batbold

Ангилал: мэдээ-мэдээлэл

  • Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2010 оны 6 дугаар сарын 9-ний өдөр болж, дараах асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ

    ЗАСГИЙН ГАЗРЫН ЭЭЛЖИТ ХУРАЛДААН 2010 ОНЫ 6 ДУГААР САРЫН 9-НИЙ ӨДӨР БОЛЖ, ДАРААХ АСУУДЛЫГ ХЭЛЭЛЦЭН ШИЙДВЭРЛЭЛЭЭ НЭМЭГДСЭН ӨРТГИЙН АЛБАН ТАТВАРЫН ТУХАЙ ХУУЛЬД ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХЫГ ДЭМЖИВ

    Нэмэгдсэн өртгийн албан татварын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэн дэмжээд, Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтлоо.  

    Хуулийн төсөлд :
    • Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт үйлдвэрлэлийн аргаар төхөөрч бэлтгэн дотооддоо борлуулсан тураг болон шулж ангилсан мах, боловсруулаагүй дотор эрхтэн, дайвар бүтээгдэхүүн

    • Импортоор нийлүүлэгдэх  төмөр замын хөдлөх бүрэлдэхүүн, зам, дохиолол, холбооны тоног төхөөрөмж 

    • Хийн түлшээр ажилладаг, 1500 см/3 хүртэлх хөдөлгүүрийн цилиндрийн багтаамжтай, үйлдвэрлэснээс хойш 5 хүртэл жилийн доторхи суудлын автомашиныг нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх саналыг тусгажээ.

    Харин хүнсний түргэн гэмтэх, эмзэг бүтээгдэхүүн тээвэрлэх,  үйлдвэрлэснээс хойш 5 хүртэл жилийн доторхи тусгай зориулалтын автотээврийн хэрэгслийг нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх саналыг хүлээн авах боломжгүй гэж Засгийн газар үзлээ. Үйлдвэрлэлийн аргаар бэлтгэн дотооддоо борлуулсан тураг болон шулж ангилсан махыг татвараас чөлөөлснөөр “ченж”-үүдийн шат дамжлагыг багасгах, махны үнийг хэт хөөрөгдөхгүй байх боломж бүрдэнэ гэж тооцоолж байна. Мөн хүнсний аюулгүй байдлыг хангах талаасаа ч ач холбогдолтой юм.

    ИХ СУРГУУЛИУДЫГ ХОТХОНООР ХӨГЖҮҮЛЭХ ЧИГЛЭЛИЙГ БАТАЛЛАА

    “Их сургуулиудыг хотхоноор хөгжүүлэх чиглэл”-ийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө боловсруулж, үе шаттайгаар хэрэгжүүлэх арга хэмжээ авах, үүнд бүх талын дэмжлэг үзүүлж хамтран ажиллахыг холбогдох яамдын сайд, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт даалгалаа. Эхний ээлжинд Шинжлэх ухаан технологийн их сургуулийн хотхоныг Улаанбаатар хотын Налайх дүүргийн зүүн урд хэсэгт “Шивэрт”-ийн хөндийд 1000 гаруй га газарт “Оюуны” дагавар хот байдлаар “Силикон вээлий”-гийн хамт байршуулахаар чиглэлд тусгажээ. 

    Төрийн бус өмчийн сургуулиуд 5-10 мянган оюутантай болон нэгдэж, нийлсэн тохиолдолд төрөөс дэмжлэг үзүүлж газар олгохоор төлөвлөж байна.  
    Геологи, уул уурхайн их сургуулийн хотхоныг Орхон аймгийн төвд “Эрдэнэт” ХХК болон хувийн хэвшлийн дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулж эхлүүлнэ. Ховд аймаг дахь “Ховд” их сургуулийг баруун бүсийн, Дорнод аймгийн “Дорнод” дээд сургуулийг зүүн бүсийн сургалт, эрдэм шинжилгээ, үйлдвэрлэл, бизнесийн төв болгон, Дархан-Уул аймгийн төвд техникийн чиглэлийн их сургууль байгуулж хөгжүүлэхээр болжээ. 

    Хотхоны ашиглалтын өмнөх захиргааг Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яамны дэргэд байгуулан ажиллахаар тогтоод байна. Төр-хувийн хэвшлийн  түншлэлд тулгуурлан оюутны байрны тодорхой хэсэг, үйлчилгээний нийт байгууллагыг хувийн хэвшлийн хүч, хөрөнгөөр байгуулна. Хотхонд Шинжлэх ухааны академийн зарим хүрээлэн, төвийг байршуулах нь шинжлэх ухаан-сургалт-үйлдвэрлэлийн уялдааг системтэй болгож, үр дүнг сайжруулах нөхцлийг бүрдүүлнэ гэж Засгийн газар үзлээ. 

    Их сургуулиудын хотхон нь нэгдсэн том мэдээллийн төв буюу номын сан, биеийн тамирын танхим, худалдаа, үйлчилгээ, нийтийн хоолны газруудтай байна. Их сургуулиудын лаборатори, тэнхимүүдийн мэдэлд байгаа өндөр үнэтэй, нарийн багаж , тоног төхөөрөмжийг төвлөрүүлэн, нийт оюутан, багш, төрийн болон төрийн бус, бизнесийн бүх байгууллагын захиалга, хүсэлтээр үйлчилдэг “Нэгдсэн судалгааны болон туршилтын төв” байгуулахаар төлөвлөжээ.  

    Их сургуулиудын хотхоныг 2010-2021 онд багтаан үе шаттай барьж байгуулах бөгөөд ингэснээр :
    • Дээд боловсролын хөрвөх, олон улсын хэмжээнд өрсөлдөх чадвар дээшилж, олон улсын тэргүүлэх их сургуулийн жишигт ойртох нөхцөл бүрдэнэ
    • Эдийн засгийн хөгжлийн бодит хүч болох оюутан залуучуудын сурч боловсрох, хүмүүжиж төлөвших таатай орчин бүрдэнэ
    • Үндэсний их сургуулиудын сургалт, судалгааны орчин нөхцөл, ашиглалт сайжрана
    • Сургалтын мэргэжлийн давхардал арилж, бүтэц оновчтой болон, зах зээлийн эрэлтэд нийцсэн тогтолцоо бий болно
    • Сургалт – эрдэм шинжилгээ – үйлдвэрлэл – бизнесийн холбоо бодитойгоор хэрэгжиж эхэлнэ
    • Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар, эдийн засгийн өсөлтийг хангах суурь нөхцөл сайжрана гэж Засгийн газар үзэж байна.
      
      ЭНЭ ЖИЛИЙН НААДАМД 600 ГАРУЙ САЯ ТӨГРӨГ ЗАРЦУУЛНА

    Энэ жилийн баяр наадмыг зохион байгуулахад 642.3 сая төгрөг зарцуулах боллоо. Нийслэлийн төсөв, баяр наадмын үйл ажиллагааны орлогоос гадна дутагдаж байгаа 100 сая төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргахаар тогтов. Улаанбаатар-Лүн-Эрдэнэсант чиглэлийн авто замаас “Хүй 7 худаг” дахь хурдан морины барианы газрын үзэгчдийн “Г” зогсоол хүртэлх 3.6 км авто зам барихад шаардлагатай 1.100.0 /нэг тэрбум нэг зуун/ сая төгрөгийг улсын авто замын сангаас санхүүжүүлж, замыг 2010 оны 7 дугаар сарын 5-ны дотор ашиглалтад оруулахыг холбогдох яамдын сайд нарт даалгалаа.

