Ангилал: мэдээ-мэдээлэл

Монгол Улсын Засгийн газрын 12-р хуралдаан болж УИХ-ын зарим гишүүний санаачлан боловсруулсан хуулийн төслийг хэлэлцэн санал, дүгнэлт гаргав.

–    Улсын Их хурлын гишүүн Э.Мөнх-Очир, Р.Амаржаргал нарын санаачлан боловсруулсан “Дэлбэрэх бодис, тэсэлгээний хэрэгслийн эргэлтэд хяналт тавих тухай” хуулийн төслийн шинэчилсэн найруулгын төслийг хэлэлцээд хуулийн төслийг бүхэлд нь дэмжих боломжгүй гэж үзэн хууль санаачлагч нарт уламжлахаар тогтов.

–    Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Дондог, Л.Гантөмөр нарын санаачлан боловсруулсан Төрийн аудитын байгууллагын чадавхийг бэхжүүлэх талаар авах зарим арга хэмжээний тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцээд хэд хэдэн үндэслэлээр дэмжих боломжгүй гэж үзэн хууль санаачлагчдад уламжлахаар болов.

–    Улсын Их хурлын гишүүн Н.Ганбямба, Н.Энхболд, Я.Батсуурь, Д.Дондог, Ц.Сэдваанчиг нарын санаачлан боловсруулсан “Өндөр технологийн аж үйлдвэрийн талаар төрөөс баримтлах бодлого батлах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийг хэлэлцээд зарчмын хувьд дэмжин Засгийн газрын гишүүдээс гаргасан саналыг нэмж тусган хууль санаачлагч нарт уламжлахаар тогтов.

–    Барааны тэмдэг, газар зүйн заалтын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг хэлэлцээд зарчмын хувьд дэмжиж, Засгийн газрын гишүүдээс гаргасан саналыг тусган Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтлоо.

–    Монгол Улсын Засгийн газрын 2008-2012 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгагдсан “Оюуны өмчийн хувьд мэргэжлийн түвшинд үйлчилгээ үзүүлэх, нийгмийн хөгжил, олон улсын чиг хандлагад нийцсэн эрх зүйн зохицуулалтыг боловсронгуй болгох” зорилтыг хэрэгжүүлэх шаардлагын дагуу “Барааны тэмдгийн хуулийн тухай” Сингапурын гэрээнд нэгдэн орохыг соёрхон батлуулахаар Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтов.

ТОВЧХОН:

–    2010 оны 1 дүгээр сарын 12-13-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулагдсан Эдийн засгийн хамтын ажиллагааны Монгол, Унгарын Засгийн газар хоорондын комиссын III хуралдааны дүнг сайшааж, уг хуралдааны мөрөөр хэрэгжүүлэх ажлын төлөвлөгөөг батлан, хэрэгжилтэд нь хяналт тавьж ажиллахыг Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд, комиссын Монголын хэсгийн дарга Х.Баттулгад даалгалаа.

–    Компьютерийн кирилл ба монгол үсгийн нэгдсэн кодын MNS 5552:2005 стандартыг төрийн байгууллагын албан хэрэгт мөрдүүлэхээр шийдэв. 

–    Хууль тогтоомж, Засгийн газрын шийдвэрийн хэрэгжилтийн 2009 оны жилийн эцсийн дүнг Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Ч.Хүрэлбаатар Засгийн газрын гишүүдэд танилцуулав. Үүнтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын болон Байнгын хороодын тогтоол, Засгийн газрын шийдвэрийн заалт, арга хэмжээ бүрийг хяналтад авч, хэрэгжүүлэх ажлыг шуурхай зохион байгуулах, биелэлтийг тогтоосон хугацаанд нь бодитойгоор тайлагнах, 2009 оны эцсийн байдлаар тасарсан болон хэрэгжилт нь удааширч байгаа асуудлыг хэрэгжүүлэх арга хэмжээ авч ажиллахыг сайд, Засгийн газрын агентлагийн дарга, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт даалгалаа.

–    Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Л.Гансүхийг 2010 оны 3 дугаар сарын 15-25-ны өдрүүдэд Холбооны Бүгд Найрамдах Герман Улсад зохион байгуулагч талын зардлаар ажлын айлчлал хийхийг зөвшөөрөв.

–    Төрийн захиргааны албан хаагчдад зэрэг дэв олгуулахаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга, Монгол Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга, сайд, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарын саналыг үндэслэн Төрийн албаны зөвлөлөөс оруулсан төрийн захиргааны нэр бүхий албан хаагчдад төрийн захиргааны тэргүүн түшмэлийн албан тушаалын зэрэг дэв олгуулах тухай асуудлыг хэлэлцэн дэмжээд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид өргөн мэдүүлэх нь зүйтэй гэж үзэв. Түүнчлэн төрийн захиргааны нэр бүхий албан хаагчдад эрхэлсэн түшмэлийн зэрэг дэв олгох тухай асуудлыг хэлэлцээд Ерөнхий сайдын захирамж гаргахаар болов.

