Ангилал: Uncategorized

Оюутолгой, Тавантолгойн орд газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулснаар Монгол Улсын нэр хүнд дэлхийд өссөн гэж Европын Сэргээн босголтын банкны Турк, Зүүн Европ болон Төв Азийн асуудал хариуцсан захирал Оливье Декамп хэллээ. Тэрээр 2010 оны 10 дугаар сарын 27-ны өдөр Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдод бараалхаж, харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар ярилцав.

Монгол Улс Европын Сэргээн босголтын банк дахь зэрэглэлээ нэмэгдүүлэн зээлжих эрхтэй гишүүн орон болсон. Үүнээс хойш 360 сая ам долларын хөрөнгө оруулалтыг хувийн хэвшил, уул уурхайн салбарт авч ашиглаж байгааг Ерөнхий сайд тэмдэглэв. Хөрөнгө оруулалтаас гадна хувийн хэвшлийн бүтцийн өөрчлөлтийг дэмжих, компаний засаглалыг сайжруулахад чиглэсэн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байгаад тэрээр талархлаа илэрхийллээ.

Монгол Улсын Засгийн газарт шинэчлэл хийх эрмэлзэл байгаа бөгөөд санхүү, татварын орчин нь итгэл найдвар төрүүлж, хамтран ажиллахад урамтай байна гэж Оливье Декамп хэлэв. Европын Сэргээн босголтын банк цаашид манай улсын аялал жуулчлал, эмийн үйлдвэрлэл, харилцаа холбоо зэрэг салбарт хөрөнгө оруулахаар төлөвлөж байгаа юм байна.

Манай улс 2009-2011 онд Европын Сэргээн босголтын банктай хамтран санхүүгийн системийг нэгтгэх, бэхжүүлэх, эрдэс баялгийн удирдлага, эдийн засгийн суурийг төрөлжүүлэх, бизнесийн орчныг сайжруулах, төрийн мэдлийн дэд бүтцийг арилжааны хэлбэрт шилжүүлэх, түүнд хувийн хэвшлийн оролцоог хангахыг хөхиүлэн дэмжих чиглэлээр хамтран ажиллаж байна

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд манай оронд айлчилж байгаа ОХУ-ын Холбооны Хурлын Төрийн Дум дахь Орос-Монголын парламентын бүлгийн дарга, Экологи, байгалийн нөөц ашиглалтын хорооны орлогч дарга В.Г.Малеев тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2010 оны 10 дугаар сарын 25-ны өдөр хүлээн авч уулзав.

Манай хоёр орон бүх салбар дахь уламжлалт харилцаа, хамтын ажиллагаагаа стратегийн түншлэлийн хэмжээнд өргөжүүлэн хөгжүүлсэн. Өндөр, дээд хэмжээний харилцан айлчлалууд ч тогтмолжиж байгааг Ерөнхий сайд С.Батболд тэмдэглэв.

Уулзалтын үеэр хил орчмын худалдаа, эдийн засгийн харилцааг либералчилж эргэлтийг нэмэгдүүлэх, төмөр зам, дэд бүтэц, хийн хоолой, уран, ОХУ-д мах экспортлох зэрэг чиглэлээр санал солилцов

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд манай улсад албан ёсны айлчлал хийж байгаа Бүгд Найрамдах Турк Улсын Шадар сайд Бүлэнт Арынч тэргүүтэй төлөөлөгчдийг 2010 оны 10 дугаар сарын 25-ны өдөр хүлээн авч уулзав. Турк Улс Үндсэн хуулиндаа өөрчлөлт оруулах эсэх талаар бүх нийтийн санал хураалтаа амжилттай явуулсанд Ерөнхий сайд баяр хүргээд Улаанбаатар хотноо болж байгаа Монгол-Туркийн Хамтарсан хорооны хуралд амжилт хүсэв.

Түүхэн харилцаатай манай хоёр улсын эдийн засаг, нийгэм, боловсролын салбар дахь амжилттай харилцаа, хамтын ажиллагаа улам өргөжин хөгжих боломж байгааг тэрээр хэлээд “Орхон говь” төслийг хамтран хэрэгжүүлэхэд анхаарахыг хүслээ.Монгол, Турк Улс хэдийгээр газар зүйн хувьд хол оршдог ч түүхийн улбаатай харилцаа, хамтын ажиллагаа бүх салбарт амжилттай хөгжиж байгааг Шадар сайд Бүлэнт Арынч тэмдэглэв.

Тэрээр албан ёсны айлчлалынхаа хүрээнд Эрдэс баялаг, эрчим хүч, Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд нартай уулзаж харилцаа, хамтын ажиллагааны талаар санал солилцсон байна. Тухайлбал Стамбул-Улаанбаатарын чиглэлд шууд нислэг хийх, транзит тээврийг хөгжүүлэх, эрчим хүчний салбарт хамтрах, Туркийн хөрөнгө оруулагчид, барилгачдыг монголд оруулах боломжийн талаар ярилцжээ.

Турк Улс манай улсын цэргийн салбарт туслалцаа үзүүлэх тухай Санамж бичигт удахгүй гарын үсэг зурах бөгөөд үүний дараа Элчин сайдын яамандаа харилцан цэргийн атташе суулгахаар төлөвлөж байна. Терроризм, зохион байгуулалттай гэмт хэрэг, ялангуяа хүн наймаалах хэрэгтэй хамтран тэмцэх, монголчуудын нэгэн адил туркийн иргэд монголд 1 сар визгүй зорчих зэрэгт анхаарахыг Шадар сайд Бүлэнт Арынч хүслээ.