    ДАРХАН-УУЛ АЙМГИЙН ИТХ-ЫН ДАРГЫН МЭДЭЭЛЛИЙГ СОНСОВ
     
    “Нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын үйл ажиллагаанд иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх чиглэлээр зохиож байгаа ажил, үр дүнгийн тухай” Дархан-Уул аймгийн ИТХ-ын дарга Л.Гүнчингийн мэдээллийг сонсов.Үүнтэй холбогдуулан аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын дарга нарт дор дурдсан үйл ажиллагааг хэрэгжүүлж ажиллахыг зөвлөв. 

    Үүнд :

    • Бүх шатны хурал орон нутгийн түвшинд үйл ажиллагаа явуулж байгаа иргэний нийгмийн байгууллагуудтай түншлэл тогтоон хамтран ажиллах, олон нийтийн дунд нээлттэй хэлэлцүүлэг, санал асуулга зохион байгуулах, иргэдийн санал хүсэлтийг хүлээн авч шийдвэртээ хэрхэн тусгасан, ямар арга хэмжээ авсан талаар хариуг тогтмол мэдээлдэг байх 

    • ИТХ, Тэргүүлэгчдээс гаргасан шийдвэрийн хэрэгжилтийн явц, үр дүнд иргэдийн оролцоотой хяналт-шинжилгээ, үнэлгээ хийдэг болох 

    • ИТХ-ын өдрүүд, хууль эрх зүйн сургалтыг сум, дүүрэг, баг, хороонд тогтмол зохион байгуулж хэвшүүлэх

    • ИТХ-ын хуралдааныг нээлттэй хийх, хэлэлцэх асуудлын талаар иргэдэд урьдчилан мэдээлэх, хурлаас гаргасан шийдвэрийг шуурхай сурталчлах зэргээр иргэдийн идэвх, оролцоог нэмэгдүүлэх 

    • Бүх шатны Засаг дарга, ИТХ, Төлөөлөгчид ажлаа иргэдэд тайлагнах журмыг батлан мөрдүүлэхийг зөвлөлөө.  
    ТОВЧХОН

    • “Монгол бичгийн албан хэрэглээг нэмэгдүүлэх зарим арга хэмжээний тухай” Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигийн төслийг хэлэлцэн зарчмын хувьд дэмжиж, гишүүдээс гаргасан саналуудыг нэмж тусган Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид уламжлахаар болов. 

    •  “Боловсролын салбарын албан хаагчдын нэмэгдэл хөлсний хувь хэмжээг тогтоох тухай” Засгийн газрын 2007 оны 9 дүгээр сарын 5-ны өдрийн 219 дүгээр тогтоолын нэгдүгээр заалтын “боловсрол, соёлын газрын арга зүйчид” гэснийг “албан бус боловсролын багш, сургуулийн сургалтын менежер, цэцэрлэгийн арга зүйчид” гэж, мөн тогтоолын 2 дугаар хавсралтын нэрийг “цэцэрлэгийн багш, арга зүйч, ерөнхий боловсролын сургуулийн багш, сургалтын менежер, албан бус боловсролын багшид олгох багшийн мэргэшлийн зэргийн нэмэгдэл” гэж өөрчлөв. 

    • 2010 онд гадаад оронд амьдаар нь гаргах зорилгоор барих нэг толгой идлэг шонхрын жишиг үнийг 12 000 мянган ам доллар хэвээр байхаар тогтов. 

    • Дэлхийн өв-Орхоны хөндийн соёлын дурсгалт газрын хамгаалалтын захиргаа байгуулахаар боллоо. 

    • Бурхан багшийн цэцэрлэгт хүрээлэнгийн арчилгаа, үйлчилгээг хариуцан гүйцэтгэж байгаа “Бурхан багшийн цэцэрлэгт хүрээлэн” төрийн бус байгууллага нь гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлээгүй тул байгуулсан гэрээг цуцлав. Цэцэрлэгт хүрээлэнгийн арчилгаа, үйлчилгээ болон харуул хамгаалалтын асуудлыг мэргэжлийн байгууллагад хариуцуулж, холбогдох зардлыг Байгаль хамгаалах сангаас санхүүжүүлж байхаар тогтлоо. 

    • Эдийн засаг, худалдааны Монгол, Туркийн Засгийн газар хоорондын хамтарсан хорооны 6 дугаар хуралдааныг 2010 оны 6 дугаар сарын 21-22-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулахаар тогтов. Хуралдаанаар 5 дугаар хуралдааны шийдвэрийн биелэлт, үр дүнг хэлэлцэж, хоёр орны нийгэм, улс төр, эдийн засгийн байдал, цаашдын зорилтын талаар харилцан мэдээлэл хийж, хамтын ажиллагааны чиглэлийг хэлэлцэх юм гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

  • С.Батболд: Сүмогийн аваргуудаараа бахархдаг

    сүмо, уулзалтМонголчууд биднийгээ баярлуулж, улс орныхоо нэр хүндийг өндөр хөгжилтэй Япон улсад өргөж яваа бөхчүүдээрээ, их аваргуудаараа бахархаж явдаг. Сүүлийн хэдэн башёд амжилттай барилдаж байгаа босоо аваргадаа Засгийн газрын тэргүүн нь баяр хүргэж байна” гэж Ерөнхий сайд С.Батболд Хакухо М.Даваажаргалыг хүлээж авч уулзахдаа хэллээ. Хакухо М.Даваажаргал Ерөнхий сайдтай аав, ээж, эгчийнхээ хамт уулзсан юм.

    Энэ үеэр их аварга М.Даваажаргал “Хакухо” нэртэй цагаан будаа тариалахаар судалгаа хийж, япон мэргэжилтнүүдийн хамт эх орондоо ирсэн. Төв аймаг, аавынхаа төрсөн нутагт цагаан будаа тариалах төлөвлөгөөтэй. Өдгөө судалгааны ажил ид хийгдэж байна. Японы хамгийн сэрүүн газар, өвөлдөө хасах 30 градус хүртэл хүйтэрдэг Хоккайдод “Хакухо” нэрийн цагаан будаа тариалж байгаа, эхний ургацаа ирэх есдүгээр сард хураана гэж их аварга маань Ерөнхий сайддаа сонирхууллаа. Хакухо М.Даваажаргал маргааш Япон улсыг зорих юм байна гэж Засгийн газрын Хэвлэлийн албанаас мэдээллээ.