–    Мал өвөлжилтийн нөхцөл байдал онц хүндэрсэнтэй холбогдуулан хөрш орон, олон улсын байгууллагаас ирүүлсэн тусламжийн зарим бараа, материалыг хуваарилах талаар холбогдох байгууллагуудаас ирүүлсэн саналын талаар Монгол Улсын Шадар сайд, Улсын Онцгой комиссын дарга М.Энхболд Засгийн газрын гишүүдэд танилцуулав. Үүнтэй холбогдуулан тусламжийн бараа, материалыг тухайн зориулалтынх нь дагуу өвөлжилт хүндэрсэн аймгуудад хуваарилахыг зөвшөөрч, тээвэрлэлт, зарцуулалтад  хяналт тавьж ажиллахыг Шадар сайд, Улсын Онцгой комиссын дарга М.Энхболдод даалгав.

–    Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч Автотээврийн газрын балансад бүртгэлтэй, Нийслэлийн Сонгинохайрхан дүүрэгт байрлах 20 айлын орон сууцыг сууц эзэмшигчдэд нь үнэ төлбөргүйгээр хувьчлах болов.

Томуу, томуу төст өвчний талаарх мэдээллийг сонсов

2 дугаар сарын 17-18-наас энэ өвчин хөдөө аймгуудад дэгдэлт байдлаар илэрч эхэлсэн байна. Нийслэлийн хэмжээнд 2 дугаар сарын 22-нд 1174 хүүхэд хэвтэн эмчлүүлж байсан бөгөөд 322 хүүхэд шинээр хэвтэж, 302 хүүхэд эдгэрч гарсан байна. 23-ны өдөр 235 хүүхэд шинээр хэвтэж 126 хүүхэд эдгэрч гарчээ. Томуу, томуу төст өвчин 2 сараас 2 хүртэлх насны хүүхэд хатгалгаа байдлаар хүндрэх хандлагатай байна. Дүүрэг, аймгуудын нэгдсэн эмнэлгүүдийн ачаалал хэт ихэсч, өрхийн эмнэлгүүд ердийнхөөс 4 дахин илүү ачаалалтай болж нэг оронд 3 хүүхэд ноогдож байна.
Жич: 

Ерөнхий сайд Засгийн газрын хуралдааны төгсгөлд нийслэлийн амаржих газруудад гараад байгаа өнөөгийн хүндрэлтэй байдлын талаар мэдээлэл бэлтгэн зохих албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцох асуудлаар ирэх баасан гарагт Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулахыг Эрүүл мэндийн сайд С.Ламбаад үүрэг болгов гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

Томилгоо

Азадын Баатарцогтыг Монгол Улсаас Оросын Холбооны Улсын Эрхүү хотод суух Ерөнхий консулаар томилов.
А.Баатарцогт 1957 онд Завхан аймгийн Улиастай хотод төрсөн. Эхнэр, хүүхдийн хамт амьдардаг.

– 1975 онд дунд сургууль
– 1975-1980 онд Москва хотын Хилийн цэргийн командын дээд сургууль
– 1988-1991 онд Фрунзийн нэрэмжит ерөнхий цэргийн академи
– Москва хотноо цэргийн дээд курс, Англи Улсад хэлний курс тус тус төгссөн.
– Оператив-тактикийн цэргийн командын мэргэжилтэй. Хошууч генерал цолтой.
– 1980-1985 онд хилийн дугаар ангид хилийн албаны тасгийн туслах, тасгийн дарга
– 1985-1988 онд Хилийн ба ДЦУЕГ-ын штабт чиглэлийн дарга, тасгийн дарга, штабын дарга
– 1991-1998 онд УАБХЕГ-ын Хилийн цэргийн штабт ахлах офицер, хэлтсийн дарга
– 1998-2004 онд Москва дахь ЭСЯ-нд хилийн албаны төлөөлөгч, хоёр, нэгдүгээр нарийн бичгийн дарга
– 2004-2009 онд Хил хамгаалах ерөнхий газарт дэд дарга бөгөөд хилийн цэргийн штабын дарга, Ерөнхий газрын дарга, Хилийн цэргийн командлагчаар ажиллаж байсан. Төрийн албанд 29 жил, Дипломат албанд 6 жил ажилласан юм.