Бүгд Найрамдах Турк Улсын Ерөнхий сайдыг Монгол Улсад албан ёсоор урьсан урилгаа Ерөнхий сайд С.Батболд дахин нотлов

Монгол Улсын иргэний  шинэчилсэн бүртгэлийн ажлын явц, цаашид авах арга хэмжээний талаар УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд хийсэн мэдээлэл

Улсын Их Хурлын дарга,
Улсын Их Хурлын эрхэм гишүүд ээ,
Та бүхний энэ өдрийн амгаланг айлтгая.

Монгол Улсад бүртгэлийн нэгдсэн тогтолцоо бий болгож бэхжүүлэх, үйл ажиллагааг сайжруулж төгөлдөршүүлэх нь Засгийн газрын хөтөлбөрт туссан гол зорилтуудын нэг мөн. Улсын Их Хурлын 2008 оны 12 дугаар тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын мянганы хөгжлийн зорилтод суурилсан үндэсний цогц бодлого”, Засгийн газрын 2008 оны 78 дугаар тогтоолоор баталсан “Монгол Улсад бүртгэл, мэдээллийн нэгдсэн тогтолцоог бий болгох үндэсний хөтөлбөр”-т төрийн бүртгэл, мэдээллийн тогтолцоог шинэтгэж, эрх зүйн орчин, мэдээлэл, технологийн дэд бүтцийг бүрдүүлж, улсын бүртгэлийн үйл ажиллагааг үнэн зөв, бодитой хөтлөх зорилтыг дэвшүүлэн тавьсан билээ.

Эдгээрийн хүрээнд Улсын Их Хурлаас 2009 онд Улсын бүртгэлийн ерөнхий хуулийг баталснаар бүртгэл, мэдээллийн нэгдсэн тогтолцоо бий болгох эрх зүйн орчин бүрдсэн. Мөн Хүний хөгжил сангийн тухай хуулиар Хүний хөгжил сангаас хүн ам, өрхийн бүртгэлд бүртгэгдсэн, иргэний бүртгэлийн зөрчилгүй Монгол Улсын иргэнд хишиг, хувь хүртээхээр хуульчилсан.

Улсын Их Хурлын 2009 оны 85 дугаар тогтоолоор Хүний хөгжил сангаас иргэн бүрт хишиг, хувь хүртээхдээ иргэний бүртгэлийн тогтолцоог боловсронгуй болгох зорилттой уялдуулан зохион байгуулахаар болсон. Мөн оны  100 дугаар тогтоолоор Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэлийг хишиг, хувь хүртээх үйл ажиллагаатай уялдуулах, иргэний ухаалаг үнэмлэх олгох суурь дэд бүтэц, биеийн өгөгдөлд суурилсан мэдээллийн нэгдсэн сан бий болгох талаар арга хэмжээ авч хэрэгжүүлэхийг Засгийн газарт даалгасан билээ.

Ашигт малтмал, уул уурхайн салбараас олсон орлого, нийгмийн баялгийн шударга хуваарилалт нь халамжийн үйлчилгээний тэгш хүртээмжтэй шударга тогтолцоо, иргэний бүртгэлийн давхардал, зөрчилгүй байдлаас шууд хамааралтай. Иймд Улсын бүртгэлийн ерөнхий хууль, Хүний хөгжил сангийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах зорилгоор Засгийн газраас холбогдох арга хэмжээг авч хэрэгжүүлж ирлээ.

Монгол Улсын иргэний бүртгэл нь мэдээлэлд суурилсан хэлбэрээр хөтлөгдөж ирсэн түүхтэй. Харин одоо орчин үеийн чиг хандлагад нийцүүлэн хүний биеийн давхцахгүй өгөгдөл болох хурууны хээгээр баталгаажуулснаар Монгол Улс иргэнийхээ бүртгэлийн нэгэн шинэ үеийг эхлүүлж байгааг онцлон тэмдэглэж байна. Иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн бас нэг давуу тал нь иргэний гэрэл зургийг авч дижитал зургийн сан үүсгэх нөхцлийг бүрдүүлж байгаа явдал юм.
Иймээс Хүний хөгжил сангийн тухай хуульд заасны дагуу иргэний шинэчилсэн бүртгэлд бүртгэгдсэн иргэн эх орныхоо байгалийн баялгаас хишиг, хувь хүртэх бүрэн эрх нь нээгдэх юм.

Төрөөс иргэд, байгууллагад үзүүлэх үйлчилгээг хүртээмжтэй, шуурхай, үр ашигтай, бодитой, тэгш, шударга хүргэх нөхцөлийг бүрдүүлэх, төрийн байгууллагуудын үйл ажиллагааны уялдаа холбоог сайжруулах, иргэдийнхээ эрхийг хамгаалах, үндэсний аюулгүй байдлыг хангахад шинэчилсэн бүртгэлийн гол ач холбогдол оршиж байгаа болно. 

Иргэний шинэчилсэн бүртгэл, мэдээллийн нэгдсэн сангийн өгөгдөл, цахим үнэмлэх олгох суурь дэд бүтцийг бий болгож, хэрэглээнд оруулж ашиглах нь бидний дараагийн томоохон зорилт юм.Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэлийг хуульд заасан чиг үүргийн дагуу  Улсын бүртгэлийн ерөнхий газарт улсын хэмжээнд удирдах үүрэг бүхий ажлын хэсэг, нийслэл, орон нутагт Засаг даргын орлогч болон Засаг даргын Тамгын газрын даргаар  ахлуулсан зохион байгуулах дэд ажлын хэсгүүдийг ажиллуулж байна.

Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн ажилд Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар, аймаг, нийслэлийн Улсын бүртгэлийн газар, хэлтсийн 707, сум, дүүрэг, хорооны 524 бүртгэлийн ажилтнаас гадна 502 гэрээт ажилтныг түр хугацаагаар нэмж ажиллууллаа. Иргэний шинэчилсэн бүртгэл явуулах бэлтгэл ажлын хугацаанд ажлын хэсгүүд байгуулан холбогдох дүрэм, журам, заавар боловсруулж, бүртгэлийн зөрчил арилгах аян, сургалт семинар явуулан хүний нөөцийг бүрдүүлэх, дадлагажуулах, бүртгэл явуулах аюулгүй орчин бий болгох, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр сурталчлах зэрэг арга хэмжээ авч хэрэгжүүллээ. Үүнээс гадна сум, хорооны 468 анхан шатны бүртгэлийн нэгжийг зөөврийн компьютер, гэрэл зургийн камер, хурууны хээ авах сканнер, маягт хэвлэх принтер болон бар код уншигч зэрэг тоног төхөөрөмж, програм техникээр хангав.

Шинэчилсэн бүртгэлийн ажлыг богино хугацаанд хийж гүйцэтгэхийн тулд орчин үеийн шийдэлд тулгуурласан үндсэн 16 программ хангамжийг шинээр боловсруулан ашиглаж байна.

Засгийн газрын 2010 оны 3 дугаар тогтоолоор баталсан “Монгол Улсын иргэн хишиг, хувь хүртэх журам”-ын дагуу бэлтгэл ажлыг хангасны үндсэн дээр  2010 оны 7 дугаар сарын 5-ны өдрөөс Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэлийг улсын хэмжээнд эхлүүллээ. Иргэний шинэчилсэн бүртгэлийг 21 аймгийн 331 сум,  нийслэлийн 9 дүүргийн 132 хороо, нийт 468 бүртгэлийн нэгжид хийж байна. Анхан шатны бүртгэлийн  мэдээллийг аймаг, дүүрэг бүр хүлээн авч Улсын бүртгэлийн ерөнхий газарт шилжүүлэн мэдээллийн нэгдсэн санг үүсгэж байна.

2010 оны 10 дугаар сарын 20-ны өдрийн байдлаар Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэлд нийт бүртгэгдвэл зохих иргэний 76.9 хувь буюу 1 458 027 иргэн хамрагдсан. Үүнээс нийслэлийн хэмжээнд 74.7 хувь буюу 601 220 иргэн, орон нутгийн хэмжээнд 78.5 хувь буюу 856 807 иргэн бүртгэлд хамрагдаад байна.

Иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн ажил Дундговь аймагт 90.0, Өмнөговь аймагт 89.3, Баянхонгор аймагт 88.4, Дорноговь аймагт 88.7, Архангай аймагт 87.5, нийслэлийн Багануур дүүрэгт 91.5,  Багахангай дүүрэгт 84.7, Чингэлтэй дүүрэгт 82.6 хувьтай байна. Харин Баян-Өлгий аймагт 62.5, Ховд аймагт 66.6 хувьтайгаар бүртгэлийн ажил удааширалтай байна.

Хөдөлмөр, халамжийн үйлчилгээний газарт иргэний шинэчилсэн бүртгэлд мэдээлэл нь тулгагдсан, бүртгэлийн зөрчилгүй иргэний нэрийн жагсаалтыг шилжүүлэх ажлыг 12 удаа зохион байгууллаа. Энэ оны 10 дугаар сарын 15-ны өдрийн байдлаар нийт 712 037 иргэний мэдээллийг шилжүүллээ.
Төрсний гэрчилгээгээ хаяж үрэгдүүлсэн, овог, нэр нь зөрсөн, иргэний үнэмлэхийн хүчинтэй хугацаа дууссан зэрэг иргэний баримт бичгийн зөрчил нийтлэг байна.

Дээрхи зөрчлийг арилгах үүднээс орон нутгийн улсын бүртгэлийн нэгжүүдэд болон Улсын бүртгэлийн ерөнхий газарт үйлчилгээний ачаалал нэмэгдэж, 3 сарын хугацаанд тус газраас зөвхөн төрсний гэрчилгээний лавлагааг 97918 иргэнд олгосон нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 3 дахин өссөн үзүүлэлт юм. Баримт бичгийн зөрчилтэй иргэдийн 46,2 хувийг төрсний бүртгэлийн болон иргэний үнэмлэхийн сангийн зөрүүтэй мэдээлэл эзэлж байна.
Иймд баримт бичгийн зөрчлийг арилгуулах, 1951 оноос хойш төрсөн иргэний төрсний гэрчилгээний лавлагааг шуурхай олгох зорилгоор энэ оны 9 дүгээр сарын 22-ны өдрөөс эхлэн Иргэний баримтын төв архив 24 цагаар ажиллаж, 1 хоногт 1600 орчим лавлагааг иргэдэд олгож байна. Түүнчлэн иргэдэд 7 цонхоор архивын үйлчилгээ үзүүлдэг байсныг 14 болгон үйлчилгээний хүртээмжийг 2 дахин нэмэгдүүлэв.

Мөн иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн ажлыг эрчимжүүлэх зорилгоор нийслэлийн хороодын ажлын цагийг нэмэгдүүлэн долоо хоногийн “Бямба” гариг бүрт ажиллуулж байна. Иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн ажлын ач холбогдлыг иргэдэд ойлгуулах, сурталчлах ажлын хүрээнд төрийн бус байгууллага болон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдтэй хамтран ажиллаж байна. Энэ оны 10 дугаар сарын 15-ны өдөр болсон цэрэг татлагын үеэр шинэчилсэн бүртгэлийн явуулын цэгүүдийг аймаг, нийслэлийн цэрэг татлагын товчоонд  ажиллуулсан нь үр дүнгээ өглөө.

Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэлийн ажил эхлээд 3 сар болсон хэдий ч энэ ажлын явц улсын хэмжээнд 76.9 хувьд хүрлээ. Энэ нь шинэчилсэн бүртгэлийн ажил төлөвлөсөн хэмжээнд явагдаж байгааг харуулж байна. Цаашид Засгийн газраас иргэдийг бүртгэлд бүрэн хамруулахад шаардлагатай бүхий л арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх болно. Юуны өмнө орон нутгаас нийслэлд ирж суралцаж бүртгэлд хамрагдаагүй оюутныг тухайн сургуулиар нь, хугацаат цэргийн алба хаагчид тэдний гэр бүлийг анги нэгтгэлээр нь, хорих ял эдэлж байгаа иргэнийг хорих ангиар, эрүүл мэндийн шалтгааны улмаас өөрийн биеэр хүрэлцэн очих боломжгүй хүнийг гэрээр нь бүртгэх ажлыг зохион байгуулна.

Мөн 2011 оноос хилийн чанадад ажиллаж амьдарч буй Монгол Улсынхаа иргэдийг шинэчилсэн бүртгэлд хамруулах ажлыг Гадаад харилцааны яам, Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн яам, Улсын бүртгэлийн ерөнхий газар хамтран зохион байгуулахаар төлөвлөж байна. Улсын бүртгэлийн байгууллагын ажлын ачаалал эрс нэмэгдсэнтэй холбогдуулан архивын байрны багтаамжийг нэмэгдүүлэх, хүний нөөцийг бүрдүүлэхэд чиглэсэн зохион байгуулалтын арга хэмжээг ч авах болно. Монгол Улсын иргэний шинэчилсэн бүртгэл, түүний үр дүнд бий болсон мэдээллийн бааз нь цахим иргэний үнэмлэх нэвтрүүлэх анхдагч, суурь дэд бүтэц  болох юм.

Ингэснээр төрийн бодлогын нэгдмэл чанарыг хангах, үндэсний аюулгүй байдлыг бэхжүүлэх, улс орны эдийн засгийн өсөлтөд дэмжлэг үзүүлэх, төрөөс иргэд болон бизнесийн байгууллагад үзүүлэх нийгмийн бүх салбарыг хамарсан үйлчилгээг хүртээмжтэй, шуурхай, үр ашигтай болгох, иргэний нэгдсэн бүртгэл төгөлдөрших боломж бүрдэж байна.

2010 оны 10 дугаар сарын 22-ны өдөр                                                    Төрийн ордон

Анхаарал тавьсанд баярлалаа.

Эрхэм залуучууд аа,
Хүндэт зочид, төлөөлөгчид өө

“Харилцан ойлголцол, хамтын ажиллагаа” сэдэвт үндэсний зөвлөлгөөнд оролцогч залуус та бүхэндээ Засгийн газрын нэрийн өмнөөс болон хувиасаа чин сэтгэлийн мэндчилгээ дэвшүүлье.

Энэхүү залуучуудын үндэсний зөвлөлгөөн нь НҮБ-аас гаргасан Мянганы хөгжлийн зорилтуудыг хэрэгжүүлэх, хүний хөгжил, залуучуудын олон талт асуудлуудаар халуун яриа хэлэлцүүлэг өрнүүлэх, та бүгдийнхээ манлайлал, шинэ санаачилгыг дэмжих, хамтран ажиллахыг уриалсан чухал арга хэмжээ хэмээн үзэж Засгийн газар дэмжин оролцож байна. НҮБ, түүний Монгол дахь суурин төлөөлөгчийн газар, НҮБ-ын Хүн амын сан ч ийм итгэл найдвараар дэмжиж байгаа гэдэгт итгэж байна.

НҮБ-аас дэлхийн залуучуудын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг 1995 онд батлан хэрэгжүүлсэн нь даян дэлхийн залуусын өмнө тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх, тэдний нийгмийн олон талт оролцоог хангахад чиглэсэн чухал алхам болсон юм. Монгол Улс ч гэсэн залуучуудынхаа санал санаачилгыг дэмжих, нийгмийн идэвх зүтгэлийг бий болгох талаар олон арга хэмжээ авч ирсэн. Тухайлбал, Монгол Улсын Засгийн газар 1998 оныг “Залуучуудын” жил, 2002 оныг “Оюутны” жил болгон зарлаж, тулгамдсан асуудлуудыг үе шаттайгаар шийдвэрлэсээр ирсэн билээ.

“Харилцан ойлголцол, хамтын ажиллагаа” сэдэвт хурлаар залуучуудын өмнө тулгамдсан асуудлуудыг хэлэлцэн өнгөрөх биш шийдвэрлэх арга замыг нь олж харах ёстой. НҮБ-аас гаргасан Мянганы хөгжлийн зорилтуудыг Монгол Улсын хэмжээнд хэрэгжүүлэхэд залуучуудын оролцоог нэмэгдүүлэх, санал бодол, дуу хоолойг сонсох нь чухал ач холбогдолтой. Залуучуудынхаа энэхүү үзэл бодол, байр суурийг хурлаас гарах зөвлөмжид тусган Мянганы хөгжлийн зорилтод хүрэхийн тулд санал сэтгэл нэгдэн ажиллаж, хөгжил дэвшлийн үзэл санааг түгээн дэлгэрүүлнэ гэдэгт итгэж байна.