  • Монгол Улсад ЕХ-оос 2 сая еврогийн тусламж үзүүлэхээр боллоо

    Монгол Улсад ЕХ-оос 2 сая еврогийн тусламж үзүүлэхээр боллоо Европын Холбооны (ЕХ) Европын Комиссын 2010 оны 5-р сарын 31 өдрийн шийдвэрээр зудын гамшигт нэрвэгдсэн малчин өрхүүдэд хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэн, амьжиргааг нь дэмжих зорилгоор Монгол Улсад 2 сая еврогийн тусламж үзүүлэхээр болжээ. Энэхүү тусламж нь зудад нэрвэгдэсэн малчин өрхүүдийн  хүнсний аюулгүй байдлыг сайжруулах, амьжиргааг нь дэмжих, эрүүл мэнд, эрүүл ахуйг нь сайжруулахад зориулагдах юм. Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд ЕХ-ны энэхүү шийдвэрийг тохиолдуулан ЕХ-ны БНХАУ дахь Төлөөлөгчийн газрын дэд тэргүүн М.Пулц тэргүүтэй төлөөлөгчид, ХБНГУ, БНФУ, ИБУИНВУ, БНЧУ-аас Монгол Улсад суугаа Элчин сайдууд, Монгол Улс дахь БНБУ-ын хэргийг түр хамаарагч, Нидерландын вант Улсын ЭСЯ-ны төлөөлөгч нарыг хүлээн авч уулзлаа.

    Ноён М.Пулц уулзалтын эхэнд зудын гамшигт нэрвэгдсэн малчдын амьжиргааг дэмжихэд зориулж ЕХ Монгол Улсад 2 сая еврогийн тусламж үзүүлэх болсноо мэдэгдээд, энэхүү тусламж нь ЕХ-ны Монгол Улсад туслах чин эрмэлзлэлийн илэрхийлэл юм гэлээ. Ерөнхий сайд С.Батболд зудын байгалийн гамшгийн хор уршгийг арилгах амаргүй үед манай нөхөрсөг түнш болох ЕХ-ны зүгээс анхааран, зудад нэрвэгдсэн хүн амд тусламж үзүүлэх болсонд талархал илэрхийлэв. Тэрээр хоёр талын харилцаа, хамтын ажиллагаа эрчимтэй хөгжиж байгаад сэтгэл хангалуун байна.

    Гэхдээ цаашид хоёр талын хамтын ажиллагааны үндсэн сэдвүүд болох европын стандартыг Монголд нутагшуулах үйл явц, Монгол Улсын ЕХ-той байгуулах Түншлэл, Хамтын ажиллагааны гэрээний хэлэлцээг идэвхжүүлэх шаардлагатай байна гэдгийг онцоллоо. М.Пулц ЕХ Монгол Улстай хамтын ажиллагааны хөгжлийн хөтөлбөрийн төслийг боловсруулж байгаа бөгөөд удахгүй хоёр талын хамтын ажиллагаанд бодит дэвшил гарах болно гэж хариу мэдэгдлээ гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээлэв.

  • Амай паспортоо дурсгав

    уулзалт, аялагчДэлхийн 69 орноор бадарчилсан Ж.Золбаяр буюу Амай 2010 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдөр Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдод бараалхаж гадаад паспортоо дурсгав. Тэрээ аяллынхаа явцад 3 гадаад паспорт дуусгасан бөгөөд Ерөнхий сайдад дурсгасан паспорт нь 28 дахь улс буюу Өмнөд Африкт дууссан байна. Монгол хүн, залуучууд хийе бүтээе гэвэл чаддаг, үр дүнд хүрч болдогийг тэрээр 4 жил 6 сар 12 хоногийн аяллаараа харуулснаа хэлээд цаашид хийхээр төлөвлөсөн ажлаа товч танилцуулав.

    Ж.Амай аяллынхаа явцад гадаадын улс орнууд, ард түмний амьдрал, зан заншил, сэтгэлгээ, соёлыг эх орныхтойгоо харьцуулж судалгаа хийсэн байна. Эх орондоо ирсний дараа “Монгол бадарчин” нийгэмлэгээ байгуулж аялах дуртай залуустай долоо хоног бүрийн Даваа гарагт уулзан гадаадын аялагчидтай холбож, зөвлөгөө өгч байхаар төлөвлөжээ. Мөн БНХАУ-ын Шанхай хотноо болж байгаа Экспо-2010 үзэсгэлэнгийн хүрээнд ирэх 9 дүгээр сард монголын өдрүүдийн арга хэмжээнд  аялах дуртай залуусыг оролцуулах болсон байна.

    70 гаруй мянган км газар аялан өөрийгөө нээж, сурч мэдсэнээ бусадтайгаа хуваалцаж байгаад Ерөнхий сайд С.Батболд аялагч Ж.Амайд талархал илэрхийллээ. Монгол залуусын сэтгэлгээ, соёлыг өөрчлөх, нийгмийн харилцааг стандарттай болгох нь чухал байгааг тэрээр хэлээд энэ чиглэлээр төр, засгаас олон ажил хийж хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн гэлээ гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

  • МУ-ын Засгийн газар ба гадаад түншүүдийн хамтарсан уулзалтыг нээж ерөнхий сайд С.Батболдын хэлсэн үг

    МУ-ын Засгийн газар ба гадаад түншүүдийн хамтарсан уулзалтыг нээж ерөнхий сайд С.Батболдын хэлсэн үгУИХ-ын эрхэм гишүүд ээ,
    Эрхэм хүндэт, гадаад түншлэгчид ээ,  
    Эрхэм ноёд, хатагтай нараа, Та бүхний энэ өглөөний амгаланг айлтгая.

    Нэг. Монгол улсын эдийн засгийн өнөөгийн байдлын талаар Монгол улстай өнгөрсөн 20 гаруй жилийн туршид хамтран ажиллаж, хүнд цаг үед байнга туслаж, санхүүгийн хямралыг гэтлэн давахад үнэтэй туслалцаа дэмжлэг үзүүлж ирсэн гадаад түншлэгчиддээ талархаж байгаагаа илэрхийлье. Та бүхэнд олон тоо мэдээллийг давтан дурьдаж, нуршилгүйгээр  статистикийн сүүлийн үеийн тоо мэдээлэлд тулгуурлан эдийн засаг, нийгмийн өнөөгийн байдлын талаар товч дурьдъя.

    Манай улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 2009 оны жилийн эцэст 1.6 хувийн бууралттай гарсан бол энэ  оны эхний 4 сарын байдлаар аж үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл 60,7 тэрбум төгрөгөөр буюу 12.7 хувиар, гадаад худалдааны нийт эргэлт өмнөх оны мөн үеэс 570,3 сая ам доллараар буюу 58,1 хувиар өсч эдийн засгийн хямралт үеийг нэгэн хэмжээгээр даван туулж байна. Ийм эерэг нааштай үзүүлэлтүүд гарч  байгаагийн зэрэгцээ инфляцийн өсөлт, мал аж ахуйн салбарт учирсан томоохон хохирол, ажилгүйдлийн өсөлт зэрэг таагүй, онцгой анхаарал татсан үзүүлэлт ч бас цөөнгүй гарч байна.

