ажиллагаа сүүлийн жилүүдэд амжилттай хөгжиж ирснийг, тухайлбал монголын цэргийн албан хаагчдыг БНХАУ-ын цэргийн сургууль, дамжаанд сургах, хамтарсан дадлага сургууль зохион байгуулах, буцалтгүй тусламж олгох чиглэлээр үр ашигтай хамтран ажиллаж байгааг дурдлаа.
Түүнчлэн Монгол Улсын Батлан Хамгаалах Яаманд (БХЯ) БНХАУ-ын БХЯ-аас үзүүлсэн буцалтгүй тусламжаар Монголын зэвсэгт хүчин Нөхөн сэргээх төвтэй болж байгаа нь дэлхийн халуун цэгүүдэд үүрэг гүйцэтгэж байгаа монголын энхийг сахиулагчдын бие бялдар, сэтгэл санааг дэмжих чухал ач холбогдолтой үйл явдал болсон гэдгийг тэмдэглэлээ.

2009 оны долдугаар сард хоёр орны зэвсэгт хүчин энхийг сахиулах чиглэлээр БНХАУ-д хамтарсан сургууль амжилттай явуулсан нь хоёр талын батлан хамгаалах салбарын хамтын ажиллагаанд чухал ач холбогдолтой арга хэмжээ болсныг Ерөнхий сайд мөн онцлоод, цаашид талууд энхийг сахиулах чиглэлээр хамтарсан сургууль, дадлага хийх, манай улсад зохиогддог “Хааны эрэлд” олон улсын хээрийн сургуульд ХАЧА-иас цэргийн баг оролцуулж хамтран ажиллах, туршлага солилцох боломжтой юм гэдгийг хэллээ.
БНХАУ нь НҮБ-ийн Аюулгүйн Зөвлөлийн байнгын гишүүн орон. Тиймээс хоёр тал НҮБ-ийн хамтын ажиллагааны хүрээнд олон улс, бүс нутгийн аюулгүй байдлыг сахин хамгаалах, энхийг сахиулах хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх өргөн боломж байна гэж Ерөнхий сайд мөн хэлэв.

Генерал Ма Сяотан өндөр түвшинд хүлээн авч байгаад Ерөнхий сайдад талархал илэрхийлээд, БНХАУ-ын Төрийн Зөвлөлийн Ерөнхий сайд Вень Зябаогийн мэндчилгээг хүргэлээ. Тэрээр хоёр орны харилцаа, хамтын ажиллагааны өнөөгийн түвшин, тэр дундаа батлан хамгаалах салбарын хамтын ажиллагааг өндрөөр үнэлж байгаагаа илэрхийллээ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд Канад Улсаас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайд, хатагтай Анна Биоликийг бүрмөсөн нутаг буцах болсонтой нь холбогдуулан 2010 оны 8 дугаар сарын 17-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа.

Хатагтай А.Биолик 2008 оноос Канад Улсаас Монгол Улсад суух Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдаар ажилласан бөгөөд урьд нь ОХУ-д Ерөнхий консул, Казахстан Улсад Онц бөгөөд бүрэн эрхт Элчин сайдаар ажиллаж байсан туршлагатай дипломатч билээ.

Ерөнхий сайд А.Биоликийг Монгол Улсад суусан Канадын анхны Элчин сайд байсныг нь тэмдэглээд, Монгол Улсад суух хугацаандаа Монгол-Канадын харилцаа, хамтын ажиллагааны хөгжилд оруулсан хувь нэмрийг нь өндрөөр үнэлж, цаашдын үйл ажиллагаанд нь амжилт хүслээ. Мөн Монгол Улсад ажиллаж байсан хугацаанд хоёр талын харилцаанд гарсан ололт, дэвшлийг хадгалах, хөгжүүлэхэд хатагтай Элчин сайд цаашид анхаарч ажиллана гэдэгт найдаж байгаагаа Ерөнхий сайд илэрхийлэв.

Хатагтай А.Биолик Монгол Улсад ажиллаж байх хугацаандаа хоёр талын уул уурхай, эдийн засаг,  хүмүүнлэгийн салбарын хамтын ажиллагаанд анхаарал хандуулж, тодорхой амжилтад хүрсэн гэдгээ Ерөнхий сайдад хэлэв.