Миний бие өнгөрсөн сард болсон Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Ерөнхий Ассамблейн 65 дугаар чуулганд оролцож Монгол Улсын Мянганы хөгжлийн зорилтуудыг хэрхэн ханган биелүүлэх талаар байр сууриа илэрхийлэхдээ: “Мянганы Хөгжлийн Зорилтыг хэрэгжүүлэхдээ салбар дамнасан, оролцоог хангасан, хүн төвтэй арга барил баримтлах, хөгжлийн амжилтын суурь болох засаглалыг сайжруулах, цаашдын үйл ажиллагаандаа илүү сайн мониторинг, үнэлгээ хийж ажиллах болно” гэдгээ илтгэсэн.

Мянганы хөгжлийн зорилтуудад хүрэхийн төлөө санаа нэгдэн тууштай зүтгэн, энх тайван, эрх чөлөө, ахиц дэвшлийн үзэл санааг залуучуудын дунд түгээн дэлгэрүүлэх зорилтот үйл ажиллагааг бүхий л түвшинд дэмжихийг НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейгаас уриалсныг бид талархан хүлээж авсан. Тийм ч учраас Нэгдсэн Үндэстний байгууллагын Ерөнхий Ассамблейгаас зарласан Олон Улсын Залуучуудын жилийг үр дүнтэй тэмдэглэн өнгөрүүлэх ёстой. Монгол орон даяар олон улсын Залуучуудын жилийн аяныг эхлүүлсэн бөгөөд цаашид илүү үр дүнтэй олон арга хэмжээг хэрэгжүүлэн ажиллахыг холбогдох шат шатны байгууллага, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нарт үүрэг болгож байна.

Мөн өсвөр үе, залуучуудын хөгжлийг дэмжих үндэсний хөтөлбөрийг эрчимжүүлэн ажиллах хэрэгтэй бөгөөд энэ санаачилгыг зөвхөн Засгийн газрын ажил гэлгүй холбогдох иргэд, байгууллагууд хамтран зохион байгуулахыг уриалж байна. Мөн хуралд хүрэлцэн ирсэн та бүхэн ч гэсэн бусдаасаа үлгэр жишээ авч, өөрсдийн удирдаж буй байгууллага, хамт олноо уриалан залуучуудынхаа дунд олон талт хөтөлбөр, үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна.

Залуус аа,
Манай Хамтарсан Засгийн газар бодлого, зорилгоо “Хүний хөгжил”-д чиглүүлж байна. Аливаа улс орон хүнийхээ хөгжлийг хангаж байж л хөгжилд хүрдэг. Хөгжлийн төлөө хүний нэн тэргүүний хэрэгцээ бол боловсрол, мэдлэг, эх орон, ард иргэдээ гэсэн сэтгэл юм. Бид Монгол Улсын өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх асуудалд ихээхэн анхаарлаа хандуулж байгаа. Монгол залуу хүн өөрийн өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлэн бусад орны залуустай адил хэмжээнд сэтгэж, бодож, бүтээж, нэр төртэй явах нь Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар, хөгжлийн хамгийн гол илэрхийлэл юм.

Энэ оны эхний байдлаар манай улсын хүн амын 66.8 хувийг 35 хүртэлх насны залуус эзэлдэг гэсэн тоо байна. Тиймээс Монгол бол залуучуудын орон. Залуучууд та бүхэн манай улсын хамгийн том баялаг. Монгол Улсын Мянганы хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтийн тайлангаас үзэхэд дээд боловсролтой төгсөгчдийн ажил эрхлэлтийн түвшин  дөнгөж 35.5 хувьтай байна. Тэгэхээр хүн амын ихэнх хувийг эзэлж буй залуучуудын өмнө бас хамгийн том асуудлууд тулгамдаж байна гэсэн үг. Залуучуудынхаа өмнө тулгамдаж буй энэ мэт асуудлыг шийдвэрлэх, санал санаачилгыг дэмжиж тэтгэх нь улс орныхоо ирээдүйг харсан алс хэтийн бодлого мөн.

Монголын хүн амын ихэнхийг бүрдүүлж буй залуучууд та бүхний асуудлыг хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага өнөөг хүртэл байхгүй байна. Тиймээс ч Монгол Улсын Засгийн газраас залуучууд, эмэгтэйчүүдийн асуудал эрхэлсэн агентлаг байгуулах талаар санаачилга гарган ажиллаж байна. Төр засгийн зүгээс залуучуудын талаар баримтлах бодлого, үйл ажиллагаагаа улам тодорхой болгох, дэлхийн хэмжээний боловсролын стандартыг нутагшуулах, хөдөлмөр эрхлэлтийг нь дэмжих, эрүүл мэндийг нь хамгаалах талаар хийх ажил олон байна.

Бас залуучуудаа илүү нийгмийн хариуцлагатай болгож,  хийж бүтээх эрхийг нь өгөх хэрэгтэй. Эдгээр бодлогын хүрээнд Засгийн газар гадаадын өндөр хөгжилтэй орнуудад сурч боловсорсон залуусаа эх орныхоо хөгжилд оролцуулах зорилгоор “Зөгийн үүр” хөтөлбөрийг батлан хэрэгжүүлж эхлүүллээ. Мөн гадаадын өндөр хөгжилтэй орнуудад залуусаа сургах талаар олон ажил хийж эхлүүлж байна. Энэ жилээс эхлэн уул уурхай, дэд бүтцийн салбарын томоохон бүтээн байгуулалтын ажилд залуучуудаа өргөнөөр татан оролцуулах зорилгоор МСҮТ-ийг олноор нь бий болголоо.

