batbold

Blog

  • Ерөнхий сайд С.Батболд байгалийн гамшигт амь үрэгдсэн иргэдийн дурсгалыг хүндэтгэх арга хэмжээнд оролцлоо

    Одоогоос яг нэг жилийн өмнөх өдөр буюу 3 дугаар сарын 11-ний өдөр  Японы Зүүн бүс нутагт хүчтэй газар хөдлөлт болсны улмаас 16 мянга гаруй хүн нас барж япон улсын эдийн засаг, нийгмийн амьдралд асар их гамшиг учирсан. Байгалийн гамшигт амь үрэгдэгсдийн гэгээн дурсгалыг энэ өдөр япончууд хүндэтгэн мэхийн ёсолж, тэдний гэр бүлийнхэн, төрөл төрөгсдөд гүн эмгэнэл илэрхийж байна.

    Япон Улсын Үндэсний театрт амь үрэгдэгсдийг хүндэтгэх ёслолын ажиллагаа болж Японы Цог Жавхлант эзэн хаан, эрхэм дээд хатан, Японы Ерөнхий сайд Ё.Надо болон амь үрэгдэгсдийн ар гэрийнхэн, Японы ард иргэд оролцлоо. Энэхүү хүндэтгэлийн арга хэмжээнд Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд оролцож, Монгол Улсын Засгийн газар, ард түмний нэрийн өмнөөс гүн эмгэнэл илэрхийллээ. Энэхүү арга хэмжээнд Монгол Улсын Засгийн газрын тэргүүн оролцсон нь гадаадын төлөөлөгчдийн дундаас хамгийн өндөр түвшний зочин хүндэтгэл үзүүлсэн нь энэ байлаа.

    Энэхүү ёслолын ажиллагаа Токиогийн цагаар 14.30-д Эзэн хаан морилон ирснээр эхэлж, Японы Төрийн дуулал хөгжимд эгшиглэхэд цугласан хүмүүс хүндэтгэн босож дуулцгаалаа. Үүний дараагаар 14 цаг 46 минутад амь үрэгдэгсдийн дурсгалыг хүндэтгэн нэг минут чимээгүй зогслоо. Япон улсын Ерөнхий сайд Ё.Нода, Эзэн хаан болон амь үрэгдэгсдийн ар гэрийн төлөөлөл үг хэлээд цэцэг өргөх ёслол боллоо. Монгол Улсын Ерөнхий сайд Сүхбаатарын Батболд цэцэг өргөнө хэмээн танхимд танилцуулсны дараагаар тус улс дахь Дипломат төлөөлөгчийн  120 гаруй газрын нэрсийг цагаан толгойн дарааллаар дуудаж танилцуулахад  тэргүүнүүд нь  хүндэтгэн цэцэг өргөлөө. Гамшигт өртөж амь насаа алдсан иргэдээ дурсан санаж, дурсгалыг нь хүндэтгэх энэхүү ёслолын арга хэмжээнд Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд оролцсонд япончууд талархаж байлаа.

    “Тэнхлүүн явахад тэмээгээр тусалснаас, тэвдэж явахад тэвнээр тусал” гэсэн монгол ардын зүйр цэцэн үг байдаг. Монгол орон ардчилал, зах зээлийн замыг сонгосон үеэс шилжилтийн хүндрэлийг даван туулахад Монгол Улсын дотно түнш, манай орны “гуравдахь хөрш” Япон Улсын Засгийн газар, ард түмнээс үзүүлж ирсэн сэтгэл харамгүй тусламж, дэмжлэгт монголчууд талархаж байдаг юм.

    Японы ард түмэнд тохиолдсон энэхүү гамшгийн тухай мэдээг Монголын ард түмэн  сэтгэл эмзэглэн хүлээн авч, орон даяар хандивын хөдөлгөөн өрнөж, хүүхэд залуусаас настан буурал хүртэл бүх хүмүүс эрвийх дэрвийхээрээ мөнгө, хөрөнгө цуглуулж гамшгийн бүсэд илгээж байсан.

    Монгол Улсын Засгийн газраас энэ гамшигтай холбогдуулан 2011 оны гуравдугаар сарын 14-ний өдөр Япон улсын Засгийн газарт 1 сая ам.долларын мөнгөн тусламж үзүүлж, 2500 ширхэг дулаан хөнжил, ноолууран цамц 800, ороолт оймс зэрэг тусламжийн барааг өөрийн онгоцоор Японд хүргэсэн билээ. Мөн хувь хүн, албан байгууллагаас 2  тэрбум 100 сая орчим төгрөг хандивласныг Улаанбаатар дахь Японы Элчин сайдын яаманд гардуулж өгч байсан юм.