Засгийн газраас төрийн өмчийн их, дээд сургуулиудыг нэгтгэн оюутны хотхон байгуулах замаар боловсролын шинэчлэлийг эхлүүлэх  тухай шийдвэр гаргасан билээ. Энэ арга хэмжээний хүрээнд 2010 оны 2 дугаар сарын 24-ний өдөр Оюутны хотхон байгуулах асуудлаар холбогдох албаны хүмүүс зөвлөлдлөө. Зөвлөгөөнийг Ерөнхий сайд С.Батболд удирдав. Тэрбээр зөвлөгөөнд оролцогчдод хандаж “Боловсролын салбарын шинэчлэлийг хийхдээ их, дээд сургуулийн шинэчлэлийг яаж, ямар арга замаар оновчтой хийх талаар санал солилцохоор цуглараад байна.

Их, дээд сургуулийн шинэчлэлийн гол зарчим нь сургалт, түүний чанарын асуудал байх ёстой. 40 сургуулийг 6 болгон цөөрүүлснээр шинэчлэл хийгдэнэ хэмээн үзэж болохгүй. Гол нь чанарын хойноос хөөцөлдөх нь энэ шинэчлэлийн зорилго юм. Оюутнууд төгсөхдөө ажлын байртай, тэр ажлынхаа байранд тэнцэх боловсрол дадлагатай, ажлын шаардлага хангах хэмжээнд хүрсэн  байх нь чухал.

Ийм түвшинд хүргэхийн тулд дараах асуудалд анхаарах хэрэгтэй. Үүнд:
•    Оюутны хотхон байгуулна гэдэг нь зөвхөн байр, газрыг нь шийдэхасуудал биш, сургалтыг шинжлэх ухаан, үйлдвэрлэлтэй холбох нөхцөлбололцоогоор хангагдсан байх.
•    Хотхоны байршил, бүтцийг оновчтой тогтоох нь чухал. Хотхон хотоо тойроод таруу байх уу, нэг дорцогц байдлаар байгуулагдах уу гэдгийг эдийн засаг, экологи, хотынболомжтой уялдуулан судлах.
•    Ингэсний дараа хотхоны дэд бүтцийг байгуулах судалгаа, тэр нь хэр хэрэгжих магадлалтайг тогтоох.
•    Хөрөнгөө яаж олох арга боломжоо эрж хайх.
•    Одоо амьдарч байгаа байруудаа хэрхэн, ямар хэлбэрээр үр ашигтай ашиглах боломжийг судлах.
•    Эцэст нь шинэ хотхон бүх талын стандартыг хангасан байх.
•   Байгаль орчны нөлөө, хотын утаа, агаарын бохирдол зэргийг зайлшгүйхаргалзах зэрэг шаардлага, шалгуурыг хангасан байх хэрэгтэй юм.

Энэ бүхнийг харгалзсан иж бүрэн төсөл боловсруулах хэрэгтэй байна. Иймээс энэ ажлыг эрхлэх Ажлын хэсэг байгуулан ажиллахыг даалгаж байнагэлээ. Ажлын хэсгийг шуурхай ажиллан төслөө боловсруулж  ойрынхугацаанд Засгийн газрын хуралдаанд оруулах  үүрэг өглөө. Зөвлөгөөнд БСШУ-ны сайд Ё.Отгонбаяр, ЗТБХБ-ын сайд Х.Баттулга, УМХЕГ-ындарга Я.Содбаатар нар эрхэлсэн ажлынхаа чиглэлээр мэдээлэл хийлээ. ОдоогоорБуянт-Ухаа болон  ШУТИС-ийн оюутны хотхон гэсэн хоёр зураг төсөлболовсруулан техник, эдийн засгийн үндэслэлийг нь тооцоолоод байгаа юм байна

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд 2010 оны нэгдүгээр сарын 18-нд УМХЕГ-ын албан хаагчидтай уулзахдаа Европын орнууд шинэ стандартыг нутагшуулж амжилтад хүрсэн түүхийг судалж хэрэгжүүлэх хэрэгтэйг дурдаад эдгээр орноос туршлага судлах чиглэлээр ГХЯ, Гадаад харилцааны сайдтай хамтарч захидал илгээх, ажил хэрэг болгохыг үүрэг болгосон юм. Энэ ажлынхаа хүрээнд Монгол Улсад стандартыг хөгжүүлэх талаар 2010 оны 2-р сарын 23-ны өдөр зөвлөлдөх уулзалт хийв.