Нобелийн Энхтайваны шагналт зохиолч Анатоль Франс хэлэхдээ “Аугаа их зүйлд хүрэхийн тулд бид ажиллаад зогсохгүй илүү их мөрөөдөх хэрэгтэй. Төлөвлөхийн хажуугаар итгэх шаардлагатай гэж хэлсэн байдаг.” Тиймээс ч дэлхийн түвшинд өрсөлдөх чадвартай боловсролыг эх орондоо бий болгох үндэс суурийг тавихын төлөө бид мөрөөдөж, төлөвлөж, илүү их итгэл та бүхэнд өгч ажиллаж байна.

Эрхэм Залуус аа,
Монгол Улсын маань хувьд, өнөө цаг үед хөгжил дэвшлийн үүр гийж байна. Эдийн засаг нийгмийн хүнд үеүдийг давж, нойрноосоо сэрж, их хөгжлийн гараан дээр ирлээ. Энэ нь нэг жилийн, нэг хүний, нэг үеийнхний асуудал биш бөгөөд монголчуудыг угтан ирж буй олон арван жилийн өнгийг залуус та бүхэн хамтдаа тодорхойлох учиртай.

Залуу хүн бүр эрдэм боловсролтой, хүнлэг, энэрэнгүй, хийж бүтээх хүсэл эрмэлзлэл, алсын хараатай байхаас гадна Монгол Улсдаа эзэн нь байх ёстой гэдгээ мартаж болохгүй. Өчигдөрхөн “Нэр төрөө эрхэмлэх дэлхийн өдөр”-ийг залуучууд өөрсдөө санаачлан улс даяараа зохион байгууллаа. Монголчууд бид нэр төрөө ихэд эрхэмлэж ирсэн ард түмэн. Бидний өвөг дээдэс “Энэ бие хэврэг, Эрхэм нэр мөнх” гэсэн сайхан үгийг мөрдлөг болгож ирсэн. Залуу хүн бүр нэр төрөө нэн эрхэмлэх учиртай. Яагаад гэвэл, та бүхний ирээдүй урд тань байна.

Шинэ амьдралынхаа гараан дээр шалихгүй зүйлээр нэр төрөө сэвтээвэл насан турш гэмшин харуусах болно. Иймд эрхэм нэр төрийг эхнээс нь хайрлаж хамгаалж явах нь хамгийн чухал. Тухайн хүний нэр төрийг мөнхлөх үйлс нь хөдөлмөр бүтээл, туурвил билээ. Нэр төртэй амьдрахын тулд “Эх орондоо юу хийж чадах вэ?” гэж өөрөөсөө юун түрүүнд асуудаг байх ёстой. Түүндээ хариулт олж амьдралд хэрэгжүүлж чаддаг байх нь чухал.

Ирээдүйн хөгжил, цэцэглэлтийн төлөө яриа хэлэлцээ өрнүүлж, харилцан ойлголцол, итгэлцлийг бэхжүүлэх зорилго бүхий энэхүү зөвлөлгөөний үеэр нийтийг хамарсан, ажилгүйдэл, ядуурлыг багасгах, байгалийн гамшигтай тэмцэх асуудлуудыг дэвшүүлэхийн зэрэгцээ залуучуудын соёл, боловсрол,  ёс суртахуун, гэр бүлийн үнэт зүйл, нийгмийн оролцоо зэрэг өргөн хүрээтэй зүйлсэд онцгой анхаарал хандуулан бүтээлч хэлэлцүүлэг өрнүүлэхийг та бүхнээс хүсэн хүлээж байна.

Тулгамдсан олон асуудал байгаа хэдий ч өөрчлөлтийг санаачлан, бусдыгаа уриалан шинэ технологийг бүхнээс урьтаж ашиглан, XXI зуунд тэгш боломж, тэгш байдлыг хангах зам харгуйн шан татахад манлайлан оролцох хэрэгтэй. Бид хамтдаа Монгол Улсаа хурдацтай хөгжлийн замд оруулж, эдийн засгийн хувьд хараат бус бие даасан болгох боломж бүрэн байна. Үүнд залуучууд та бүхний минь хичээл зүтгэл, итгэл сэтгэл, бүтээлч санаачилга, холын бодол, алсын хараа нэн хэрэгтэй.

Мянганы хөгжлийн зорилтын хэрэгжилтэд залуучуудын оролцоог хангах, залуучуудын өмнө тулгамдаж буй олон асуудлын шийдлийг энэ хурлаас хүлээж байна. Учир нь залуучуудын төлөөлөл та бүхэн өөрсдийнхөө асуудлыг өөрсдөө хэлэлцэж, өөрсдөө санал санаачилга гарган шийдвэрлэхэд оролцох ёстой. Залуучуудаа дэлхийн хэмжээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн боловсрол эзэмших, баталгаатай ажлын байраар хангагдах, шийдвэр гаргах бүхий л түвшинд дуу хоолойг нь хүргэх, оролцоог нэмэгдүүлэхэд энэхүү үндэсний чуулганд оролцогчдын идэвхи санаачилга чухал болохыг зориуд онцлон тэмдэглэж байна.

Та бүхний гаргасан шинэ шийдэл, сайн санаачилга, зорилгодоо хүрэх гэсэн хүсэл тэмүүлэл, үйл ажиллагааг Засгийн газрын тэргүүний хувьд дэмжиж ажиллах болно. Залуучууд та бүхнийг Мянганы хөгжлийн зорилтуудад тулгуурлан тодорхойлсон санал зөвлөмж, эрхэм зорилгоо хэрэгжүүлж, улс орныхоо хөгжлийн төлөө нийгмийн салбар бүрт шинэ манлайллыг бий болгон ажиллахыг хүсье.