    Тухайлбал:
    •    Манай улсад өнгөрсөн 2009-2010 оны өвлийн улиралд цочмог хүйтрэн, байгаль, цаг агаарын гамшигт үзэгдэл учирч мал аж ахуйн салбар, малчдын аж ахуйд ихээхэн хүндрэл учруулсан. Энэхүү зудын улмаас 44,0 сая толгойд хүрч байсан мал сүрэг 8,1 сая толгойгоор хорогдоод байна.
    •    Хүнсний гол нэрийн барааны үнийн өсөлтийн улмаас өргөн хэрэглээний барааны үнийн түвшин оны эхний 5 сард өнгөрсөн оны мөн үеэс 13,1 хувиар өсөөд байна. Инфляцид голлон нөлөөлж байгаа  хүнсний барааны үнийн өсөлт нь зарим талаар махны нөөцийн бэлтгэлтэй, мөн зудын хохиролтой холбоотойгоор махны нийлүүлэлт эрс багассантай голчлон холбоотой гэж судлаачид дүгнэж байна.
    •    Өнгөрсөн жилүүдэд тохиолдсон эдийн засаг, санхүүгийн хямралын улмаас барилга, барилгын материалын үйлдвэрлэлд ихээхэн бууралт бий болж, олон аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаагаа зогсоосон, үүний улмаас сүүлийн жилүүдэд аажмаар буурч байсан ажилгүйчүүдийн тоо өнгөрсөн оноос дахин нэмэгдэж одоогоор ажил идэвхитэй эрж байгаа 38,1 мянган хүн ажлын байргүй, ажилгүй байна. Хэдийгээр зарим нэг бэрхшээл саад учирч байгаа хэдий ч манай Засгийн газар эдийн засаг, нийгмийг 2010 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлд тусгагдсан макро эдийн засгийн үндсэн зорилт, шалгуур үзүүлэлтүүдийг оны эцэст ханган биелүүлэх боломжтой гэж бид үзэж байна.     

    Хоёр. Баримталж ирсэн бодлого ба тулгарч буй асуудлууд
    Өнөөдөр УИХ, Засгийн газраас гадаад түншүүдтэйгээ хамтран хэрэгжүүлж ирсэн нийгэм, эдийн засгийн бодлогын эерэг, сөрөг талууд, гарч байгаа үр дүнгийн талаар болон цаашид бодлогоо хэрхэн улам сайжруулж болох арга замыг хэлэлцэн, зөвлөлдөхөөр энэ танхимд хуран цуглаад байна. УИХ, Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй нийгэм, эдийн засгийн зарим үндсэн бодлогын талаар тоймлон дурьдвал:
    •    Бизнесийн орчны шинэтгэлийн жилийн хүрээнд хэрэгжүүлж буй зорилтууд;
    •    Европын стандартыг Монгол улсын бүхий л салбар хүрээнд нэвтрүүлэх;
    •    Төсвийн тогтолцоо, харилцааны шинэчлэлт хийх;
    •    Хүний хөгжлийн асуудлууд: үүний дотор нийгмийн халамжийн тогтолцооны шинэчлэл, боловсролын тогтолцооны өөрчлөлт, шинэчлэл;
    •    Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд хэрэгжүүлэх бодит салбарын төслүүд;
    •    Хөрөнгийн зах зээлийг шинэчлэх, цаашид хөгжүүлэх бодлого;
    •    Ашигт малтмалын томоохон ордуудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах, үүнтэй холбоотойгоор өмнөд говийн бүсийн дэд бүтцийн хөгжлийн стратегийг хэрэгжүүлэх гэх мэт олон зорилтыг манай УИХ, Засгийн газар хувийн хэвшилтэйгээ хамтран хэрэгжүүлэхээр зорьж байна.
    Өнгөрсөн жилүүдэд, тухайлбал хямралын өмнөх жилүүдэд бид эдийн засгийн  өсөлтийн  өндөр тоон үзүүлэлтэд илүү их анхаарал хандуулж, зорьж явсан цаг үе байсан.

    Дэлхий нийтийг хамарсан санхүүгийн хямрал, дэлхийн байгаль, цаг уурын өөрчлөлтөөс хамаарч манай улсын эдийн засгийн тодорхой салбаруудад учирч байгаа хүндрэл, тулгамдсан асуудлуудаас дүгнэж үзэхэд бид өнөөгийн хэрэгжүүлж  байгаа бодлого, зорилтоо алхам тутамдаа хэлэлцэх, эргэцүүлэн дүгнэж байх шаардлагатай болж байна. Жилээс жилд өөрчлөгдөн хувьсаж байгаа байгаль цаг уур, дэлхийн эдийн засаг, санхүүгийн тогтолцоо, хөрөнгө оруулагчид болон хэрэглэгчдийн сэтгэл зүй зэрэг нь бүхэлдээ бидэнд цаашдын хөгжлийг зохистой авч явах бодлогын өөрчлөлт, шинэчлэлт хэрэгтэй болох нь харагдаж байна.

    Саяхныг хүртэл бид Монгол Улс алт, зэс, нүүрс, цайр зэрэг ашигт малтмалын орлогод түшиглэн хөгжиж чадна гэсэн төсөөлөл, ойлголттой явж ирсэн. Ашигт малтмалын салбар манай улсын  экспортын 60-70 орчим хувийг эзэлж, улс орны эдийн засагт томоохон үүрэг гүйцэтгэсээр байгаа билээ. Гэвч ашигт малтмалын салбарын тогтворгүй, урьдчилан тааварлашгүй хувьсамтгай орлого нь нэг таатай өдөр өсөлтийг бий болгох боловч, өөр нэгэн таагүй өдөр хямрал, бууралтыг авчирдаг болохыг өнгөрсөн 2 жилийн хугацаанд бид бүхэн тодорхой харж, мэдэрсэн.

    Ашигт малтмалын орлого дээр өрөөсгөл байдлаар тулгуурласан улс орны эдийн засагт ямар хүндрэл, сөрөг талууд гарч байсан талаар түүхэн сургамж ч цөөнгүй байгаа. Иймээс зөвхөн ашигт малтмалын салбараа түлхүү хөгжүүлэх нь алс хэтдээ алдаатай бодлого болох нь тодорхой учир цаашид ашигт малтмалын салбарын эхний жилүүдийн орлогод түшиглэн өөрийн улсын аж үйлдвэрлэл, бусад салбарыг хөгжүүлэх, эдийн засгийг төрөлжүүлэн олон тулгууртай  болгох улмаар алс хэтдээ мэдлэгт тулгуурласан эдийн засгийн суурийг бий болгох нь манай улсын  дунд болон урт хугацааны хэтийн зорилтын үндсэн суурь, тулгуур байх ёстой гэж үзэж байна. Ийм ч байр сууринаас бид хандаж Засгийн газраас аж үйлдвэржүүлэх, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх бодлогыг түлхүү хэрэгжүүлэхийг зорьж, тодорхой хөтөлбөрүүдийг батлан гарган ажиллаж байгаа билээ.

    Гурав. Бодлогын уулзалт, хэлэлцүүлгээс хүлээж буй үр дүнгийн талаар
    Бид өөрсдийгөө хэт дөвийлгөн “туйлын зөв бодлогыг бүрэн гаргаж, тодорхойлсон”  гэж хэлэх боломжгүй юм. Бид алхам тутамдаа, өдөр тутамд шинэ, шинэ асуудалтай тулгарч, түүнийг хэрхэн богино хугацаанд, шуурхай, зөв зүйтэй шийдвэрлэх вэ гэдэгт анхаарлаа хандуулан ажиллаж ирсэн. Өнөөдрийн хүрсэн хөгжлийн нэгэн цэг, цаг мөчөөс цаашдын ирээдүйг, маргаашийн өдрийг угтуулан харвал бидний хэрэгжүүлж ирсэн бодлого, арга хэрэгсэлүүд нь бүхий л тулгарсан асуудлыг шийдвэрлэх хүчирхэг арга хэрэгсэл, бодлого байж төдийлөн чадахгүй болов уу гэж үзэж байна. Ийм учраас өнөөдөр дэлхий нийтээр хүн төрөлхтөний маргаашийн өдөр болгонд шинээр урган гарч ирж байгаа асуудлуудад зөв хариулт өгч, шийдвэрлэж чадахуйц тийм зөв бодлого, зөв тогтолцоо буюу “Хүчтэй, тогтвортой, тэнцвэртэй өсөлт”-ийг бий болгохын төлөө ухаан бодлоо уралдуулж, энэ чиглэлээр олон улсын түвшинд ч харилцан ярьж, зөвлөлдөж, санал бодлоо солилцож байна.