Уулзалтад яамдын Төрийн нарийн бичгийн дарга, Стандартчилал, хэмжилзүйн газар, УМХЕГ, МҮХАҮТ-ын удирдах бүрэлдэхүүн,  мэргэжлийн болон холбогдох байгууллага, бизнесийн салбарын төлөөллийг хамарсан өргөн бүрэлдэхүүн оролцлоо. Ерөнхий сайд уулзалтад оролцож байгаа бүрэлдэхүүнд хандаж “Монгол Улсад  одоогоор нэн тэргүүнд анхаарлаа хандуулах шаардлагатай олон салбар байгаагийн нэг нь стандартын шинэчлэл юм хэмээн би үзэж байна. Ийм учраас Европын стандартыг эх орондоо нутагшуулж, Монгол Улсад стандартыг хөгжүүлэх, олон улсын шинэ стандартын жишгээр сэтгэж, ажиллаж амьдрах арга замын талаар зөвлөлдөн санал бодлоо солилцохоор Та бүхнийг урьсан юм.       

Та бүхэн стандартын өнөөгийн байдал, шинэчлэх шаардлага, арга замын талаар тун тодорхой ярьж, бас оновчтой санал санаачлага гаргаж байгаа нь энэ асуудал анхаарал татсан, тулгамдсан асуудал болжээ гэдэгт бидний санал нэгдэж буйг харуулж байна. Аливаа ажил хэрэг, үйл ажиллагаа нь хэм хэмжээтэй, тоглоомын дүрэм нь ойлгомжтой болж байж л тоглолт хийгдэх нь мэдээж. Стандарт бол чухамдаа хөгжлийн тулгуур, хөшүүрэг нь юм хэмээн хэлж болно. Бас өрсөлдөх чадварын том үзүүлэлт, үндэсний аюулгүй байдлын асуудал мөн.

Манай үндэсний стандартууд үйлдвэрлэгч, хэрэглэгч, олон улсын зах зээлийн хэрэгцээ шаардлагыг хангахгүй байгаа нь шинэчлэл хийхийг шаардаж байгаа гол шаардлага юм. Стандартыг боловсруулах, батлах, хэрэгжүүлэх, хянах ажил хоцрогдсон нь үйл ажиллагааг тодорхойгүй болгож, сөрөг үр дагаврыг үүсгээд байна. Стандартыг шинэчлэх үйл явцыг Засгийн газар дангаараа шийдвэрлэж амжихгүй. Үүнд мэргэжлийн болон эрдэм шинжилгээний байгууллагаас эхлээд үйлдвэрлэгчид, бизнесийн салбарынхан, иргэдийн хамтын хүчин чармайлт, бүх нийтийн оролцоо хэрэгтэй юм.

Бүгдээрээ хамтран одоогийн стандартаас  авах, гээхийн ухааныг хослуулан шинэчлэл хийх нь гол зорилт боллоо. Стандарт зөрчсөнийхөө төлөө хариуцлага хүлээдэг тогтолцоо алдагдсан нь олон үйл явдлаар батлагдлаа. Хүмүүс архинд, хүүхэд хоолонд хордож байхад стандартынхан ямар ч хариуцлага хуваалцсангүй өнгөрлөө. Түүнчлэн стандартуудаар дарамталдаг, Стандартчилал хэмжилзүйн газрынхан стандартуудаар бизнес хийж мөнгө олох хэрэгсэл болгодог гэсэн шүүмжлэл их байгаагаас гадна авилгад өртөх магадлал өндөр гэсэн дүгнэлт гарсан байна. Энэ бол хамгийн хариуцлагагүй үйлдэл учраас цогцоор нь авч үзэн шийдвэрлэх шаардлагатай байна.

Цаашид хүний хөгжил, өрсөлдөх чадвар, амьдрах орчныг сайжруулах, төрийн алба, үйлчилгээний стандартыг боловсронгуй болгох, Европын холбоо, Болгар зэрэг орны стандартыг судлан нэвтрүүлэх чиглэлээр ажиллах стандартуудад хувийн хэвшлийнхэн, мэргэжлийн холбоодын санал хүсэлтийг тусгадаг тогтолцоог бүрдүүлэх нь зүйтэй юм. Иймээс Монгол Улсад  стандартыг хөгжүүлэх талаар бодлого боловсруулах чиглэлээр Ажлын хэсэг байгуулах үүрэг өгч байна гэлээ. Уулзалтад оролцогчид санал бодлоо ярилаа

Шинжлэх ухааны академи /ШУА/-ийн удирдлагууд 2010 оны 2 дугаар сарын 19-ний өдөр Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдод бараалхаж “Төв Азийн нүүдэлчдийн түүх, соёлын төв цогцолбор”-ын төслийн талаар танилцууллаа. Уг цогцолбор нь хотын 0 цэгээс 40 км, “Чингис хаан” олон улсын нисэх онгоцны буудлаас засмал замаар 24 км, Хөшигтийн хөндийд баригдах шинэ онгоцны буудлаас 30 км-ийн зайд байрлалтай. Палеонтологийн музей, Хүннү судлалын музей, ХХ зууны монголчууд-Галерей, Төв Азийн нүүдэлчдийн түүх, соёлын төв музей, Эзэн Чингисийн музей, соёлын музей, спортын талбай, автомашины гараж, зогсоол, үйлчилгээний төв, захиргааны барилга, зочид буудал зэрэг 11 байгууламжтай байх юм.