Тэрээр цаашид ч хоёр талын хамтын ажиллагааны ололт амжилтыг бататган хөгжүүлэхэд анхаарч, Монгол Улсыг дэмжиж ажиллах болно гэдгээ Ерөнхий сайдад илэрхийллээ

Монгол улсын ерөнхий сайд С.Батболдод сумогийн их аварга, Асашёорюү Д.Дагвадорж өнөөдөр бараалхлаа. Тэрбээр ирэх аравдугаар сарын 3-нд Токио хотын “Кокүгикан” ордонд зодог тайлж,үс авах их ёслолын ажиллагаагаа хийх ажээ. Энэ их ёслолын ажиллагаандаа Ерөнхий сайд С.Батболд болон түүний гэргийг албан ёсоор урьж, урилгаа Засгийн газрын тэргүүнд ийн гардуулсан юм.

Монгол улсынхаа нэр хүндийг өндөрт өргөж, бас эх орноо сурталчлах ажилд асар их үүрэг гүйцэтгэж байгаад нь Монгол улсын Засгийн газар болон монголын ард түмэн туйлын баяртай байдаг. Их аваргын зодог тайлах энэ ёслол Монгол, Япон хоёр орны харилцаа, хамтын ажиллагаанд бас нэг хуудас нээх нь дамжиггүй.  Сумогийн их спортоо  хэдийгээр  орхиж байгаа ч  монгол улсынхаа нэр хүндийг цаашид  олон үйл ажиллагаагаар  өндөрт өргөж,  үргэлжлүүлж явна  гэдэгт бид найдаж байгаа.

Их аваргынхаа цаашдын ажил, амьдралд хамгийн сайн сайхныг хүсэн ерөөе” хэмээн Ерөнхий сайд урилга хүлээн авах үедээ хэллээ.  Их аваргад Ерөнхий сайд  С.Батболд  улам хийморьтой явахыг ерөөн, хийморийн морь  бэлэглэв. Сумогийн их аварга зодог тайлах энэ ёслолын ажиллагаандаа гадаад ,дотоодын 16 мянга гаруй  төлөөлөгч урьж байгаа юм байна. Түүний дотор Японы нэр хүнд бүхий  бизнесмэн,урлаг спортын  эрхмүүд  байгаагаас  гадна дэлхийд данстай төлөөлөгчид ч  багтаж байгаа ажээ. Сумогийн их ертөнцөд ид хаваа гайхуулж,  эх орныхоо нэрийг дуурсгаж  байсан шигээ их аварга маань ёслолын ажиллагааныхаа үеэр олны анхаарлыг  бас  ийн татах  бололтой.

Харин монголын 100 гаруй төлөөлөөгч түүний зодог тайлах ёслолын ажиллагаанд оролцох ажээ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд БНХАУ-ын Хятадын Коммунист намын (ХКН) Төв Хорооны Гадаад Харилцааны газрын сайд Ван Жаруй тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2010 оны 8 дугаар сарын 16-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. Ууулзалтын эхэнд Ерөнхий сайд Монгол Улс, БНХАУ-ын харилцааны түвшин, хөгжлийн чиг хандлагад сэтгэл өндөр байгаагаа илэрхийлээд, сүүлийн жилүүдэд хоёр улсын хүмүүнлэгийн харилцаа, өндөр дээд түвшний айлчлалууд амжилттай хөгжиж байгааг тэмдэглэлээ.

Тэрээр Монгол Улсын хөгжлийн чухал энэ үе дээр хөрөнгө оруулалт, технологи, дэд бүтэц, нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг бий болгох, хөгжүүлэхэд БНХАУ-ын томоохон компаниудтай хамтарч ажиллах боломж байгааг дурдлаа. Ноён Ван Жаруй Ерөнхий сайдад өндөр түвшинд хүлээн авч байгаад талархал илэрхийлээд, Хятадын Засгийн газар болон ХКН Монгол Улстай харилцаагаа өргөжүүлэхэд онцгой анхааран ажиллаж байгаа гэж хэлэв.

Тэрээр 2010 оны зургадугаар сард БНХАУ-ын Төрийн Зөвлөлийн Ерөнхий сайд Вень Зябаогийн Монгол Улсад хийсэн айлчлалын хүрээнд шийдсэн асуудлуудын хэрэгжилт, явцын талаар мэдээлэл авах, судлах, хоёр талын эдийн засгийн хөгжлийн томоохон төслүүд хэрхэн хөгжиж байгаа болон хөгжих боломж байгааг судлах зорилгоор Монгол Улсад айлчилж байгаа гэлээ.

Ноён Ван Жаруй цаашид эдийн засгийн хөгжлийн томоохон төслүүдпийг хөдөлгөөнд оруулах, учирч байгаа саад бэрхшээлийг арилгахад хоёр тал анхааран ажиллах нь чухал байна гэдгийг онцоллоо. Тэрээр “Ерөнхий сайд Таны удирдлага доор Монгол Улсын нийгэм, эдийн засаг хөгжин дээшилж, өсөн дэвшинэ гэдэгт итгэлтэй байна” гэж энэ дашрамд хэлсэн юм.