    Монгол Улсын Засгийн газар олон арван жилийн туршид хамтран ажиллаж ирсэн түншүүд, улс орнуудтайгаа хамтран хөгжлийн зөв гарц, бодлогыг хэрхэн оновчтой тодорхойлох, бодлогоо яаж шинэчлэх вэ гэдэгт өнөөдрийн зохион байгуулж байгаа энэхүү уулзалт ярилцлага тодорхой хэмжээгээр хариулт өгөх болов уу гэж бид итгэж байна. Манай гадаад түншлэгчид маань, манай салбарын яамдын мэргэжлийн хүмүүстэй зөвлөлдсөний үндсэн дээр бидний өмнө тулгамдаад байгаа олон тооны асуудлуудаас энэ удаад дараахь бүлэг асуудлуудыг сонгон авчээ.

    Энэ нь:
    •    Төсвийн харилцааг хэрхэн шинэчлэх асуудал,
    •    Нийгмийн хамгааллын шинэ тогтолцоог хэрхэн бүрдүүлэх тухай асуудал,
    •    Эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих арга замуудын тухай гэсэн үндсэн 3 асуудлыг энэ удаад хэлэлцэхээр сонгон авсан байна.

    Хэлэлцүүлэгт оролцогчдийн маань хувьд анхаарвал зохих зүйл бол зөвхөн өнөөдөр хэлэлцэж буй 3 асуудлаар бидний өмнө тулгарч буй бүхий л асуудал хязгаарлагдахгүй гэдгийг бид сайн ойлгож, мэдэрч байгаа. Иймээс бид цаашид ч ийм төрлийн бодлогын зөвлөлдөх уулзалтуудыг янз бүрийн түвшинд, өөр цаг хугацаанд зохион байгуулах нь зайлшгүй юм. Манай Засгийн газар өөрсдийн хийж хэрэгжүүлж байгаа зүйлээ өөрсдөө дүгнэж, үнэлэхээс илүүтэйгээр юуны өмнө ард иргэдийнхээ санал бодлыг, шүүмжлэлийг сонсохыг илүү эрхэмлэж байгаа.

    Мөн үүний зэрэгцээ Монголчууд биднээс эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн хувьд өөр өөр түүхийг туулж ирсэн улс орнуудын болон, эдгээр улс орнуудын хөгжлийн ололтой сайн туршлагыг хуримтлуулан мэдлэгийн сан бүрдүүлсэн  олон улсын байгууллагуудын арвин их туршлага бүхий шинжээчид, судлаачдын санал, дүгнэлт, шүүмжлэлийг сонсож, үйл ажиллагаандаа  тусган авч байхыг бид эрмэлзэж байна. Иймээс урьдчилан аливаа дүгнэлт хийлгүйгээр асуудлуудаа нухацтай ярилцаж, зөвлөлдөе. Ингээд хэлэлцүүлгийн явцад гарч байгаа санал, дүгнэлт, шүүмжлэлийг анхааралтай шүүн тунгааж цаашид хэрэгжүүлэх бодлогодоо ямар өөрчлөлт, шинэчлэлт хийвэл зохистой вэ гэдгийг  уулзалт ярилцлагынхаа төгсгөлд дүгнэн ярилцвал зүйтэй болов уу гэж бодож байна.

    Санхүүгийн  хямралтай холбоотойгоор олон улсын санхүүгийн байгууллагатай хамтран, богино хугацаанд хэрэгжүүлж байгаа “Стэнд-бай” хөтөлбөр энэ оны 9 дүгээр сард хэрэгжиж дуусах бөгөөд үүний дараа гадаад түншүүдтэйгээ  хөгжлийн ямар чиглэлүүдээр түлхүү анхаарч, хамтран ажиллах вэ гэдгийг ч бид өнөөдрийн хэлэлцүүлгийнхээ явцад анхаарах учиртай. Өнөөдрийн энэхүү хэлэлцүүлгийн үнэ, цэнтэй цаг мөчийг бүрэн ашиглаж, хэлэлцэхээр төлөвлөсөн асуудал тус бүрээр идэвхи, санаачлагатай, ажил хэрэгчээр оролцохыг  Засгийн газрын гишүүд, сайд нартаа болон хэлэлцүүлэгт оролцож байгаа яамд, агентлагын албан хаагчиддаа үүрэг чиглэл болгож байна.

    “Монгол Улсын Засгийн газар -Гадаад түншүүдийн хамтарсан бодлогын хэлэлцүүлэг”-ийн үйл ажиллагаа тодорхой үр дүнтэй, цаашид олон улсын байгууллага, гадаад орнуудтай Монгол Улсын Засгийн газраас хамтран хэрэгжүүлэх стратеги-төлөвлөгөөнд тусгалаа олохуйц тодорхой үр өгөөжтэй болно гэдэгт итгэж байгаагаа илэрхийлье.

    Хэлэлцүүлгийн үйл ажиллагаанд амжилт хүсье.  

    Анхаарал тавьсан явдалд баярлалаа.

  • Макро эдийн засгийн үндсэн зорилт, шалгуур үзүүлэлтүүдийг оны эцэст ханган биелүүлэх боломжтой

    Макро эдийн засгийн үндсэн зорилт, шалгуур үзүүлэлтүүдийг оны эцэст ханган биелүүлэх боломжтой Монгол Улсын Засгийн газар-Гадаад түншүүдийн хамтарсан бодлогын хэлэлцүүлэг 2010 оны 6 дугаар сарын 8-ны өдөр Төрийн ордонд болж байна. Төсвийн тогтвортой байдал, нийгмийн халамжийн шинэчлэл, хямралыг даван туулах, банкны салбарын шинэчлэлийн талаархи хэлэлцүүлэгт УИХ, Засгийн газрын гишүүд, агентлаг, газар болон иргэний нийгмийн төлөөлөл оролцов. Хэлэлцүүлгийг Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд нээж үг хэлэн УИХ, Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаа нийгэм, эдийн засгийн зарим үндсэн бодлогын талаар гадаад түншүүддээ тоймлон танилцууллаа.

    Тэрээр хэлсэн үгэндээ “манай улсын дотоодын нийт бүтээгдэхүүн 2009 оны жилийн эцэст 1.6 хувийн бууралттай гарсан бол энэ оны эхний 4 сарын байдлаар аж үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл 60,7 тэрбум төгрөгөөр буюу 12.7 хувиар,  гадаад худалдааны эргэлт өмнөх оны мөн үеэс 570,3 сая ам доллараар буюу 58.1 хувиар өсч эдийн засгийн хямралт үеийг нэгэн хэмжээгээр даван туулж байна. Ийм эерэг, нааштай үзүүлэлт гарч байгаагийн зэрэгцээ инфляцийн өсөлт, мал аж ахуйн салбарт учирсан томоохон хохирол, ажилгүйдлийн өсөлт зэрэг таагүй, онцгой анхаарал татсан үзүүлэлт цөөнгүй  гарч байгааг Засгийн газар хяналтандаа авч анхаарч ажиллаж байна.