Аливаа улс орон хүнийхээ хөгжлийг хангаж байж л хөгжилд хүрдэг. Хөгжлийн төлөө хүний нэн тэргүүний хэрэгцээ бол боловсрол, мэдлэг, эх орон, ард иргэдээ гэсэн сэтгэл юм. Тиймээс ч манай хамтарсан Засгийн газар бодлого, зорилгоо хүний хөгжилд чиглүүлж байгаа гэж Монгол Улсын Ерөнхий сайд хэллээ. Мөн Монгол Улсын өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэх асуудалд ихээхэн анхаарлаа хандуулж байгаа. Монгол залуу хүн өөрийн өрсөлдөх чадвараа нэмэгдүүлэн бусад орны залуустай адил хэмжээнд сэтгэж, бодож, бүтээж нэр төртэй явах нь Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар, хөгжлийн хамгийн гол илэрхийлэл юм гэж залууст хандан хэлсэн үгэндээ тэрбээр онцоллоо.

Манай улсын хүн амын 66 хувийг 35 хүртлэх насны залуус эзэлж байна. Тиймээс Монгол Улс залуучуудын орон. Залуучууд та бүхэн манай улсын хамгийн том баялаг. Мэдлэг боловсролтой залуу монгол хүн брэндийг бий болгохын тулд залуучуудынхаа өмнө тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэж, санаа бодлыг нь сонсох учиртай гэж Засгийн газрын тэргүүн “Харилцан ойлголцлол, хамтын ажиллагаа” залуучуудын үндэсний зөвлөгөөний төлөөлөгчдөд хэлсэн юм.

Монголын хүн амын ихэнх хувийг бүрдүүлж байгаа залуучуудын асуудлыг хариуцсан төрийн захиргааны байгууллага өнөөг хүртэл байхгүй байна. Тиймээс ч Засгийн газраас залуучууд, эмэгтэйчүүдийн асуудал эрхэлсэн агентлаг байгуулах санаачилга гарган ажиллаж байгаагаа Ерөнхий сайд дуулгаад дэлхийн хэмжээнд хүлээн зөвшөөрөгдсөн боловсрол эзэмших, баталгаатай ажлын байраар хангагдах, шийдвэр гаргах бүхий л түвшинд залуучуудынхаа дуу хоолойг хүргэх, оролцоог нэмэгдүүлэхэд энэхүү үндэсний чуулганд оролцогчдын идэвх санаачилга чухал болохыг онцлон тэмдэглэсэн. Үүгээр ч зогсохгүй “Та бүхний гаргасан шинэ шийдэл, сайн санаачилга, зорилгодоо хүрэх гэсэн хүсэл тэмүүлэл, үйл ажиллагааг Засгийн газрын тэргүүний хувьд дэмжиж ажиллах болно” гэдгээ илэрхийллээ.

Залуучууд, найз нөхдөө төлөөлөн үндэсний хэмжээний чуулганд оролцож, өөрсдийнхөө асуудлыг өөрсдөө хэлэлцэж, өөрсдөө санал санаачилга гаргаж шийдвэрлэх зорилго бүхий энэхүү үндэсний зөвлөгөөн өнөөдөр Гадаад хэргийн яаманд болж, төр засаг, НҮБ-ын төрөлжсөн байгууллагууд, иргэний нийгэм, залуучуудын байгууллага, 21 аймаг, нийслэлийн залуусын төлөөлөл 120 гаруй хүн оролцож байна. Мөн олимп, залуучуудын олимпийн аварга залуучууд ч оролцож санал бодлоо хуваалцаж байна. Төлөөлөгч залуус Мянганы хөгжлийн зорилтуудыг үндэсний хэмжээнд хэрэгжүүлэхэд өсвөр үе, залуусын ойлголт оролцоог нэмэгдүүлэх,төрөөс залуучуудыг дэмжих бодлогыг онцгойлон үзэхэд залуучуудын дуу хоолойг сонсон, харилцан ойлголцол, хамтын ажиллагааны талаар зөвлөлдөж байна.

“Харилцан ойлголцлол, хамтын ажиллагаа” залуучуудын үндэсний зөвлөгөөний төлөөлөгчид Монгол Улсын төр, захиргааны бүх шатны байгууллага, өсвөр үе, залуучуудын байгууллагууд, нийт залууст хандан залуучуудын хөгжлийг дэмжих, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэх, бодлого, хөтөлбөрийн хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх чиглэлээр зөвлөлдөөд “Харилцан ойлголцлол, хамтын ажиллагаа”-ны зөвлөмж гаргах ажээ. Үндэсний зөвлөгөөнийг Монгол Улсын Засгийн газар, УИХ, НҮБ-ын Монгол дахь баг, НҮБ-ын Залуучуудын зөвлөх хороотой хамтран Олон улсын залуучуудын жил, НҮБ-ын өдөрт зориулан зохион байгуулж байна

2005 онд манай улс 75 мянган тн буудай хураан авч байсан бол энэ тоо ирэх жил нь 130 болтлоо өссөн байна. Харин 2007 онд 114 мянган тн ургац хураан авч буудайн хэмжээ буцаад буурчээ. Энэ үзүүлэлт “Атрын-3” аян хэрэгжсэнээс хойш тогтмол өсч, 2008-2010 онд манай улс сая тонн буудай хураан авч үр тарианыхаа жилийн хэрэгцээг 100 хувь хангах болзлыг хангалаа. Эх орны хөрсөнд ургасан төмсөөр ард иргэдээ 100 хувь хангаж чадахуйц нөөцөлж авлаа. Гол нэрийн хүнсний ногоогоор 60 хувь хангана гэсэн “Атрын-3” аяны дүн мэдээг  ХХААХҮ-ийн сайд Т.Бадамжунай өнөөдөр Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдод танилцуулахдаа хэллээ.