Бодит мэдээлэлтэй, үр дүнтэй  ажил хэрэгч томилолт байлаа
Ингэж Монгол улсын ерөнхий сайд С.Батболд баруун болоод төвийн бүс нутгаар хийсэн томилолтоо дүгнэж хэллээ. Тэрбээр томилолтоо өндөрлөж, өнгөрсөн бямба гаригт Өвөрхангай аймгийн Хархорин суманд сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийсэн юм. Монгол улсын баруун болоод төвийн бүсийн есөн аймаг,  нийтдээ 60 гаруй сумын нутгаар 5600 орчим км урт замыг хорь гаруй хоногийн хугацаанд туулжээ. Ард иргэдийнхээ аж амьдралыг тэдний дунд орж сонссон, малчидтай газар дээр нь очиж яриа өрнүүлсэн, төр засгаас гаргаж байгаа бодлогын талаарх мэдээллийг хүргэж, бас тэдний тухай бодит мэдээллийг газар дээрээс нь авсан ажил хэрэгч айлчлал байсан байна.

Таамгаар биш ажил болгох ёстой олон ажлыг энэ хугацаанд тэмдэглэн авч, Засгийн газрын хуралдаанаар эдгээр аймгаар явсан ажлаар томоохон төлөвлөгөө гаргаж ажиллах болно гэдгийг Засгийн газрын тэргүүн тэмдэглэж байв. Зуд турханы дараа хангай бүсийн эдгээр аймагт зуншлага сайхан байгаа аж. Энэ хэрээрээ ч малчдын сэтгэл санаа тэнийжээ. Гэхдээ наадмын дараа намар гэдэг болохоор өвөлжилтийн бэлтгэл ажилдаа орон нутгийн засаг захиргааны байгууллагууд, түүнчлэн малчид өөрсдөө ихэд анхаарч байгаа нь сайшаалтай хэрэг хэмээн Ерөнхий сайд хэлж байлаа.

Гурилын үнэ нэмэгдэх бодит шалтгаан байхгүй
Ерөнхий сайдыг хөдөө орон нутагт ажиллах үеэр иргэд энэ асуудалд нэлээн санаа зовж, шалтгааныг нь гүйцэтгэх засаглалын тэргүүнээс сонсохыг хүсч байсан байна. Үнэхээр 20-30 хувь хүртэл нэмэгдэнэ гэдэг хөдөөнийхөн байтугай хотынхонд ч хүндхэн тусч байгаа билээ. ОХУ-д хэт халалт болж,90 гаруй сая тонн үр тариа хурааж авдаг байсан тэд энэ жил  70 орчим сая тонн үр тариа хураан авах тооцоог гаргаад байгаа юм байна. Үүнээс үндэслэн ОХУ-ын Засгийн газраас үр тариаг экспортлохгүй гэсэн шийдвэрийг манай бизнесмэнүүд, худалдаачид тусган авч үнэ ханшаа өсгөсөн байж болзошгүй хэмээн ерөнхий сайд тэмдэглэж байсан.

Уг нь бол манай улсад гурилын үнэ өсөх үндэслэл байхгүй аж. Атрын гуравдугаар аяны хүрээнд манай улс өнгөрсөн онд нийт гурилын хэрэгцээнийхээ 97 хувийг, төмс хүнсний ногооны хэрэгцээний 5О хувийг дотооддоо хангах ийм боломжийн ургацыг хураан авсан байна. Энэ жилийн хувьд мөн их хэмжээний ургац авах төлөв ч гараад байгаа аж. Өөрөөр хэлбэл үр тариагаар бүрэн хэрэгцээгээ 100 хувь хангах,төмс хүнсний ногоогоо 60 хувь хангах тооцоог мэргэжлийн байгууллагууд гаргаад байгаа юм байна.

Дээрээс нь эхний долдугаар сарын байдлаар зах зээл дээр гаргаж байгаа гурилын нийлүүлэлт өнгөрсөн оныхоос 22 мянган тн-оор нэмэгдсэн ажээ. Энэ агуулгаар харвал гурилын үнэ нэмэгдэх үндэслэл бодитоор харагдахгүй байна гэж Ерөнхий сайд онцолж байлаа. Тийм ч учраас энэ гурилын үнэ нэмэгдсэн шалтгааныг судалж үзэх үүрэг даалгаврыг Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газарт  өгөөд байгаа юм байна. Үнийг үнэхээр ченжүүд хөөргөв үү, үйлдвэрүүд хөөргөв үү гэдэг бодит үндэслэлийг тодруулаад ард иргэддээ тайлагнах болно хэмээн Засгийн газрын тэргүүн хэллээ.