    Засгийн газар эдийн засаг, нийгмийг 2010 онд хөгжүүлэх үндсэн чиглэлд тусгагдсан макро эдийн засгийн үндсэн зорилт, шалгуур үзүүлэлтүүдийг оны эцэст ханган биелүүлэх боломжтой” гэв. Өнөөдрийн хэлэлцүүлгийн үнэ цэнтэй цаг мөчийг бүрэн ашиглаж, хэлэлцэхээр төлөвлөсөн асуудал тус бүрээр идэвхи, санаачлагатай, ажил хэрэгчээр оролцохыг Засгийн газрын гишүүд, сайд нарт болон яамд, агентлагийн албан хаагчдад үүрэг болгов.

    Энэ хэлэлцүүлэг тодорхой үр дүнтэй, цаашид олон улсын байгууллага, гадаад орнуудтай Монгол Улсын Засгийн газраас хамтран хэрэгжүүлэх стратеги-төлөвлөгөөнд тусгалаа олохуйц тодорхой үр өгөөжтэй болно гэдэгт итгэж байгаагаа Ерөнхий сайд илэрхийллээ. Монгол Улсын Засгийн газар-Гадаад түншүүдийн хамтарсан бодлогын хэлэлцүүлгийг Засгийн газар, Дэлхийн банк хамтран зохион байгуулж байна.

  • Ерөнхий сайд С.Батболд Дэлхийн банкны төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзав

    Ерөнхий сайд С.Батболд Дэлхийн банкны төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзав Монгол Улсын ерөнхий сайд С.Батболд өнөөдөр Дэлхийн банкнаас Монгол, Хятад, Солонгос улс хариуцсан захирлаар томилогдсон ноён Клаус Роландыг хүлээн авч уулзлаа. Улс хариуцсан захирлаар томилогдоод манай оронд анх удаагаа ирж байгаа ноён Клауст Ерөнхий сайд С.Батболд ажлын амжилт хүсээд маргааш төрийн ордонд болох Монгол Улсын Засгийн газар ба гадаад түншүүдийн хамтарсан бодлогын хэлэлцүүлэг чухал ач холбогдолтой үр дүнтэй арга хэмжээ болно гэдэгт итгэлтэй байгаагаа хэллээ. Энэхүү хэлэлцүүлгээр төсвийн тогтвортой байдал,нийгмийн хамгааллын шинэчлэл,банкны салбарын бүтцийн шинэчлэл,бодит салбарыг сэргээн хөгжүүлэх зэрэг чухал асуудлууд хөндөгдөх юм.

    Уулзатын үеэр Ерөнхий сайд хэлэхдээ Дэлхийн банк Олон улсын валютын сан зэрэг гадаад түншүүдтэйгээ хамтран тохиролцсон бодлогын арга хэмжээ хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлэхэд Монгол Улсын засгийн газар анхаарч УИХ-тайгаа хамтарч ажиллаж байна гэлээ. Ноен Клаус хэлэхдээ Монгол улсын засгийн газар хямралыг амжилттай  хурдан даван туулах чиглэлээр санаачлагатай сайн ажиллаж байгааг тэмдэглээд цаашид анхаарах зүйл төсөв,банкны салбарт байгааг дурьдлаа. Энэхүү танилцах уулзалтанд Монгол Улсыг Дэлхийн банкинд төлөөлөн суудаг гүйцэтгэх захирал Жим Хаген ,Дэлхийн банкны суурийн төлөөлөгч Аршад Сайд, Сангийн сайд Баярцогт нар оролцлоо.

  • Ерөнхий сайд Энэтхэгийн уул уурхайн салбарын төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзав

    уул уурхай, энэтхэг, уулзалтМонгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд Энэтхэг Улсын Уул уурхай хариуцсан Төрийн нарийн бичгийн дарга С.Ш.Наир тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2010 оны 6 дугаар сарын 7-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. Уулзалтын эхэнд Ерөнхий сайд С.Батболд Энэтхэгийн уул уурхайн салбарын удирдах албаны болон бизнесийн төлөөлөгчид Монгол-Энэтхэгийн уул уурхайн салбарын хамтын ажиллагааг гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх боломжийг судлахаар хүрэлцэн ирсэнд сэтгэл хангалуун байгаагаа хэллээ.

    Хатагтай С.Наир Ерөнхий сайдад хүлээн авч уулзаж байгаад талархал илэрхийлээд Энэтхэг Улс Монголын талтай уул уурхайн шинжлэх ухаан, геологийн судалгаа шинжилгээний тал дээр хамтран ажиллахад бэлэн байна гээд хоёр талын уул уурхайн салбарын хамтын ажиллагааг ашигт малтмалын бодит олборлолтын үе шат руу гаргах нь чухал байна гэв. Мөн тэрээр Энэтхэгийн Засгийн газар өөрийн оролцоотой уул уурхайн консорциум байгуулж байгаа тухай дурдаад, ашигт малтмалын үйлдвэрлэлийн орлогоос хүн амын эмзэг, ядуу бүлгийн гишүүдэд хувьцаа эзэмшүүлэх замаар тэднийг орлоготой, харин уул уурхайн салбарыг нэр хүндтэй болгох зорилт тавьж, энэ талаар тодорхой хуулийн төсөл боловсруулж байна гэж мэдээллээ.

    Ерөнхий сайд Монголын тал Энэтхэгийн талтай уул уурхайн салбарт хамтран ажиллахдаа шударга байх, ижил тэгш хөрөнгө оруулалт хийх, харилцан ашигтай байх гэсэн зарчмуудыг баримтлах болно гээд ураны салбарын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох талаар Монгол Улс Энэтхэг Улстай хамтран ажиллахад бэлэн байна гэдгээ илэрхийллээ. Мөн хоёр талын уул уурхайн салбарын хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхийн тулд зохих шатанд харилцан уулзалдах, санал солилцох, салбарын ажил хэрэгч хүмүүсийг хооронд нь ойр ойрхон уулзуулж байх нь ач холбогдолтой байх болно гэдгийг Ерөнхий сайд онцоллоо гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээлэв.

  • Ерөнхий сайдад АНУ-ын ҮАХ-ийн төлөөлөгчид бараалхлаа

    Ерөнхий сайдад АНУ-ын ҮАХ-ийн төлөөлөгчид бараалхлаа Монгол Улсын Ерөнхий сайд, МАХН-ын дарга С.Батболд АНУ-ын Үндэсний Ардчилсан Хүрээлэнгийн (ҮАХ) хөтөлбөрийн захирал, ҮАХ-гийн Индонези дахь төлөөлөгчийн газрын захирал Пол Роуланд, АНУ-ын Конгрессийн Төлөөлөгчдийн танхимын гишүүн асан Самуэль Гейденсон тэргүүтэй ҮХА-гийн төлөөлөгчдийг 2010 оны 6 дугаар сарын 7-ны өдөр хүлээн авч уулзлаа. Ерөнхий сайд Засгийн газрын тэргүүн, МАХН-ын даргын хувьд төлөөлөгчдөд хандан ҮАХ МАХН болон Монголын бусад улс төрийн нам, төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажиллаж, тусламж дэмжлэг үзүүлж байдагт нь талархал илэрхийлэв.