    Монголын ард түмэн цаашид ч Японы ард түмэнтэй хүнд бэрх цагт ч, хөгжлийн түүхэн үед ч сэтгэл зүрхээрээ үргэлж хамт байх болно гэдгээ Японы хэвлэлүүдэд ярилцлага өгөхдөө хэлсэн. Мөн  ажилч хичээнгүй, хөдөлмөрч баатарлаг Японы ард түмэн байгалийн гамшгийн хохирлыг богино хугацаанд даван туулна гэдэгт бид бат итгэлтэй байгаа илэрхийлж байлаа. Монгол Улсын Засгийн газрын тэргүүний албан ёсны айлчлал 3 дугаар сарын 12-нд эхэлж байгаа ч Японы ард иргэдэд хүндэтгэл үзүүлэх энэхүү ёслолд оролцохын тулд айлчлалаа нэг өдөр урагшлуулсан юм гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

  • ЦАЛИН НЭМЖ АМЛАЛТАА БИЕЛҮҮЛСЭНД МҮЭХ-НЫХОН ЕРӨНХИЙ САЙДАД ТАЛАРХАЛ ИЛЭРХИЙЛЛЭЭ

     

    УИХ-ын 2012 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдрийн ээлжит бус чуулганаар Засгийн газраас өргөн барьсан төсвийн тодотголыг хэлэлцэн баталсан билээ. Энэ дагуу төсөвт байгууллагад ажиллагсдын цалин, ахмад настнуудын тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг энэ оны 2 дугаар сарын 1-нээс тооцон нэмэх болсон. Өөрөөр хэлбэл төрийн албан хаагчид 80 мянган төгрөгийн нэмэгдсэн цалин, өндөр настнууд 53 хувийн нэмэгдэл тэтгэврээ энэ сард багтаан нөхөн авах боломж бүрдсэн юм. Үүнтэй холбогдуулан МҮЭХ-ны ерөнхийлөгч С.Ганбаатар болон салбар хороодын төлөөлөл өөрсдийнхөө хүсэлтээр Ерөнхий сайдад бараалхаж энэ тухай ярилцсан байна. 

    Төсвийн тодотголоор төрийн албан хаагчид, тэр дундаа багш, эмч гээд мянга мянган хөдөлмөрчин хүний цалингаас гадна ахмадуудын тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг 2 дугаар сарын 1-нээс тооцон нэмж амласандаа хүрсэнд Монголын үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбоо Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдод талархал илэрхийллээ. Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд уулзалтын эхэнд хэлэхдээ “Энэ жил өнгөрсөн жилийн ололт, амжилтаа баталгаажуулж, эхлээгүй ажлаа эхлүүлэн, үр шимийг нь ард түмэндээ хүргэж чадсан, ил тод, нээлттэй он байх болно” гэлээ.

    Мөн “Засгийн газар оны өмнө болон дараа нь Хөдөлмөр, нийгмийн зөвшлийн 3 талт хэлэлцээрийн хүрээнд ярьж байсны дагуу төрийн албан хаагчдын цалин, тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийн хэмжээг нэмэх асуудлыг төсвийн тодотголоор батлуулж чадлаа. Амлаж байсан зүйлс бодитоор хэрэгжих нөхцөл бүрдлээ” гэв. Гэхдээ цаашид бүх зүйл хамтын хариуцлага, хууль, дүрмийн хүрээнд байж, анхнаасаа асуудлаа хэлэлцэн тохирдог, аливаа хуулийн төсөл, шийдвэрийг боловсруулах явцад нь идэвхтэй оролцож, санал бодлоо  хуулийн дагуу оруулж тусгадаг байх зарчмыг хаа хаанаа төлөвшүүлж, нийгэмдээ зөв манлайлал үзүүлж байхыг гүйцэтгэх засаглалын тэргүүн онцгойлон анхаарууллаа.

    Аливаа асуудал, тэр дундаа төсөвтэй холбоотой зүйлийг хуулийнх нь хугацаанд, бодитоор авч үзэж байх ёстой. Тэгээгүйгээс цалин, тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг нэг хэсэг нь нэмэхгүй, нөгөө хэсэг нь нэмүүлэх гэж тэмцэж байгаа мэт ойлголт төрүүлдэг, энэ нь яваандаа улстөржилт болж хувирдаггүй байх нь чухал. Цаашид жил бүр төсөв хэлэлцэх үед л асуудлаа оруулж ирдэг байх ёстой гэж Ерөнхий сайд С.Батболд онцлов. Энэ үг ялангуяа иргэний нийгмийн байгууллагууд, Засгийн газартай хамтран ажилладаг түншүүдэд хамаатай, шударга, үр дүнтэй, ил тод, ойгомжтой, бодитой байх  зарчмыг тогтоох чиглэлээр аль аль нь үлгэр дууриал үзүүлэх ёстой гэдгийг ч тодотголоо.

    Боловсрол, соёл, эрүүл мэнд, цагдаа, онцгой байдлынхан гээд мянга мянган төрийн албан хаагчийн цалинг нэмснээс гадна иргэдийн орлого багатай энэ хүнд үед тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийн хэмжээг ч нэмж буян үйлдсэнд нэн талархаж байгаагаа МҮЭХ-ны Ерөнхийлөгч С.Ганбаатар хэлэв. Хөдөлмөр, нийгмийн зөвшлийн 3 талт хэлэлцээрээр тохирсон зүйлсийг ажил хэрэг болгох нь 1998 оноос хойш зогсонги байсан. Тэгвэл С.Батболдын гэх тодотголтой энэ Засгийн газрын үед хэлэлцээр, хэлэлцээрээс гаргасан шийдвэрийг Засгийн газар, УИХ анхаарч, тоодог, бодит ажил хэрэг болгодог боллоо. Үүний төлөө Ерөнхий сайд С.Батболд тууштай  байж  чадсан төдийгүй энэ Засгийн газар төсөв хэлэлцэх үед 3 талт хэлэлцээр хийдэг жишиг тогтоосон  гэдгийг С.Ганбаатар онцлон тэмдэглэлээ.