“Энэ цогцолбор бий болсноор гадаадын төдийгүй дотоодын аялал жуулчлал хөгжих таатай нөхцөл бүрдэнэ. Монгол судлал, ялангуяа, хүн төрөлхтний түүхэнд нүүдэлчдийн эзлэх байр суурийг судлахад үнэтэй хувь нэмэр оруулах судалгаа шинжилгээний маш том төв байх болно” гэж ШУА-ийн Ерөнхийлөгч Б.Энхтүвшин онцоллоо.  Түүх, соёлын том, сайхан төв байгуулах санал, санаачилгыг Ерөнхий сайд дэмжиж байгаагаа илэрхийлээд музейд дэлгэн харуулах соёлын өв, үзмэрүүд улсын хамгаалалтад байх учиртай. Иймээс төр, засаг тодорхой дэмжлэг үзүүлнэ гэв. Тэрбээр “Төв Азийн нүүдэлчдийн түүх, соёлын төв цогцолбор” хувьцаат компани байгуулж Хөрөнгийн биржид хувьцааг нь арилжих боломжийг судлахыг ШУА-ийн удирдлагуудад зөвлөлөө.

2011 онд төв Азид нүүдэлчдийн анхны төр улс байгуулагдсаны 2220 жил, 2012 онд Эзэн богд Чингис хааны сүүдэр тохиосны 850 жилийн ой тохиох юм. “Төв Азийн нүүдэлчдийн түүх, соёлын төв цогцолбор”-ын эхний шатны ажлыг 2010-2012 онд, хоёрдугаар шатыг 2013-2015 онд гүйцэтгэж дуусахаар төлөвлөжээ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд үндэсний өдөр тутмын “Өнөөдөр” сониноос жил бүр шалгаруулдаг “Оны алдартан”-аар тодорлоо. Тус сонин нь энэхүү арга хэмжээг есөн жилийн тэртээх могой жил тухайн онд ажил үйлс, алдар гавьяагаараа монгол түмнээ манлайлсан хүмүүсийг олны танил эрхмүүдийн саналаар тодруулж эхэлснээс хойш энэ жил ес дэх жилдээ, есөн алдартнаа шалгаруулсан юм. “Харшлалт” хэмээх шороон үхэр жилийн алдартнуудыг нийгмийн салбар бүрийн төлөөлөл болсон 100 эрхмийн саналаар тодруулахад Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдыг айргийн тавд нэрлэжээ.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд шороон үхэр жилийн “Есөн алдартан”-д өргөмжлөл гардуулах ёслолын ажиллагааны үеэр,
“Үхэр жилийн есөн алдартны нэг болсондоо баяртай байна. Нэр хүндийн хэрэг боллоо. Надад том хариуцлага үүрүүллээ гэж  хүлээж авч байна. Миний төлөө санал өгсөн хүмүүст талархаж буйгаа илэрхийлье. Улиран одож буй шороон үхэр жилд  Засгийн газар багагүй ажлыг хийсэн. Төмөр бар жилдээ   ажлаа үргэлжлүүлж, Монгол Улс, ард түмнийхээ төлөө бодитой зүйлийг хийж, хэрэгжүүлэхийн төлөө ажиллана.

2010 оныг Засгийн газар Бизнесийн шинэтгэлийн жил болгож зарлалаа. Манай оронд иргэдийнхээ амьжиргааг дээшлүүлж, улс орныхоо хөгжлийг сайжруулах стратегийн ордууд бий.  Эдгээр ордыг ашиглах төсөл хэрэгжүүлэхдээ ард түмнийхээ ашиг сонирхлыг нэн тэргүүнд тавих болно. Ашигт малтмал, стратегийн ордуудаас олсон ашгийн дээжээс  “Хүний хөгжил сан”-гаар дамжуулан бар жилийн босгон дээр иргэддээ түгээж эхэллээ. Одоохондоо бэлэн мөнгө түгээж байна. Цаашдаа эмнэлэг, боловсролын салбар болон орон сууц, даатгал, хадгаламжийн хэлбэрээр түгээх зорилт тавин ажиллаж байна. 