    Тэрээр “Монгол Улс сүүлийн хорин жилийн турш ардчилсан, иргэний нийгэм байгуулахын төлөө шилжилтийн үеийг даван туулж байна. Энэ үйл хэргийг МАХН эхнээс нь тууштай дэмжин эхлүүлж, засгийн эрхэнд байх хугацаандаа гардан гүйцэтгэж багагүй амжилтыг олсон билээ. Энэ хугацаанд та бүгдийн тусламж дэмжлэг бидэнд чухал байсан. Цаашид ч бид сонгуулийн тогтолцооны шинэчлэл, улс төрийн намын төлөвшил зэрэг олон асуудлаар хамтран ажиллана гэдэгт найдаж байна” гэлээ.

    АНУ-ын ҮАХ нь 1983 онд үүсгэн байгууулагдсан ба дэлхийн өнцөг булан бүрт ардчиллын институтыг дэмжин, улс төрийн болон иргэний байгууллагуудыг бэхжүүлэн, иргэний оролцоо, нээлттэй болоод хариуцлагатай засаглалыг хөгжүүлэхийн төлөө ажилладаг гишүүнчлэлгүй, төрийн бус байгууллага юм. Уулзалтын үеэр ноён С.Гейденсон ҮАХ-гийн тэргүүн, АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга асан, хатагтай Мадлен Олбрайтын мэндчилгээг Ерөнхий сайд С.Батболдод уламжиллаа гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

  • Гэр бүл, эмэгтэйчүүд, жендэр, хүүхэд залуучуудын асуудал хариуцсан агентлаг байгуулах шаардлагатай

    Гэр бүл, эмэгтэйчүүд, жендэр, хүүхэд залуучуудын асуудал хариуцсан агентлаг байгуулах шаардлагатай Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдын
    “ЭМЭГТЭЙЧҮҮД-ХҮНИЙ ХӨГЖИЛ”
    Монголын эмэгтэйчүүдийн үндэсний чуулганыг нээж хэлсэн үг
     
    2010 оны 6 дугаар сарын 5-ны өдөр        Төрийн ордон

    Чуулганы төлөөлөгч эрхэмсэг Хатагтай нараа,
    Хүндэт зочид оо!
    Монгол Улсын нийт хүн амын тавь гаруй хувийг эзэлж байгаа эмэгтэйчүүдээ төлөөлөн эх орныхоо өнцөг булан бүрээс цугларч “Эмэгтэйчүүд-хүний хөгжилд-2010” Үндэсний чуулганаа хийж байгаа Та бүхэндээ Монгол Улсын Ерөнхий сайд, Жендэрийн тэгш байдлын Үндэсний хорооны даргын хувьд чин сэтгэлийн мэндчилгээ дэвшүүлж, сайн сайхныг хүсэн ерөөе. Сүүлийн жилүүдэд төдийлөн хийгдээгүй Эмэгтэйчүүдийн Үндэсний чуулган нь нийгмийн бүхий л салбар дахь эмэгтэйчүүдийн оролцооны асуудалд төр засаг, иргэний нийгэм, олон нийтийн анхаарлыг хандуулсан чухал үйл явдал болж байна.

    1206 онд байгуулагдсан Монголын эзэнт гүрний үеэс эдүгээг хүртэл үйлс гавьяагаараа мөнхөрсөн үе үеийн алдар цуутай эмэгтэйчүүдээрээ бид бахархдаг. Монголын эмэгтэйчүүд ард түмнийхээ зовлон, жаргалыг үүрэлцэж, улсынхаа түүхэн замналын хүнд эгзэгтэй үед ч шантаршгүй зүтгэж ирсэн. Энэхүү Монгол эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл Та бүхэн Үндэсний чуулгандаа үзэл бодлоо уралдуулж, тавьсан зорилтоо хэрэгжүүлэхээр их үүрэг хариуцлага өвөрлөн ирсэн нь дамжиггүй.

    Монгол Улс чөлөөт эдийн засаг, ардчилсан тогтолцоог сонгосон өнгөрсөн 20 жилийн хугацаанд эмэгтэйчүүдийн үүрэг оролцоо ямар түвшинд байсан бэ гэдгийг энэхүү чуулганаар дүгнэн ярилцаж, цаашдын нэгдсэн бодлогоо тодорхойлох нь ихээхэн чухал юм. Монгол Улс жендэрийн тэгш байдал, эмэгтэйчүүдийн эрхийг хангах талаарх олон улсын эрх зүйн хэм хэмжээг хүлээн зөвшөөрч, “Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглал”-аас эхлэн олон улсын хүний эрхийн үндсэн гол актуудад нэгдэн ороод байгаа билээ. Энэ нь Монгол Улсад хүний эрх, жендэрийн тэгш байдлыг хангах бодлого, үйл ажиллагааг олон улсын жишигт нийцүүлэн төлөвлөх, эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгоход чухал үүрэг гүйцэтгэсэн.

    1995 онд болсон Дэлхийн эмэгтэйчүүдийн 4 дүгээр бага хурлаас баталсан үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зорилгоор Засгийн газраас “Эмэгтэйчүүдийн байдлыг сайжруулах үндэсний хөтөлбөр”-ийг 1996 онд батлан 2002 он хүртэл, “Жендэрийн тэгш байдлыг хангах үндэсний хөтөлбөр”-ийг 2002 онд батлан одоог хүртэл хэрэгжүүлж байна. Эдгээр хөтөлбөр нь үндэсний хэмжээнд жендэрийн тэгш байдлын талаарх ойлголт, мэдээллийг түгээх, эмэгтэйчүүдийг чадавхижуулах, улс төр, эдийн засаг, нийгэм, боловсрол, соёл, шинжлэх ухаан, гэр бүлийн харилцаанд жендэрийн тэгш байдлыг хангахад тулгарч буй бэрхшээлийг арилгахад чиглэсэн үйл ажиллагааг дэс дараатай авч хэрэгжүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэж байна.

    Монгол Улсын Засгийн газраас Мянганы хөгжлийн зорилтууд болон “Үндэсний хөгжлийн цогц бодлого”-д жендэрийн тэгш байдал, эмэгтэйчүүдийн эрхийг хангах талаар тодорхой зорилтуудыг тусган хэрэгжилтийг зохион байгуулж байна. Нийгмийн бүх салбар дахь эмэгтэйчүүдийн оролцоо, жендэрийн тэгш байдлыг хангах асуудал  хүний хөгжлийн бодлогын чухал хэсэг гэдгийг XXI зуунд дэлхий нийтээрээ хүлээн зөвшөөрсөнийг манай бодлого боловсруулагчид анхааран үзэж буй гэдэгт итгэлтэй байна.