    Цалин, тэтгэвэр, тэтгэмж нэмэх тухай асуудлаа цаашид төсөв хэлэлцэх үед Засгийн газарт тавьж байх ёстой гэж Ерөнхий сайд хэлснийг МҮЭХ-ны ерөнхийлөгч С.Ганбаатар хүлээн зөвшөөрч байгаагаа илэрхийлэв. Монгол Улсын Засгийн газар энэ онд цалин, тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг 2 удаа нийтдээ 50 гаруй хувиар нэмэхээр төлөвлөсөн бөгөөд үүний дүнд цалин, тэтгэврийн хэмжээг 2008 оны түвшингээс дунджаар 2 дахин, түүнээс илүү хэмжээгээр өсгөх зорилт тавьснаа биелүүллээ. Засгийн газар эхний ээлжинд ийнхүү цалин, тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг нэмсэн бол 5 дугаар сарын 1-нээс мөн дахин тодорхой хувиар нэмэх юм гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.  

  • С.Батболд: Ардчиллыг дэмжих Монголын итгэмжлэгдсэн сан байгуулах санаачилгыг дэвшүүлж байна

     

    ~ Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдын “Иргэний нийгмийн хөгжлийг дэмжих талаарх төрийн үзэл баримтлал” үндэсний чуулганд хэлсэн үг ~

    “Иргэний нийгмийн хөгжлийг дэмжих талаарх төрийн үзэл баримтлал”үндэсний чуулганы эрхэм хүндэт оролцогчид оо,

    Олон улсын байгууллагын төлөөлөгчид өө,

    Хатагтай ноёд оо,

    “Баясгалант” хэмээх хүчит луу жилийн тэргүүн сард хуран чуулж, уулзан золгож буй иргэний нийгмийн төлөөлөл Та бүхэндээ Засгийн газрын нэрийн өмнөөс болон хувиасаа чин сэтгэлийн халуун мэндийг дэвшүүлье. Засгийн газрын зүгээс иргэний нийгмийн төлөөлөгчидтэй ажил хэргийн уулзалт хийдэг уламжлал 3 дахь жилдээ үргэлжилж байна. Энэ удаагийн уулзалтад оролцогчдын хүрээг өргөтгөж, үзэл бодол, итгэл үнэмшил, зорилго, чиглэлийн олон төрөл бүхий иргэний нийгмийн байгууллагууд, нийгмийн бүлгүүдийн болон хувь иргэдийн төлөөллийг өргөнөөр хамруулж, үндэсний хэмжээний чуулган болгон зохион байгуулж байгаагаараа онцлогтой.

    Ардчилсан өөрчлөлтийн он жилүүдэд анх удаагаа өргөн хүрээтэйгээр болж буй тус чуулгандУлаанбаатар хот, 21 аймгийн 500 гаруй иргэний нийгмийн байгууллагын төлөөлөлөөс гадна төрийн болон олон улсын байгууллагынхан оролцож байна. Та бүхэн энэ чуулганаараа “Иргэний нийгмийн хөгжлийн талаархи төрийн үзэл баримтлал” хэмээх бодлогын чухал баримт бичгийн төслийг тал бүрээс нь хэлэлцэн шүүн тунгааж гаргах ёстой. Энэхүү үзэл баримтлал цаашид Засгийн газраар хэлэлцэгдэж, Улсын их хурлаар батлагдаж төрийн бодлогын албан ёсны баримт бичиг болно. Мөн иргэний нийгмийн байгууллагын тогтвортой хөгжлийг хангах Засгийн газрын үйл ажиллагааны хууль ёсны баримтлал болох учиртай. Ингэснээр Монгол улсад “…иргэний ардчилсан нийгэм цогцлоон хөгжүүлэх” тухай Үндсэн хуулиндаа эрхэм зорилго болгосон үйл хэрэгт шинэ түрлэг нэмэгдэх болно.

    Чухам үүнд энэхүү үндэсний чуулганы онцлог ач холбогдол, нийгмийн үүрэг нь оршино хэмээн ойлгож байна.

    Чуулганы эрхэм төлөөлөгчид өө,

    Иргэний нийгмийн байгууллагын төлөвшил хөгжлийн тулгамдсан асуудлууд нь чуулганы хэлэлцүүлгийн нэг голлох сэдэв мөн. Ардчилсан нийгэмд иргэдийн оролцоог хангах гол механизм бол иргэний нийгмийн байгууллагууд билээ. Өнгөрсөн хугацаанд иргэний нийгмийн олон байгууллагууд үүсэн бий болж, үйл ажиллагаа явуулж байгаа нь Монгол дахь ардчиллын илэрхийлэл төдийгүй баталгаа нь юм. Ардчилал иргэний нийгмийг бид өнгөрсөн хорин жилд бий болгосон. Харин ирэх жилүүдэд баталгаажуулан бэхжүүлэх үйл явцыг нь хангах нь улс орны хөгжлийн баталгаа суурь болно. Гэхдээ нийгмийн хэрэгцээ шаардлагыг дагаад Иргэний нийгмийн байгууллагууд төлөвшин чадваржих, үзэл баримтлал, үйл ажиллагаагаа шинэ шатанд гаргах зорилттой тулгарч байна. Манай нийгэм ардчиллыг шинээр тогтоох биш, бүр гүнзгийрүүлэх үе шатанд орж, иргэний нийгмийн байгууллагууд хүн ардад үйлчилгээ хүргэх, төрийн чиг үүргийг гүйцэтгэх хандлага гарч ирч буй байдал нь үүнийг шаардах боллоо.  