Ингэснээр иргэд хувь хишгээ өөрийн хүссэн хэлбэрээр авах сонголтыг бий болгож өгч байгаа юм. “Өнөөдөр” сониноор дамжуулан нийт монголчууддаа төмөр барс жилдээ элгээрээ энх амгалан, төрлөөрөө түвшин амгалан байхын өлзийтэй сайхан ерөөлийг өргөн дэвшүүлье” гэлээ.   

“Оны алдартан“ өргөмжлөлд “Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд танаа
Монголын нийгмийн салаа мөчир бүхнийг төлөөлөх 100 эрхмийн саналаар XVII жарны харшлалт хэмээх шороон үхэр жилийн 9 алдартны нэгээр тодорсон танд энэхүү өргөмжлөлийг өргөн барив. Монгол түмнээ манлайлсан таны хичээл зүтгэл хөдөлмөр бүтээл, амжилт ололт үеийн үед монгол түмний дээдлэх алдар дуурсах бахархал болох болтугай. Танд цог хийморь аз жаргалыг ерөөе. “Өнөөдөр” сонин 2010 оны 2 сарын 13 Улаанбаатар хот” гэжээ.

Шороон үхэр жилийн алдартнуудыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж тэргүүлж, Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан, УИХ-ын гишүүн С.Баяр, Жүдо бөхийн дэлхийн аварга Х.Цагаанбаатар, Боксын дэлхийн аварга П.Сэрдамба, Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд, ДБЭТ-ын дуучин С.Мөнгөнцэцэг, Сүмогийн их аварга Д.Дагвадорж, Монгол Улсын Шадар сайд М.Энхболд, УИХ-ын гишүүн Э.Бат-Үүл нар тус сонины ес дэх удаагийн “Есөн алдартан”-аар тодорч өргөмжлөлөө гардлаа

Цагаан сарын шинийн нэгний өглөө Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд Говь-Алтай аймгийн уугуул, ахмад дайчин М.Лашид гуайнд очин амар мэндийг нь эрж золгов. М.Лашид гуай 8 хүүхэд, ач зээ нийлсэн 30 гаруй хүүхэдтэй болж өдгөө Баянзүрх дүүргийн 14 дүгээр хороонд энх тунх амьдарч байна. Тэрбээр 1939,1945 оны дайнд оролцон, Говь-Алтай аймагтаа сум, нэгдлийн дарга, Гаалийн хорооны дарга зэрэг хариуцлагатай алба хашиж явжээ.

Ерөнхий сайд С.Батболд өндөр настан М.Лашид гуайтай улс орны хөгжил, цаг үе, өвөлжилтийн байдлын талаар халуун дулаан яриа өрнүүлж гарын бэлгээ гардууллаа. Засгийн газар улс орны хөгжлийг урагшлуулах томоохон ажлыг гүйцэлдүүлэхээр зүтгэж байгааг М.Лашид гуай үнэлж зоригтой ажиллахыг Ерөнхий сайдаас хүслээ. Тэрбээр өндөр насыг нь хүндэтгэн шинийн нэгний өглөө ирсэнд нь талархаж Ерөнхий сайдад “Орчлонгийн уран барилгууд” нэртэй ном дурсгасан байна.

Ерөнхий сайд С.Батболд “Доу Жоунс” агентлагийн сурвалжлагчийн асуултад хариулахдаа “Хөрөнгийн биржээ менежментийн хувьд сайжруулах, олон улсын стандартад нийцүүлэх бэлтгэл ажил хийх болно. Үүний тулд тендер зарлаж, бидний шаардлагад нийцэх гадаадын мэргэжилтнүүд, банкируудаас бүрдсэн өндөр чадвар бүхий багыг бүрдүүлэх юм. Цаашдаа олон улсын хөрөнгийн биржид ашигт малтмалын, дэд бүтцийн болон энергийн нөөцөөрөө гарах болно. Ашигт малтмал, стратегийн ордуудаас олсон ашгийг “Хүний хөгжил сан”-гаар дамжуулан иргэдэд түгээж эхэллээ.

Одоогоор бэлэн мөнгөөр түгээж байна. Цаашдаа эмнэлэг, боловсролын салбар болон орон сууц,даатгал, хадгаламжийн хэлбэрээр түгээх зорилт тавин ажиллаж байна.  Энэ нь иргэдэд хувь хишгээ өөрийн хүссэн хэлбэрээр авах сонголтыг бий болгож өгөх юм” гэж хариуллаа. Түүнчлэн “Манай орон голцуу түүхий эд нийлүүлдэг орон. Байгалийн нөөцөөс олж байгаа ашгийн нэгээхэн хэсгийг боловсруулах үйлдвэр байгуулахад зарцуулах төлөвлөгөөтэй байна. Түүхий эдийг боловсруулах шатанд хүрч чадсанаар иргэд ажлын байрны болон хөрөнгө мөнгөний дутагдалгүй болох зэрэг олон ашигтай талууд бий болох юм” хэмээв.