    Энэ асуудлаар УИХ, Засгийн газар цөөнгүй бодлогын баримт бичиг баталсан. Харин одоо хэрэгжилт нь ямар байна вэ, дэлхийн жишгийн хаана нь байна вэ гэдэгт үнэлэлт дүгнэлт өгөх хэрэгтэй. Ардчилсан, нээлттэй засаглалд эмэгтэйчүүдийн оролцоо төдийгүй хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн тулгамдсан асуудлыг онцгойлон авч үзэж байгаа нь чухал ач холбогдолтой юм. Төрөөс хүн бүрт хөгжлийг тэтгэсэн ижил боломжийг олгож, иргэн бүрээ чадавхижуулж, боловсролтой, эрүүл чийрэг, дэлхийн хэмжээнд өрсөлдөх чадвартай оюунлаг, хүнлэг Монгол хүнийг төлөвшүүлэхийн төлөө чармайн ажиллаж байна.

    Монгол төр хүчирхэг байсны нууцыг эрт цагаасаа “ХААН” ухаан “ХАТАН” ухааныг хослуулан уялдуулж ирсэнтэй холбон түүхчид нотолсоор ирсэн билээ. Тэгвэл бид улс орныхоо хөгжлийн бодлого боловсруулах, хэрэгжүүлэхэд, хүн амын 51,4 хувийг эзэлж буй эмэгтэйчүүдийн өмнө тулгамдаж буй асуудал, бэрхшээл, тэдний хүсэл зоригийг илэрхийлсэн дуу хоолой, санал бодлыг тусгаж чадаж байна уу гэдэгт дүгнэлт хийх цаг нь болсон. Монгол Улсын Мянганы Хөгжлийн Зорилтод “Үндэсний парламентад эмэгтэй гишүүдийн эзлэх хувийг 2015 он гэхэд 30 хувьд хүргэх”, Үндэсний хөгжлийн цогц бодлогод “Жендэрийн  тэгш байдлыг хангах бие даасан хуультай болох, бүх шатны боловсролын хөтөлбөрийн агуулгыг жендэрийн мэдрэмжтэй болгох, өмчийн болон хөдөлмөрийн харилцаан дахь тэгш оролцоог хангах, шийдвэр гаргах түвшин дэх эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэх” гэсэн стратегийн зорилтуудыг дэвшүүлсэн.

    Эдгээр зорилтууд тодорхой хэмжээгээр хэрэгжиж эмэгтэйчүүд бодлого боловсруулах, хууль тогтоох, улс төрийн албан тушаалд сонгогдож, томилогдон ажиллаж ирлээ. Өнөөдөр орон нутгийн ИТХ-ын Тэргүүлэгчдийн дарга нарын 16.2 хувь, төлөөлөгчдийн 30.2 хувь нь эмэгтэйчүүд байна. Төрийн үйлчилгээний албан хаагчдын 71.7 хувь нь, улс төрийн албан хаагчдын 22,0 хувь нь  эмэгтэйчүүд байна. Харин Парламент дахь эмэгтэйчүүдийн төлөөлөл бага байсаар ирлээ. Тэдний эзлэх  хувийн жин 1992 онд 3.9 хувь, 2000 онд 12 хувь, 2004 онд 6.6 хувь, 2008 онд 3.9  хувьтай байна. Ардчилал шинэчлэлийн үйл явц эхлэхээс өмнөх үед эмэгтэйчүүдийн төрийн байгууллага дахь удирдлагын оролцоо 23-25 хувь байсантай нь харьцуулбал ухралт болсон гэдгийг дээрх үзүүлэлтүүд харуулна.

    Дэлхийн улс орнуудын энэхүү асуудлыг шийдвэрлэх үндсэн арга зам нь ардчилсан сонгуулийн тогтолцоо байдаг. Энэ удаагийн УИХ-ын хаврын чуулганаар  “УИХ-ын Сонгуулийн тухай хууль”, “Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах тухай хууль”-иудыг хэлэлцэх гэж байгаа нь чухал ач холбогдолтой юм. Эдгээр асуудлаар эмэгтэйчүүд өөрсдийн байр сууриа нэгтгэн илэрхийлэх нь ач холбогдлоо өгнө гэж бодож байна. Монгол хүн бүр ажилтай, тогтмол орлоготой байх нь төр засгийн хамгийн чухал  стратегийн зорилтын нэг.  Засгийн газар энэ  зорилгоор эдийн засгийн өсөлтийг хангах,  жижиг дунд үйлдвэр, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих арга хэмжээг үе шаттайгаар хэрэгжүүлж ирлээ.

    Манай улс уул уурхайн баялагтаа түшиглэн Оюутолгой, Тавантолгойн зэрэг ордуудыг ашиглаж эхлэх, алт, зэс, төмөр, барилгын материалын томоохон үйлдвэрүүд, авто зам, төмөр замын, эрчим хүчний том сүлжээнүүдийг байгуулах зааг дээр ирээд байна. Эдгээр уул уурхайн баялгаас олсон хөрөнгийг эмэгтэйчүүд, гэр бүл, хүүхдийнхээ хөгжилд зарцуулах ёстой. Өнөөдөр бид амьдарч буй эх дэлхийдээ хэрхэн хандаж харьцаж буйгаа эмэгтэйчүүдийн нүдээр харж, өвөг дээдсийнхээ “хүн-байгалийн шүтэлцээг эрхэмлэсэн” гүн гүнзгий уламжлалыг сэргээн хөгжүүлэх цаг тулгараад байна. Үүнд эмэгтэйчүүд та бүхний дуу хоолой, байр суурь чухал нөлөө үзүүлэх учиртай.

    Эхчүүд та бид үр хүүхдүүдийнхээ хүмүүжил төлөвшил, гэр бүлийн хөгжил, үнэт зүйлсийн талаар зөвхөн ярих төдий биш төрийн бодлогод онцгойлон тусгаж шат дараатай арга хэмжээ авах  шаардлагатай болсон. Тиймээс гэр бүл, эмэгтэйчүүд, жендэр, хүүхэд залуучуудын асуудлаар Төрийн бодлого боловсруулах, хэрэгжилтийг уялдуулан зохицуулах агентлаг бий болгож ажиллуулах шаардлагатай гэж үзэж байгаагаа энд онцлон дурдъя. Иргэний нийгмийн байгууллагуудын хөгжлийг хангах, идэвхтэй ажиллаж ирсэн эмэгтэйчүүдийн ТББ-уудтай Засгийн газар бүх шатанд хамтран ажиллах болно.

    Энэ бодлогын хүрээнд иргэний нийгмийг хөгжүүлэх бодлогын хөтөлбөр, ТББ-дын хуулийг шинэчлэх асуудлыг боловсруулж байна. Монгол Улсын Засгийн газар, Жендэрийн тэгш байдлын Үндэсний хорооноос НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулж буй “Эмэгтэйчүүд-Хүний хөгжил” Үндэсний чуулганаар Та бүхэн эмэгтэйчүүдийн нийгэмд гүйцэтгэж буй үүрэг, хариуцлага, улс орны хөгжилд оруулж буй хувь нэмэр, цаашдын зорилтын талаар олон чухал сэдвийг хөндөн ажил хэрэгчээр ярилцаж  шийдвэрлэхийн төлөө хамтран ажиллахыг уриалж байна.

    Чуулганы үйл ажиллагаанд амжилт хүсье.
    Анхаарал тавьсанд баярлалаа.