Ажилтай байж ядуурлаас гарна
Үнэхээр ийм л гарц байгааг Ерөнхий сайд орон нутагт ажиллах энэ үеэрээ тэмдэглэн хэлж явсан байна.  Засгийн газраас ажлын байрыг нэмэгдүүлэх чиглэлээр олон арга хэмжээ авахаар төлөвлөж байгаа аж. Хамгийн бодитой тодорхой зүйл нь бүтээн байгуулалтын томоохон ажлууд  болох Оюутолгой, Таван толгой, Төмөр замын бүтээн байгуулалтын төслүүд,аж үйлдвэрийн цогцолбор, орон сууцны хөтөлбөрүүдийг барьж байгуулахад олон арван мянган ажлын байр шаардлагатай болно.

Үүнд бэлтгэх ажлыг Засгийн газраас онцгойлон анхаарах болно гэдгийг тэрбээр онцолж байна. Мэргэжлийн сургалт үйлдвэрийн төвүүдэд зах зээлд хэрэгцээтэй байгаа мэргэжил, тухайлбал техникийн талын мэргэжлээр  иргэдийг суралцуулах, ялангуяа орон нутгаас тодорхой квотоор сургалтад хамруулах үүрэг даалгаврыг  холбогдох яамд буюу БСШУЯ, НХХЯ, ЭБЭХЯ, ЗТБХБЯ-уудад өгөөд байгаа ажээ. Ерөнхий сайдыг орон нутагт ажиллах зуур дээд мэргэжилтэй малчид, тодорхой ажил эрхлээгүй дээд боловсролтонгууд багагүй тааралджээ. Тэднийг хамгийн түрүүнд эдгээр сургалтад хамруулах ажлыг зохион байгуулах үүргийг орон нутгийн удирдлага хүлээсэн байна. Энэ даалгавраа ойрын үед шалгана гэдгээ ч бас хэлээд авсан.

Жижиг дунд үйлдвэрлэлийг орон нутагт хамгийн ихээр дэмжинэ.
Энэ асуудалд төрөөс улам илүү нарийвчлалтай, зохицуулалт хийх шаардлагатай байгаа нь  томилолтын явцад Ерөнхий сайдад анзаарагдсан байна. Төдийлөн оновчтой төлөвлөлт, хувиарлалт хийгдэж чадаагүйд анхаарлаа хандуулах ёстойг тэмдэглэж байна.  Жижиг дунд үйлдвэрийн агентлагаас нарийвчилсан судалгаа  сүлжээ гаргаж,төлөвлөлт хийн үүнийгээ орон нутагтайгаа уялдуулан үр дүнтэй болгох бодлого дутаж байгааг Засгийн газрын тэргүүн С.Батболд онцолж байлаа. Нөгөө талаас жижиг дунд үйлдвэрийн чиглэлээр олгож байгаа зээлийн асуудалд бас хүндрэл учирч байгааг иргэд ярьж байсан байна.

Энэ чиглэлээр олгож байгаа хөрөнгө оруулалт жил ирэх тусам уг нь нэмэгдэж байгаа аж. Сүүлийн хоёр жил гэхэд 100 орчим тэрбум төгрөг жижиг, дунд үйлдвэрийн санхүүжилтэнд зарцуулагдсан байна. Цаашид ч нэмэхээр төлөвлөж байгаа ажээ.  ХБНГУ-ын Засгийн газраас  50 сая ам.долларын зээлийн асуудал ярьж байгаа бөгөөд удахгүй шийдэгдэнэ гэдгийг дуулгалаа. Түүгээр ч зогсохгүй банк бус санхүүгийн байгууллага, мөн арилжааны банкуудтай хамтарч жижиг, дунд үйлдвэрийн зээлийг хүртээмжтэй , хугацааг нь урт болгох,хүүг нь боломжтой болгох чиглэлээр Засгийн газраас анхаарал тавих ёстой нь анзаарагдлаа хэмээн Ерөнхий сайд хэлж байв.

Ажлын байр нэмэгдүүлэх, ядуурлыг бууруулах нь орон нутгийн удирдлагуудын ажлын нэг үзүүлэлт байх болно гэдгийг ч тэмдэглэлээ. Ядуу өрхийн тоог тодорхой болгох, ажилгүй иргэдийн тоо ямар үндэслэлээр буурахгүй байна гэдэг нарийвчилсан бүртгэл мэдээллийн сан гаргах үүрэг даалгаврыг ч орон нутгийн удирдлагуудад өгчээ. Ийм бодит мэдээлэлд тулгуурлан, ажлаа төлөвлөх нь Засгийн газарт илүү хялбар байх болно гэдгийг дурдлаа.