    Иргэний нийгмийн байгууллагуудын үйл ажиллагаа бол иргэдийн өөрсдийн санаачлагаар, сайн дурын үндсэн дээр зохион байгуулагддаг, тэдний мэдлэг, чадвар, туршлага, авьяас, хүч чадал, зориг, тэвчээр зэрэг олон үнэт чанарт тулгуурлан санхүүгийн болон хүний нөөцийн аливаа бэрхшээлийг даван туулж явагддаг. Манай иргэний нийгмийн хөгжил, төлөвшлийн түүх ч ийм байж ирлээ.   

    Монголын иргэний нийгмийн байгууллагууд өнгөрсөн хугацаанд өөрсдийн итгэл үнэмшил, идэвхи зүтгэлээрээ ардчилал, хүний эрхийг хамгаалан, дэмжихэд манлайланоролцож, тэдгээрийн үнэт зүйлсийг хамгаалах, хүний эрх, ардчиллын боловсролыг иргэд олон нийт, төрийн байгууллагуудад түгээн дэлгэрүүлэх, ялгаварлагдсан бүлгүүдийн эрх ашгийг хамгаалан тэмцэх, нийгмийн дорой буурай хэсэгт үйлчилгээ хүргэх зэрэг олон чухал ажил үүргийг гүйцэтгэж ирсэнд Засгийн газрын тэргүүний хувьд талархал илэрхийлье.  

    Өнгөрсөн 20 гаран жилд олон улсын байгууллагуудын санхүү, техникийн туслалцааг эс тооцвол иргэний нийгмийг дэмжихдэд бүтэц нэн хязгаарлагдмал байлаа. Тэдгээрт үзүүлэх төрийн дэмжлэг өнөөг хүртэл тодорхой, тууштай биш хэвээр байна. Санхүүжилтийн тогтолцоо ойлгомжтой, ил тод биш байснаас төрийн өмнө ч, иргэний нийгмийн өмнө ч асуудал бий болж байна. Тиймээс иргэний нийгмийг бэхжүүлэх, чадваржуулахад хэдий хэмжээний хөрөнгө мөнгө хаана яаж зарцуулагдаад, ямар үр дүнд хүрч байгааг хэмжих, хянах, үнэлэх боломж хомс байна. Энэ асуудлын талаар байр сууриа илэрхийлж, бодлогыг нь тодорхойлох ёстой.

    Иргэний нийгмийг бэхжүүлэн төлөвшүүлэх, өсөлт хөгжилд саад тотгор учруулж буй хүчин зүйлсийг арилгаж  таатай орчин бүрдүүлэх нь төр засгийн хүлээх үүргийн нэг мөн. Ингэхдээ төр өөрөө ч иргэний нийгмийг дэмжих, түүнтэй хамтран ажиллах асуудлын хүрээнд  хүлээх үүрэг хариуцлагаа ухамсарлан, ам ажлын нэгдэл, үйл ажиллагааныхаа тууштай чанарыг хангах нь чухал байна. Иймд иргэний нийгмийн хөгжлийг дэмжих тодорхой үзэл баримтлал, бодлого чухал гэж Засгийн газрын тэргүүний хувьд үзсэн. Ийм бодлого, зорилгын үүднээс төрөөс иргэний нийгмийн талаар баримтлах бодлого боловсруулахыг холбогдох хүмүүст үүрэг чиглэл өгсөн. Үүний дагуу “Иргэний нийгмийн хөгжлийн талаарх төрийн үзэл баримтлал” гэсэн бодлогын баримт бичгийн төсөл бэлэн боллоо.

    Энэхүү үзэл баримтлал нь өнгөрсөн 20 жилд анх удаа иргэний нийгмийн байгууллагын манлайлагчдын санаачлага, тэдний мэдлэг, чадвар, арга туршлага, зохион байгуулах хичээл зүтгэлийн үр дүнд ардчилал, хүний эрхийг дээдэлдэг улс орнуудын эрхзүйн туршлагад суурилан боловсруулагдсан юм. Мөн нийслэл төдийгүй аймгуудад үйл ажиллагаа явуулдаг 600 гаруй иргэний нийгмийн төлөөлөгчдийн өргөн оролцоотой хэлэлцсэн чухал баримт бичиг гэж үзэж байна. Өнөөдрийн чуулгандоролцожбайгааТа бүхэнч гэсэн иргэний нийгмийн хөгжлийгдэмжихтөрийнүзэлбаримтлалыгажилхэрэгчээрхэлэлцэндэмжинэгэдэгтитгэлтэйбайна. Та бүгдийн санал санаачилга, хичээл зүтгэлийн үр дүнд бэлэн болох энэхүү үзэл баримтлалыг Засгийн газар хурдан шуурхай хэлэлцэн Улсын их хурлаар батлуулахын төлөө ажиллах болно гэдгээ уламжилъя.

    Цаашид бид Иргэний нийгмийн хөгжлийн талаарх  төрийн бодлогод тусгаж байгаа үзэл санаа, зарчмыг чандлан мөрдөхийн тулд үндэсний болон орон нутгийн хэмжээнд хууль, тогтоомж, хөтөлбөр, үйл ажиллагааны чиглэлийг авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээнүүдийг төлөвлөн ажил хэрэг болгоно. Иргэний нийгмийн байгууллагуудын зүгээс ч гэсэн үзэл баримтлалаа цаашид бодит үйл ажиллагааны түвшинд үр дүнтэй хэрэгжүүлэх, хэрэгжилтэд нь хяналт тавих чадвартай амьд тогтолцоо, шинэ механизмийг боловсруулан гаргах шаардлага гарна гэж үзэж байна.