  –Хөрөнгийн эх үүсвэрээ зөв тодорхойлох нь чухал–

Ерөнхий сайд С.Батболд “Ройтерс” агентлагийн сурвалжлагчид ярилцлага өгөв. Монголд анх удаа болж байгаа эдийн засгийн чуулган болон уул уурхай, гадаадын хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн зах зээлийн өнөөгийн байдлын талаар сурвалжлагч асууж хариулт авлаа. Эдийн засгийн чуулганы үеэр үндэсний хөгжлийн асуудлаар төр, засаг, эрдэмтэн судлаачид, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн гээд бүх талын төлөөлөл хамтарч илэн далангүй ярилцаж байгааг Ерөнхий сайд онцлон тэмдэглэв. 

1997 онд “Ашигт малтмалын тухай хууль” батлагдсан. Гэвч энэ хуулиар гадаадынханд давуу эрх олгож  монголчуудын эрх ашиг хохирсон гэсэн шүүмжлэл гарснаас тал талын эрх ашгийг тэнцвэржүүлэх, ил тод, ойлгомжтой байх, тогтвортой, шударга орчинг бий болгохыг зорьж байна. Гадаадынхан Монгол Улсын байгалийн баялгийг ашиглан олон улсын хөрөнгийн зах зээл дээр 20 тэрбум ам.долларыг босгосон. Харин одоо монголчууд өөрсдөө дэлхийн хөрөнгө, санхүүгийн зах зээлд гарч мөнгө босгох хэрэгтэй. Бид гадны улс орнуудаас техникийн туслалцаа, зөвлөгөө авч богино хугацаанд амжилтад хүрнэ гэсэн бүрэн итгэлтэй байна. Хөрөнгийн эх үүсвэрээ зөв тодруулж бодит хөрөнгө хуримтлуулах нь чухал юм гэв.

— Ард түмнийхээ эрх ашгийг нэн тэргүүнд тавина–

Ерөнхий сайд С.Батболд Блүмберг агентлагийн сурвалжлагчид ярилцлага өглөө. Сурвалжлагч байгалийн нөөц баялгаа дэмий сүйтгэж ирсэн олон улс орон түүхэнд байдгийг дурьдаад, Монгол Улс чухам ямар замаар амжилтад хүрэх гэж байгааг Ерөнхий сайдаас сонирхов. Ерөнхий сайд “Бусдын алдаа болон туршлагаас суралцах хэрэгтэй. Ашигт малтмалтай холбоотой асуудлуудын хүрээнд аль ч оронд Засгийн газрын байр суурь баримталж буй бодлого, чиглэл нэн чухал байдаг.

Уг чиглэлийг тодорхойлох үүднээс гадны хөрөнгө оруулагчид, мэргэжилтнүүдтэй төдийгүй дотоодын мэргэжилтнүүдтэйгээ санал солилцож байна. Энэхүү асуултын хариуг олж, саад бэрхшээлийг даван туулах арга замыг олох зорилгоор эдийн засгийн чуулганыг зохион байгуулсан. Манай оронд иргэдийн аж амьдралыг дээшлүүлж, улс орны хөгжлийг сайжруулах гол хөшүүрэг болох олон стратегийн ордууд бий. Таван Толгойн ордыг ашиглах төслийг хэрэгжүүлэхдээ ард түмний ашиг сонирхлыг нэн түрүүнд тавьж, түүний дараагаар бусад бусад орнуудтай гэрээ хэлэлцээр хийх нь зүйтэй юм” гэлээ.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдын санаачилсан, манай оронд анх удаа болж буй “Монголын эдийн засгийн чуулга”-ны хоёр дахь өдөр Төрийн ордонд үргэлжилж байна. Эдийн засгийн чуулганы үйл ажиллагаанд амжилт хүсэж Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж мэндчилгээ дэвшүүлж үг хэллээ. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ “Чуулганыг санаачлагч болоод идэвхтэй оролцож буй төлөөлөгч та бүхэнд баярлалаа. Их чухал, ач холбогдолтой чуулган болж байна. Энэ чуулганыг цаашид жил бүр зохион байгуулахаар төлөвлөж байгаа“ гэж онцлов.