Мах сүүг эдийн засгийн эргэлтэд оруулна
Ингэх нь хамгийн чухал болохыг Ерөнхий сайд тэмдэглэж байна. Өнгөрсөн зудын гамшиг ч үүнийг бэлээхэн нотлоод өгсөн билээ. Өнгөрсөн онд манай улс 44 сая мал тоолуулсан хэдий ч бараг 10 сая тоо толгой мал хорогдсон байна. 10 мянга орчим айл өрх огт малгүй болжээ. Гурван тэрбум төгрөгийн төсвөөр тэднийг малжуулах ажлыг зохион байгуулж эхэлснийг Ерөнхий сайд хэллээ. Малчдаас тавьж буй нэг томоохон асуудал нь тэд махаа борлуулж чадахгүй байгаа аж.

Алс холын туувраас гадна ченжүүдэд махаа алдах аюул их байгаа гэнэ. Тиймээс Засгийн газраас худалдан авагч, нийлүүлэгч хоёрыг ойртуулах ийм боломжийг гаргах ёстой юм гэдгийг Ерөнхий сайд тэмдэглэлээ. Туршилтын ажлыг ч энэ хавар хийж, үүнийг цаашид бирж болгох асуудал яригдах аж. Мах сүүний чиглэлийн үйлдвэрүүдийг байгуулахаар гаднаас 200 сая ам.долларын зээлийн асуудал ч яригдаж байгааг дурдлаа.

Малчид маань ч өөрсдөө зөв зохион байгулалтад орох ёстой бөгөөд малчдаа бизнес арга ухаанд сургах ийм бодлогыг Засгийн газраас тавьж байгаа аж. Уул уурхайд төрийн зохицуулалттай компани байгуулсан шиг хөдөө аж ахуйд мах сүүний чиглэлийн ийм компани байгуулах цаг ойртсоныг ч дуулгалаа. Хэрэв тэгвэл эцсийн дүндээ малчид маань энэ аж ахуйгаа эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, байгалийн хараат байдлаас гарч чадах үндсэн арга зам ч болох болно гэдгийг дурьдаж байв. Мөн гол нэрийн бүтээгдэхүүнүүд мах,сүү, гурил ,будаа, элсэн чихэр, хүнсний ногоо зэрэг гол бүтээгдэхүүний үнэнд төрөөс зохицуулалт хийх боломж ч бий аж. Энэ талаар тодорхой бодлого боловсруулахаар ажиллаж байгааг тэмдэглэлээ.

Малчдын хүүхдийн сургалтын төлбөрийг Хүний хөгжил сангаас олгоно
Хүний хөгжил сангаас олгож байгаа бэлэн бус олголтын хүрээнд малчдын хүүхдийн сургалтын төлбөрийн асуудлыг шийдэж болох гарцын талаар Ерөнхий сайд тэмдэглэж байна. 2011 оны төсвийн хуулийн төсөлд Хүний хөгжил сангийн чиглэлээр олгогдох мөнгөнд сургалтын төлбөр, түүнтэй холбогдсон эх үүсвэрийг   хамтад нь шийдэхээр төлөвлөж байгаа аж. Энэ асуудлыг  Төсвийн хуулийг хэлэлцүүлэх  үеэр шийдвэрлүүлэх бодолтой байгаагаа дурдаж байсан.

Баруун бүсийн нэмэгдлийн асуудал анхаарлын төвд байгаа.
Ерөнхий сайдын томилолтын үеэр энэ асуудал их хөндөгдсөн аж. Монгол улсын засгийн газраас бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалын тодотголыг хийхээр боловсруулж байгаа юм байна. Төрийн үйлчилгээ орон нутагт  ижил тэгш очих ёстой, тэр үйлчилгээ нь хөгжлийн индексд тулгуурласан, мөн тэр үйлчилгээ нь тодорхой стандартай байх гэсэн зарчмыг Засгийн газар баримталж байна. Хөдөөгийн хөгжлийн стандартыг засгийн газраас боловсруулан УИХ-аар оруулахаар бэлдэж байгаа тухай ч ерөнхий сайд ярилаа. Энэ хүрээндээ бүс нутгийн нэмэгдэл, бүртгэл гэрээний асуудлыг хамт шийдвэрлэхээр төлөвлөж байгаа аж.