    Төр засгийн зүгээс иргэний нийгмийг дэмжих бодлого, хууль эрх зүй, үйл ажиллагаа, зохион байгуулалтын арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэхдээ хараат бус байдлыг нь эрхэмлэн дээдэлж байх нь чухал. Мөн иргэний нийгмээс засаг, төрийн үйл ажиллагаанд хяналт тавих, нөлөөллийн болон үйлчилгээ үзүүлэх чиг үүргүүдийг хариуцлагатай, үр дүнтэй гүйцэтгэх таатай орчныг бүрдүүлэн ажиллах шаардлагатай гэж Засгийн газрын тэргүүний хувьд үзэж байна. Нөгөө талаас, нэгэнт баталсан хууль тогтоомж, бодлогынхоо хэрэгжилтийг хангах чадавхийг төрдөө бий болгохын чухлыг энд бас хэлье. Эн тэргүүнд иргэний нийгмийн асуудлыг эрхэлсэн чиг үүргийг засаг төрд бий болгох хэрэгтэй.

    Иргэний нийгмийн тогтвортой хөгжлийг төрөөс дэмжих чухал асуудлуудын нэг нь татвар, нийгмийн даатгалтай холбоотой асуудлууд байна. Бид иргэдийн санаачлага, сайн дурын үндсэн дээр, нийгмийн сайн сайхны төлөө, хүн ардын нийтлэг эрх ашгийн төлөө хийж гүйцэтгэж байгаа үйл ажиллагааны зардлаас авч байгаа зарим татвар, даатгалыг эргэн харж, зохих хуульд өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй. Нийгмийн төлөө санаа тавьж өөрийн өмч хөрөнгөөр иргэний нийгмийн байгууллагын үйл ажиллагаанд туслалцаа үзүүлдэг өгөөмөр сэтгэлтэй иргэн хүн, нийгмийн хариуцлагатай аж ахуйн нэгжийг татварын зохицуулалтаар хөхиүлэн дэмжих явдал чухал гэж үзэж байна. Энэ нь нийгмийн эв эе, эв санааны нэгдэл, хүнлэг ёс гэгч бид бүхний сэтгэл зүрхэнд байдаг үнэт зүйлсийг бодитой болгох чухал хэрэгсэл юм.

     Чуулганы төлөөлөгчид өө,

    Монгол улс ардчилал, өөрчлөлтийн шинэ түүхээ бичээд удаагүй байна. Нийгмийн өөрчлөлтийн энэ 20 гаруй жилийн нэг нааштай үр дүн бол Монголын нийгэм иргэншиж байгаа үйл явц юм. Нэг үгээр хэлбэл монголчууд бид улс орны иргэн, эзэн байхын утга учир, эрх, эрх чөлөөгөө улам бүр мэдэрч, ухамсарлах болсон хэрэг юм. Ийм итгэл үнэмшил, үзэл бодолд суурилсан, нийтлэг ашиг сонирхлоороо холбогдсон нийгмийн нэгдлийн олон төрөл хэлбэр болох иргэдийн сайн дурын холбоо, эвсэл, хөдөлгөөн, ашгийн бус, төрийн бус зэргээр нэрлэгддэг иргэний нийгмийн байгууллагууд үүсэн байгуулагдаж, унаж босож, төлөвшин цэгцэрч байгаа нь манай нийгмийн нэгэн содон  шинж төдийгүй, онцлон тэмдэглэх, ололтын нэг мөн.

    Тэдгээр байгууллагуудын дийлэнх олонх нь өөрийн орны улс төр, эдийн засаг, нийгэм, соёлын хөгжилд хувь нэмрээ оруулах зорилгоор  орон нутаг, салбар, үндэсний хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж ирснийг Засгийн газрын тэргүүний хувьд би онцлон тэмдэглэж байна. Тэр бүхний төлөөлөл болж энд хуран цугласан Та бүхнээрээ уламжлан иргэний нийгмийн байгууллагын гишүүд дэмжигчиддээ гүн талархал илэрхийлж, сэтгэлийн урам хайрлая.

    Иргэн хүний өөрийгөө илэрхийлэх, нээх, хөгжүүлэх, үнэ цэнээ мэдрэх, эрх эрх чөлөөгөө ухамсарлах, ардчилал, шударга ёсыг туйлаас хүсэмжлэх, түүнийг хамгаалан хөгжүүлэх үзэл итгэл, зориг хүсэл бол манай нийгмийн хамгийн чухал үнэт зүйлсийн нэг гэдгийг бид хүлээн зөвшөөрөх цаг болжээ. Энэ бол иргэний ардчилсан нийгэм цогцлоон хөгжих шимт хөрс, бат үндэс, тулгын чулуу, тулгуур багана  мөн.

    Эрхэм хүндэт төлөөлөгчид өө,

    Иргэний ниймгийн тухай Та бидний ойлголт, төсөөлөл улам бүр шинэчлэгдэн баяжсаар байна. Ингэх ч учиртай. Иргэний нийгэм гэдэг иргэдийн оролцоот нийгэм мөн гэдэг нь улам тодорхой боллоо. Бид ардчилал, иргэний нийгмийн боловсрол, соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх ёстой. Мөн ардчилалын институцуудыг бэхжүүлэх болно. Түүний нэг илрэл нь иргэний нийгмийг төлөвшүүлэн хөгжүүлэх явдал юм.