Эдийн засгийн анхдугаар чуулганы хүндэт зочин нь  дэлхийн шилдэг эдийн засагчийн нэг, Перу улсын иргэн Эрнандо Де Сото юм. Тэрбээр тус чуулганы индрээс “Бүртгэлийн тогтолцооны ач тус, өмчийн эрхийг баталгаажуулах нь хөгжлийн үндэс” сэдвээр лекц уншлаа. Бодлого боловсруулагчид, бизнес эрхлэгчид, эрдэмтэн судлаачид, иргэний нийгмийн төлөөллүүд оролцож, нээлттэй ярилцлага хэлбэрээр өрнөж буй Монголын эдийн засгийн чуулга уулзалт өнөөдөр “Улсын бүртгэлийн шинэчлэл”, “Хөрөнгийн зах зээлийн шинэчлэл”, “Өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх нь” гэсэн гурван салбар хуралдаанаар үргэлжилнэ. Чуулганы нэгдсэн хуралдаан өнөөдөр 18.00 цагаас болж, Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд хаалтын үг хэлнэ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдын ивээл дор манай улсад анх удаа зохиогдож буй Монголын эдийн засгийн чуулган үргэлжилж байна. Энэ өдөр “Монгол Улсын төсвийн шинэтгэл”, “Уул уурхайн салбарын хөгжил”, “Байгаль орчин-ногоон эдийн засаг” гэсэн гурван салбар хуралдаан болж  эдгээр салбарт тулгамдаж буй асуудлуудаар бодлого боловсруулагчид, бизнес эрхлэгчид, эрдэмтэн судлаачид, иргэний нийгмийн төлөөллүүд нээлттэй ярилцлаа. “Монгол Улсын төсвийн шинэтгэл” салбар хуралдааныг Сангийн сайд С.Баярцогт, “Уул уурхайн салбарын хөгжил” хуралдааныг Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд Д.Зоригт, “Байгаль орчин, ногоон эдийн засаг” хуралдааныг УИХ-ын гишүүн, Ногоон намын дарга Д.Энхбат нар удирдав.

Монголын эдийн засгийн чуулга уулзалтын эхний өдрийн салбар хуралдаанаа дүгнэж УИХ-ын гишүүн, ЭБЭХ-ий сайд Д.Зоригт “Уул уурхайн салбараа дагаж хөгждөг нэмүү өртөг шингэсэн үйлдвэрлэл, дэд бүтэц бүхий үйлчилгээний салбарыг хөгжүүлэхэд төр, засгаас юу хийх ёстой вэ. Уул уурхайн салбарын улс, орон нутгийн төсөвт оруулах орлого, түүний зарцуулалтыг ил тод болгоё. Уул уурхайн салбар сүүлийн 10-20 жилд бидний хүлээж байсан хурдаар хөгжиж чадсангүй гэсэн шүүмжлэл манай салбар хуралдаанд оролцсон гишүүдээс гарч байлаа. Дэд бүтцийн хөгжил сул байгаагаас орд газруудыг ашиглалтад оруулах хугацаа удааширч байна.

Томоохон төслүүдээ эргэлтэд яаралтай оруулъя гэсэн санал манай төлөөлөгчдөөс гарч байлаа. Бид маргаашийн хуралдаанд энэ талаар үргэлжлүүлэн санал солилцож, нээлттэй ярилцах болно” гэлээ. УИХ-ын гишүүн Д.Энхбат даргалсан хуралдаанаа дүгнэж “Байгаль орчин-ногоон эдийн засаг” салбар хуралдаан “Уур амьсгал, дэлхийн дулаарал”, “Байгаль орчны тулгамдсан асуудлууд” сэдвээр цөлжилт, ургамлын бүрхүүл, бэлчээрийн доройтол, усны хомсдол, “Ус” үндэсний хөтөлбөр, ногоон эдийн засгийг хөгжүүлэх тухай, биологийн төрөл зүйлийн доройтол, түүнийг хамгаалах, нөхөн сэргээх арга хэмжээг өргөжүүлэх, хүрээлэн буй орчны бохирдол, хотын экологи, хог хаягдлын шинэ менежмент зэрэг олон асуудлаар асуудал хөндлөө” гэлээ.

УИХ-ын гишүүн, Сангийн сайд С.Баярцогт “Монгол Улсын төсвийн шинэтгэл” салбар хуралдааныг дүгнэж “Улсын төсвийн боловсруулалт, төлөвлөлт, гүйцэтгэл иргэдэд ил тод байх ёстой хэмээн хувийн хэвшлийнхэн, иргэний нийгмийнхэн үзэж байна. Дашрамд хэлэхэд, Төвсийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн хуулийн төслөө Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн дэргэд ажилладаг “Иргэний танхим”-аар дамжуулаад нээлттэй хэлэлцүүлэг явуулах саналд нэгдлээ” гэлээ. Монгол Улсын Эдийн засгийн форум маргааш Төрийн ордонд хоёр дахь өдрөө үргэлжилнэ