Буудайн чанар ч өмнөх жилийнхээс сайжирч цавуулаг өндөртэй, бусад стандарт шаардлагыг бүрэн хангаж байгаа гэж сайд мэдээлэл өглөө.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд энэ үеэр хэлэхдээ “Үр тариа, төмсний хэрэгцээг эх орныхоо ургацаар хангана гэдэг бол хүнсний аюулгүй байдлыг хангах таатай боломж. Амны бэлгээс ашдын бэлэг гэдэг. Бид болж бүтэж байгаа ажлаа дэмжиж, хүмүүстээ урам өгч байх учиртай” гэсэн юм.  Мөн “Бүтээж чадаж байгаа нь сайхан байна. Үр тариа, төмс хүнсний ногоогоор дотоодын хэрэгцээгээ хангахаас гадна ургацаа экспортод гаргах, уул уурхайгаас дутахааргүй эх үүсвэр олох боломж газар тариалангийн салбарт эдийн засаг болоод нийгмийн талаасаа байгаа гэдгийг та бүхэн сайн ойлгож байгаа” гэдгийг салбарын сайдад хандаж хэллээ.

Засгийн газрын тэргүүн хөдөө аж ахуй, газар тариалангийн салбарт ажиллаж байгаа нийт ажилтан, ажилчид, тариаланчид, бүх хүмүүст баяр хүргэж байгаагаа сайдаар нь дамжуулж байгаагаа энэ уулзалтын үеэр тэмдэглээд тэдний цаашдынх нь ажилд амжилт хүслээ

Монгол Улсын Засгийн газар, Олон улсын валютын сангийн хооронд тохиролцсон “Стэнд бай” хөтөлбөр амжилттай хэрэгжиж 10 дугаар сарын 1-нээр дуусгавар боллоо.  Олон улсын валютын сангийн Монголыг хариуцсан Ажлын хэсгийн ахлагч бөгөөд Ази, Номхон далайн газрын хэлтсийн дарга Стивен Барнетт тэргүүтэй төлөөлөгчид 2010 оны 10 дугаар сарын 15-ны өдөр Монгол Улсын Ерөнхий сайдад бараалхан хөтөлбөрийн талаар ярилцсан байна.

 Дэлхийн санхүүгийн хямралын улмаас макро эдийн засаг, банк, санхүүгийн салбарт учирсан хүндрэлийг даван туулахад ОУВС-тай хамтран хэрэгжүүлсэн “Стэнд Бай”  хөтөлбөр үр дүнгээ өгсөн нь энэ оны эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн статистик үзүүлэлтээс харагдаж байгааг Ерөнхий сайд С.Батболд тэмдэглэв.

Тэрээр хүнд үед шуурхай арга хэмжээ авч энэ хөтөлбөрийг батлан хэрэгжүүлэхэд үнэтэй хувь нэмэр оруулсан ОУВС, Монгол дахь суурин төлөөлөгч болон түүний хамт олонд Монгол Улсын Засгийн газрын нэрийн өмнөөс талархлаа илэрхийллээ. Хэдийгээр олон нааштай өөрчлөлт гарч байгаа ч цаашдын хурдацтай өсөлтийг дагасан олон асуудал хүлээгдэж байна. Тухайлбал хөдөлмөр эрхлэлтийг нэмэгдүүлж ажилгүйдлийг бууруулах, иргэддээ үр өгөөжтэй эдийн засгийн өсөлт, байгаль орчин, банк, санхүүгийн салбарын тогтвортой байдлыг улам бэхжүүлэх, эдийн засгийн бүтцээ төрөлжүүлэх зэрэг чиглэлээр олон ажил хийж байгааг Ерөнхий сайд хэлэв. 

“Стэнд Бай” хөтөлбөрийг Ази, Номхон далайн бүс нутагт амжилттай хэрэгжүүлсэн анхны орон нь Монгол Улс. Хэдийгээр дэлхийн санхүү, эдийн засгийн хямрал нөлөөлж байсан ч  Монгол Улсын Засгийн газар тухай бүр нь шуурхай арга хэмжээ авч байсныг Стив Барнетт тэмдэглэлээ. Монгол Улс цаашид төсвийн тогтвортой байдлаа хадгалах, банкны бүтцийн өөрчлөлтөд анхаарах, бусад донор орны санал болгож байгаачлан халамжийг хавтгайруулах бус харин авах ёстой иргэдэд хүргэх талаар анхаарах нь зүйтэй гэж тэрээр үзэж байна.

Дэлхийн эдийн засгийн хямралын улмаас төсвийн тэнцвэртэй байдал алдагдах нөхцөл үүссэн учир манай Засгийн газар эдийн засгаа тогтворжуулахаар “Стэнд Бай” хөтөлбөрийг 2009 оноос ОУВС-тай хамтран хэрэгжүүлж эхэлсэн. Үүний дүнд төсөв, санхүүгийн байдал тогтворжиж, төсвийн алдагдал бууран төлбөрийн тэнцэл сайжирсан байна. Мөн гадаад валютын нөөц нэмэгдэж, инфляцийн түвшний өсөлт саармагжсанаас гадна манай улс хугацаа хэтэрсэн гадаад өр, төлбөрөө шийдэж хандивлагч орон, олон улсын санхүүгийн байгууллагын өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлсэн юм