    Манай иргэдийн дунд дангаараа болон эвлэлдэн нэгдсэн байгууллагаараа дамжуулж, шууд болон дам, үйлдэл, үйл ажиллагаа ба санал санаачлагын олон хэлбэрээр орон нутаг, улс үндэстний хөгжилд оролцоогоо илэрхийлэх гэсэн хандлага нэмэгдлээ. Энэ бол зүй ёсны, эерэг үйл явц мөн. Төрийн зүгээс иргэдийн энэ идэвх оролцоог ухаалгаар тосон авч, хамтран  ажиллах зайлшгүй хэрэгцээ улам өсч байна. Ийм эхлэх үүсгэлийг бид өнгөрсөн жилүүдэд бий болгосон. Тухайлбал, 2008 онд Засгийн газар “Төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажиллах тухай” тогтоол гаргаж, Иргэний нийгмийн зөвлөлтэй гэрээ байгуулан ажиллах болсон. Үүний дагуу Засгийн газрын байгууллагууд өөр өөрсдийн салбар чиглэлээр Иргэний нийгмийн байгууллагуудтай тодорхой асуудлаар гэрээ байгуулан ажилласаар ирсэн.

    Өнгөрсөн жил манай улсын эдийн засгийн бодит өсөлт 17,3 хувьд хүрч дэлхийн өндөр өсөлттэй орны тоонд орсон. Энэ өсөлтөд манай иргэд, иргэний нийгмийн байгууллагуудын оролцоо ихээхэн хувь нэмэр болсон гэдгийг зориуд тэмдэглэн хэлэхэд таатай байна. Саяхан гурав дахь удаагаа зохион байгуулагдсан “Монголын эдийн засгийн чуулган” бол төр нийгмийн хөгжилд иргэдийн оролцооны болон төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагуудын түншлэл, хамтын ажиллагааны нэгэн тод илэрхийлэл боллоо. Эдийн засгийн чуулганд оролцож үг хэлсэн, санал бодлоо илэрхийлсэн олон хүний амнаас улс орон, иргэдийн сайн сайхны төлөө иргэний нийгмийн оролцоог чухалчлан дэмжих, нийгмийн хөгжлийн явцад өргөнөөр татан оролцуулахыг байнга дурдаж байсныг хэлэх ёстой. Иргэний нийгэм бол нийгмийн хөгжлийн төлөөх тэгш эрхтэй түншлэгч байхыг нийгэм өөрөө шаардах боллоо.   

    Тийм учраас иргэний нийгмийн бүтээлч, тууштай, ил тод, хариуцлагатай, мэргэшлийн чанартай түвшиний идэвхи, санаачлагатай, ёс зүйтэй оролцоо чухал шаардлагатай болж байна. Орлогын тэгш хуваарилалтаас илүү оролцооны тэгш боломж, нөхцөл бүрдүүлэхийг иргэд хүсэж байгааг төр ухаалгаар олж харж угтан тосч, түншилж ажиллах нь өнөөгийн шаардлага төдийгүй сайн засаглалын нэг хэмжүүр болоод байна. Нийгмийн нөөц баялаг гэж үзэж буй иргэний нийгмийн харилцааны болон иргэдийн оролцооны өргөн боломжийг бүрэн дүүрэн ашиглах нь манай хөгжлийн бас нэг хөшүүрэг байх болно.

    Ардчилсан үзэлтэй, бүтээлч сэтгэлгээтэй, өрсөлдөх чадвартай, эх оронч, хөдөлмөрч иргэний нийгмийн оролцоо нь хөгжлийг тэтгэгч шавхагдашгүй ундрага мөн гэдэг нь хөгжингүй болон хөгжиж буй орнуудын туршлагаас илт байна. Бүх шатны төрийн байгууллагын бодлого, шийдвэр гаргахад, тэдгээрийн хэрэгжилтэд хяналт тавихад, мөн орон нутаг, бүс нутаг, үндэсний түвшинд хөгжлийн тодорхой зорилт, төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, нөхцөл боломжийг хангах нь хэзээ хэзээнээс чухал боллоо.

    Иргэний нийгэм, ардчилсан нийгэм гэдэг бол нэг зоосны хоёр тал юм. Иргэдийн оролцоо нь нийгмийн ардчилалтай шууд холбоотой. “Иргэдийн оролцоо бол ардчиллын оршин тогтнох сүүлийн тулах цэг” гэсэн судлаачдын үг үүнийг нотолно. Манай нийгмийн хөгжил, ардчиллын хөгжил эдүгээ шинэ шатанд шилжлээ гэдэгт би итгэж байна. Үүнийг шүүмжлэлт ардчиллаас оролцооны ардчилал руу, улс төрийн ардчиллаас эдийн засгийн ардчилал руу, үг ярианы хийсвэр ардчиллаас ажил хэргийн бодит ардчилал руу хийх шилжилт гэж тодорхойлж болно. Энэ зайлшгүй хэрэгцээ захиалга нь манай үндэсний чуулганыг хийхэд хүргэсэн. Та бүхэнд энэ цаг үе түүхэн хариуцлага оногдуулж байна.