Мөн түүнчлэн баруун бүс руу чиглэсэн зам удаан ч гэсэн ажил нь явагдаж байгааг дурдаад эрчимжүүлэхэд онцгой анхаарал тавина гэдгийг  тэмдэглэлээ. Говь-алтай, Завхан аймгийн эрчим хүчний асуудалд нааштай хандлагууд гарах цаг ойртсоныг ч дуулгалаа. Ачаалалтттай ажилласан Ерөнхий сайдын томилолт ийн өндөрлөлөө

Өвөрхангай аймаг дэд бүтэц сайтай, нийслэлтэй засмал замаар холбогдсон, байнгын, найдвартай эрчим хүчний эх үүсвэртэй.
Орхоны хүрхрээ, Төвхөн хийдийн туурь, Эрдэнэзуу сүм, музей, Их хаадын хөшөө, дурсгал, Хүйсийн найман нуур зэрэг Монгол Улсын аялал жуулчлалын үндсэн маршрутад хамаардаг байгалийн үзэсгэлэнт газартай.

Энэ нь тус аймагт аялал жуулчлалын салбар хөгжих хамгийн их боломжтой гэсэн үг. Энэ боломжоо алдалгүй нөөц бололцоогоо илүү дайчлан ажиллах хэрэгтэй гэж Ерөнхий сайд С.Батболд Өвөрхангай аймгийн иргэдтэй уулзаж хэлсэн үгэндээ тэмдэглэв. “Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал”, “Мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан үндсэний хөгжлийн цогц бодлого” зэрэгт Өвөрхангай аймгийн Хархорин хотыг Хангайн бүсийн тулгуур төв болгон хөгжүүлэхээр тусган аялал жуулчлал, газар тариалан, үйлдвэрлэл, үйлчилгээг түлхүү хөгжүүлэхээр төлөвлөсөн нь бусад аймгаас илүү боломж олгосон юм.

ӨВӨРХАНГАЙД 27 ТЭРБУМ ТӨГРӨГИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТ ХИЙГДЖЭЭ

Өвөрхангай аймагт өнгөрсөн онд 27.2 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдсэн байна.  Боловсрол, эрүүл мэндийн салбар дахь хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж, Арвайхээр хотод 1000 хүүхдийн хичээлийн байр, Арвайхээр, Хужирт суманд 225 хүүхдийн цэцэрлэгийн байр ашиглалтад оржээ.
Үүний дүнд  үйлчилгээний чанар, хүртээмжид ахиц гарч, хүүхдийн сургууль завсардалт, эх нялхсын эндэгдэл буурсан байна. Жижиг, дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих зорилгоор 930 гаруй сая төгрөгийн зээл олгосноор жижиг, дунд үйлдвэрийн тоо 120 гаруйд хүрч ажлын байр ч нэмэгджээ. Өвөрхангай аймагт 1503 хүн байнгын, 1204 хүн түр ажлын байртай болсон ч ажилгүйдэл, ядуурлын түвшинг бууруулах чиглэлээр илүү санал, санаачлагатай ажиллахыг Ерөнхий сайд С.Батболд аймгийн удирдлагуудад үүрэг болголоо.

Хэдийгээр 20 жилийн өмнө ардчилалд шилжсэн ч бид өнөөг хүртэл хангалттай хариуцлагын тогтолцоонд шилжиж чадсангүй. Хүссэн үр дүндээ хүрээгүй, хөгжлийн хоцрогдлоо давж чадаагүй нь ажилгүйдэл, ядуурлын тоо хэмжээнээс харагдаж байна. Үүнийг өөрчлөхийн тулд хариуцлагатай ардчилалд хүн бүр суралцах ёстой гэж Ерөнхий сайд С.Батболд Баянхонгор аймгийн иргэдтэй уулзахдаа хэлэв. Хариуцлагатай ардчилал гэдэг нь хариуцлагатай улс төр, хариуцлагатай сонголт, хариуцлагатай банк санхүүгийн тогтолцоо, хариуцлагатай боловсрол, сургалт, иргэн бүр эрүүл мэнддээ хандах хариуцлага, бусдын өмнө болон өөрийнхөө төлөө хүлээх хариуцлага гээд өргөн хүрээтэй олон талтай. Хөгжлийн төлөө хүн гэдэг нь хариуцлагатай иргэнийг хэлнэ гэж тэрээр үзэж байна.