    Бид улс орныхоо ардчиллын хөгжлийн эгзэгтэй үед хуран чуулж байна. Эдийн засаг, нийгмийн хүндхэн сорилт бэрхшээлүүдтэй тулгарч байгаа ч бүхэлдээ уналтаас сэргэлт рүү, сэргэлтээс өсөлт рүү явж байгаа гэдэгтээ өнөөдөр Та бид эргэлзэх учиргүй ээ. Гэхдээ энэ өсөлт урт удаан хугацаанд тогтвортой, ард иргэдэд өгөөжтэй хүртээмжтэй, улс оронд бодит хөгжлийг авч ирэх өсөлт байж чадах уу гэдэгт хариулт нэхэж байна. Өөрөөр хэлбэл эдийн засгийн өнөөгийн тоон өсөлтийг бодит өсөлт, монгол хүний хөгжлийн өсөлт, айл өрх бүрийн амьдралын чанарын өсөлт, улс орон, иргэний хүний өрсөлдөх чадварын өсөлт болгох том зорилтын өмнө Та бид хамтдаа тулж ирлээ.

    Иргэний нийгмийн бүтээлч оролцоогүй, хүний эрхийг дээдлэн хүндэтгэсэн хандлагаар төр засаг нь ажиллаж чадаагүй бол энэ нь жинхэнэ хөгжил болж чадахгүй. Тиймээс ардчиллыг бэхжүүлэх, нийгмийн баялгийг бүтээх, улс орныг хөгжүүлэхэд хүний эрх, тэгш байдал, ардчилал, шударга ёсны үнэт зүйлсэд тулгуурласан төр иргэний нийгмийн түншлэл, хамтын ажиллагаа нь хэзээ хэзээнээс чухал болоод байна. Төр иргэний нийгмийн түншлэл, хамтын ажиллагааг үр дүнтэйгээр хэрэгжүүлж байгаа улс орнууд үсрэнгүй хурдацаар хөгжиж буй нь үүнийг нотолно. Өөрөөр хэлбэл иргэдийн оролцоо, хяналт, санал бодол санаачилга нь хөгжлийг тэтгэх хүчин зүйлс юм. Бид ийм л үзэл баримтлалаар асуудалд хандах ёстой.

    Төр, иргэний нийгмийн түншлэл, хамтын ажиллагааг бэхжүүлэх, идэвхжүүлэхэд  дараах арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлэх шаардлага тулгараад байна.  Үүнд:

    1.    Салбарын яамд, агентлагуудад иргэний нийгмийн төлөөлөлтэй хамтарсан ажлын хэсгүүдийг байгуулж, иргэний нийгмийн үйл ажиллагаа, бие даасан, хараат бус байхад саад, тотгор болж байгаа хууль, тогтоомжийг судлан өөрчлөлт оруулах ажиллагааг зохион байгуулах,

    2.    Үндэсний болон орон нутгийн түвшинд иргэний нийгмийн байгууллагуудтай хамтран ажиллаж, нийгмийн зөвшилцөлийн хариуцлагатай, найдвартай, амьд тогтолцоог ил тод, нээлттэй байх зарчимд тулгуурлан баталгаажуулах,

    3.    Иргэний нийгмийн байгууллагуудыг ардчилал, хүний эрх, байгаль орчин, эрүүл мэнд, боловсрол, нийгэм, эдийн засаг, соёлын асуудлаар мэргэшин, тогтвортой ажиллах чадвар, чадавхитай болгоход нь дэмжлэг үзүүлэх,

    4.    Монгол улс 2011-2013 онд Ардчиллын хамтын нийгэмлэгүүдийн даргын үүргийг гүйцэтгэж байгаа энэ түүхэн чухал үед улс орондоо хүний эрх, ардчиллын үнэт зүйлсийг баталгаажуулах, улмаар тив, дэлхий, бүсийн хэмжээнд ардчилал, хүний эрхийг дээдлэн хүндлэж, үнэт зүйлсийг бодит амьдралд хэрэгжүүлэхэд манлайлан оролцох үүргээ нэр төртэй гүйцэтгэх шаардлагатай байна. Монгол Улсад төдийгүй бүс нутаг, олон улсын хэмжээндхүний эрх, ардчиллын төлөө идэвхитэй үйл ажиллагаа явуулж буй байгууллагуудын хамтын ажиллагааны сүлжээг өргөжүүлэх, эв нэгдэлийг хөгжүүлэх зэрэг үйл ажиллагааг дэмжихболно. Энэ зорилгоор “Ардчиллыг дэмжих Монголын Итгэмжлэгдсэн Сан”-г байгуулах санаачилгыг дэвшүүлж байгаагаа Та бүхэнд сонордуулж, дэмжин ажиллахыг уриалж байна.

    Эцэст хэлэхэд иргэний нийгмийн тогтвортой хөгжлийг дэмжих тогтолцоо чухал шаардлагатай байна. Чухам ямар тогтолцоо, стандартыг бий болгон хэрэгжүүлэхийг чуулганд оролцож байгаа Та бүхэн санаачлах ёстой. Уг санаачилгыг хэрэгжүүлэхийн төлөө ажиллах нь аливаа төрийн үүрэг гэж үзэж байна. Иргэн хүнийг төлөвшүүлэхэд иргэний нийгмийн байгууллага голлох үүрэгтэй. Бид ямар иргэнтэй байна, тийм л иргэний нийгэмтэй байна. Ямар иргэний нийгэмтэй байна, тийм л төртэй байна. 