Монгол Улсын Засгийн газар хамтдаа хичээж, зүтгэж Их бүтээн байгуулалт өрнүүлэн, эдийн засгийн өсөлтийн 20 жилийг эхлүүлэхийг зорьж байгаа юм. Олон жил яригдсан хөгжлийн томоохон асуудлыг эхнээс нь шийдвэрлэж, улсын хөгжлийг түргэтгэх анхны алхмаа хийн, үйлдвэрлэл, бизнес хөгжих илүү тааламжтай нөхцөл бүрдүүлсэн тухай Ерөнхий сайд хэлсэн үгэндээ тэмдэглэв. Засгийн газар ард иргэдийнхээ амьдралыг дээшлүүлэх, улс орноо хөгжүүлэх зорилтоо аж үйлдвэржүүлэлтийн бодлоготой уялдуулж, хамтад нь шийдвэрлэхийг зорьж байна. Бүх шатанд хариуцлагыг дээшлүүлснээр бүтээн байгуулалтын зорилтуудаа амжилттай хэрэгжүүлнэ гэж Ерөнхий сайд хэлээд үүнд бие сэтгэлээрээ бэлэн байж, гар бие  оролцохыг Хонгор нутгийнханд уриаллаа.

ЗАСГИЙН ГАЗАР ТӨВЛӨРЛИЙГ СААРУУЛНА

Төвлөрлийг сааруулж, орон нутгийн эрх мэдлийг нэмэгдүүлэх замаар Бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлалыг хэрэгжүүлэх талаар Засгийн газар тодорхой арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж эхлээд байгаа тухай Ерөнхий сайд С.Батболд баруун аймгуудын иргэд, хөдөлмөрчид, малчидтай уулзахдаа ярьж байна. Үүний тулд Засгийн газраас хөдөөгийн хөгжлийн индексийн судалгааг хийж эхлээд байна. Хөгжлийн индекст тулгуурлан эрчим хүч, дэд бүтэц, эрүүл мэнд, боловсролын зэрэг салбарт төрөөс үзүүлэх төсвийн дэмжлэгээ тухайн орон нутгийн хөгжлийнх нь түвшингээр тооцон үзүүлж байх юм. 

Мөн төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, орон нутгийн чанартай  ажил, үйлчилгээг үнийн дүнгээс үл хамааран тухайн орон нутгийн удирдлага худалдан авдаг байх журамтай болгохоор төлөвлөж байна. Боловсон хүчний босоо тогтолцоог өөрчилснөөр аймаг, нийслэлд ажиллаж байгаа төрийн онцгой чиг үүргийн болон мэргэжлийн хяналтын агентлагаас бусад агентлагийн дарга нарыг аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нар томилж, чөлөөлөх эрхтэй болох юм.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд наймдугаар сарын 11-ний өдөр Баянхонгор аймгийн төвд  хүрэлцэн ирэв. Тэрээр ирсэн даруйдаа аймгийн эмнэлгээр орж ажилтай нь танилцлаа. Аймгийн хэмжээнд өнгөрсөн онд өрхийн болон амбулатори, сумдын эмнэлгээр 30 орчим мянган иргэн үйлчлүүлсэн байна. Аймагт төрөлт нэмэгдсэнээс төрөх эмнэлэг, тасгийн орны хүрэлцээ муутай болоод байсан бол одоо улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар нэг тэрбум гаруй төгрөгөөр 50 ортой төрөх, эмэгтэйчүүдийн тасгийн барилгыг барьж, энэ онд ашиглалтад оруулна. Мөн өнгөрсөн онд сүрьеэгийн эмнэлгийн барилгаа засварлан, өвчтөнүүд тохилог орчинд эмчлүүлэх боломж бүрдүүлжээ.

Ерөнхий сайд дараа нь аймгийн төвд баригдах “Хонгор-1000” орон сууцны хорооллын шав тавих ёслолд оролцлоо. Энэ хороолол нь Засгийн газрын “100 мянган айлын орон сууц”  хөтөлбөртэй салшгүй холбоотой юм. Хорооллыг бүрэн байгуулж дуусахад нэг тэрбум орчим төгрөгийн хөрөнгө оруулалт шаардлагатай байгаа тухай аймгийн удирдлага ярилаа. Ерөнхий сайд С.Батболд мөн Баруун бүсийн залуучуудын чуулга уулзалтын хүрээнд болсон  хөлбөмбөгийн нөхөрсөг тэмцээнийг нээж залууст амжилт хүсч,  аймгийн төвд байх хийдэд хүрэлцэн очиж ард иргэдийнхээ сайн сайхан амьдралын төлөө мандал өргөсөлөө.

Дараа нь Баянхонгор аймгийн иргэдийн төлөөлөлтэй уулзаж төр, засгаас явуулж байгаа бодлого, шийдвэр, үйл ажиллагааны цаашдын зорилт, хэрэгжилтийн талаар танилцуулан, сонирхсон асуултад нь хариулав. Арвайхээр-Баянхонгорын хоорондох хатуу хучилттай 107 км замыг 2011 онд багтаан ашиглалтад оруулах, аймаг дахь Улсын Архивын барилгыг ашиглалтад оруулахад шаардлагатай 750 сая төгрөгийн асуудлыг Хууль зүй, дотоод хэргийн сайдын багцаас шийдвэрлэх, аймгийн төвд мал аж ахуйн бүтээгдэхүүн боловсруулах үйлдвэр байгуулах, Шинэжинст, Баян-Өндөр, Баянцагаан сумыг эрчим хүчтэй болгоход дэмжлэг үзүүлэхийг аймгийн удирдлага, иргэд Ерөнхий сайдаас хүсч байлаа.

Арвайхээр-Баянхонгорын замыг эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр хатуу хучилттай болгоход Засгийн газар анхаарна. Мөн аймгийн удирдлагаас тавьсан хүсэлтийн дагуу Баянхонгор аймагт Халдвартын эмнэлэг шинээр барих хөрөнгийг 2011 оны төсөвт тусгана гэж Ерөнхий сайд хэлснийг Хонгор нутгийнхан талархан хүлээж авлаа. Баянхонгор аймгийн малчид малын индексжүүлсэн даатгалд сайн хамрагдсан байна. 2009-2010 оны өвөл, хавар малаа алдсан ч даатгалтай байсан учир нэр бүхий малчид долоо хүртэл сая төгрөгийг даатгалаас авах болжээ. Үүний батламжийг Ерөнхий сайд С.Батболд малчдад гардуулж, аймгийн Засаг даргын Тамгын газарт УАЗ-469 автомашин, Өлзийт сумын хүн эмнэлэгт иж бүрэн компьютер бэлэглэлээ.

ӨВӨЛЖИЛТИЙН БЭЛТГЭЛЭЭ САЙТАР ХАНГАХЫГ АНХААРУУЛЛАА

2009-2010 оны гамшиг, зудын улмаас улсын хэмжээнд 9.1 сая толгой мал хорогдон 550 тэрбум гаруй төгрөгийн шууд хохирол учирч 8700 гаруй айл огт малгүй болсон юм. Хэдийгээр байгалийн гамшиг, цас зуд гээд давагдашгүй хүчин зүйл үүнд нөлөөлсөн ч  хариуцлагагүйн  гамшигт өртсөн гэдгийг хаа хаанаа бодох ёстой гэж Ерөнхий сайд С.Батболд Баянхонгор аймгийн иргэдтэй уулзахдаа хэлэв. Засгийн газар наадмын дараа өдөр хуралдан мал аж ахуй, түлш эрчим хүчний салбарын өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг хангах талаар хэлэлцэн салбарын сайд, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт үүрэг өгсөн. Энэ дагуу Баянхонгор аймаг энэ жил 400 тонн өвс, 300 тонн тэжээл, сум бүр 50 тонн өвс, 50 тонн тэжээл бэлтгэх үүрэг хүлээж, хадлангийн болон тэжээл үйлдвэрлэх техникийн үйлчилгээгээ тогтоосон хугацаанд нь дуусгаж хадландаа гарчээ.

Баянхонгор аймгийн хувьд өнгөрсөн өвлийн гамшиг, зуданд 430-аад мянган толгой малаа хорогдуулж 360 орчим өрх огт малгүй болсон юм.
Гамшиг, зуднаас сургамж авч бүх салбарт өвөлжилтийн бэлтгэлээ сайтар базаах шаардлагатай байгааг Ерөнхий сайд хэлээд энэ чиглэлээр хийсэн ажлаа тайлагнах хугацаа ойртож байгааг сануулав.  Гэхдээ өвлийн бэлтгэлээ хэрхэн хангаснаа Засгийн газарт цаасаар тайлагнахаасаа илүү байгалийн шалгалтад бодитоор тайлагнахад бэлэн байх хэрэгтэй. Хариуцлагагүй байснаас хэд дахин ихийг алддаг. Нэгэнт зах зээлийн нийгэмд хэн нэгний хариуцлагагүйн улмаас учирсан хохирлыг өөр нэгэн хүлээх ёсгүй гэсэн хатуу хууль бий. Иймээс  хувь хүн, айл өрх, аж ахуйн нэгж, аймаг, сум бүр өөрөө өөрийгөө хариуцах ёстой гэдгийг Ерөнхий сайд онцгойлон анхаарууллаа.