    Хэлж ярьснаа нэгтгэн дүгнэхдээ Английн философч Жон Стюарт Миллийн “Эрх чөлөөний тухай” хэмээх улс төрийн сонгодог бүтээлээс иш татъя. Тэрбээр “Олон тохиолдолд хүмүүс аливаа юмыг засгийн түшмэдийн хэмжээнд хийж чадахгүй байж болох боловч засгийнхнаар бус, харин хүмүүсээр өөрсдөөр нь түүнийг хийлгэснээр тэдний чадавхи чадварыг нэмэгдүүлэх, тэдэнд цэгнэн дүгнэх дадал суулгах, улмаар амьдралд нь гарах асуудлуудаар тодорхой мэдлэгтэй болгох нь зүйтэй юм. Энэ нь эрх чөлөө гэгчтэй алсын хаялгаараа холбогдох бөгөөд мөн чанартаа хөгжиж дэвжих асуудал юм. Засаг төрийн үйл ажиллагаа хаана ч ижил байх хандлагатай. Харин хувь хүмүүс, тэдний сайн дурын байгууллагууд алив юмыг хийхдээ янз бүрээр оролдож хязгааргүй өргөн туршлага бий болгодог. Олон оролдлогоос үүсч гарсан энэхүү туршлагыг хуримтлуулдаг, идэвхтэй түгээн өрнүүлдэг цэг болж чадваас төр ашгаа сая өгнө. Өөрийнхөөсөө бусад эрлийг үл тэсвэрлэхийн оронд шинийг хайгч бүрт бусдын туршлагаас хүртэх бололцоо олгох нь засаг төрийн үүрэг мөн“ хэмээн бичиж байжээ.

    Сайн засаглалын үнэт зүйлсийг оновчтой томъёолсон энэ үгсийн үнэн зөвийг ухамсарлаж үйл ажиллагаандаа баримтлахаа Засгийн газрын тэргүүн, парламентад олонхийн суудалтай Монгол ардын намын даргын хувьд дахин илтгэе.

    Чуулганы үйл ажиллагаанд амжилт хүсье.

    Анхаарал тавьсанд баярлалаа.

    2012.03.09. Төрийн ордон

  • Иргэний нийгмийн төлөөлөл төр засагтайгаа анх удаа өргөн хүрээтэйгээр хамтран хуралдаж байна

    Аливаа шийдвэрт  дан ганц улс төрийн оролцоо давамгайлах тусам гарах үр дагавар нь амьдралаас хөндий, ард иргэдэд ч үр өгөөжөө өгөх нь учир дутагдалтай байдаг. Нөгөө талаас иргэдийн дунд янз бүрийн санал санаачилгын олон хэлбэрээр орон нутаг, улс үндэстний хөгжилд оролцоогоо илэрхийлэх гэсэн хандлага нэмэгджээ. С.Батболдын тэргүүлсэн Засгийн газраас  иргэдийн энэхүү  оролцоог дэмжих, хамтран ажиллах санаачилгыг  дэмжиж 2008 онд “Төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажиллах тухай” тогтоол гаргаж, Иргэний нийгмийн зөвлөлтэй гэрээ байгуулан ажиллах болсон. Үүний үр дүнд Засгаас гарч буй шийдвэрүүд тодорхой хэмжээгээр тунгалагших, нээлттэй болох үр дүнгүүд гарч байгаа.

    Энэ бүгдийн үргэлжлэл болсон Иргэний нийгмийн хөгжлийг дэмжих талаархи төрийн үзэл баримтлал үндэсний чуулган Төрийн ордонд  эхэллээ. Засгийн газраас иргэний нийгмийн төлөөлөлтэй ажил хэргийн уулзалт  хийдэг уламжлал тогтоод гурав дахь жилдээ үргэлжилж байгаа юм. Харин энэ удаагийн  Үндэсний чуулган нь сүүлийн 20 жилд төр болон иргэний нийгмийн төлөөлөлүүд анх удаа ийнхүү өргөн хүрээтэйгээр хамтран хуралдаж,  томоохон үзэл баримтлалыг гаргах гэж байгаагаараа онцлог гэж хэлж болох юм.

    Үндэсний чуулганд  Улаанбаатар хот  болон 21 аймгийн 500 гаруй  иргэний нийгмийн байгууллагын төлөөллөөс гадна төрийн болон олон улсын байгуулллагынхан оролцож байна. Тэд энэ чуулганаараа “ Иргэний нийгмийн хөгжлийн талаархи төрийн үзэл баримтлал”  төслийг тал бүрээс нь ярилцах юм.  Энэхүү үзэл баримтлал цаашид Засгийн газраар хэлэлцэгдэж, УИХ-аар батлагдаж төрийн бодлогын албан ёсны баримт бичиг болох ажээ.

    Монгол улсын Ерөнхий сайд С.Батболд тус чуулганд оролцож, үг хэллээ. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ  энэ баримт бичиг гарснаар Монгол улсад “ Иргэний ардчилсан нийгэм цогцлоон хөгжүүлэх” тухай Үндсэн хуулиндаа эрхэм зорилго болгосон үйл хэрэгт шинэ түрлэг нэмэгдэх болно гэдгийг онцолсон юм. Үүгээрээ ч чуулганы ач холбогдол , нийгмийн үүрэг нь оршино гэдгийг тэмдэглэлээ.

    Орлогын тэгш хуваарилалтаас илүү оролцооны тэгш боломж, нөхцөл бүрдүүлэхийг иргэд хүсч байгааг Засгийн газар анзаарч, түншилж ажиллах нь өнөөгийн шаардлага төдийгүй, сайн засаглалын нэг хэмжүүр гэдгийг гүйцэтгэх засаглалын тэргүүн тэмдэглэж байна. “ Манай нийгмийн хөгжил, ардчиллын хөгжил эдүгээ шинэ  шатанд шилжлээ гэдэгт би итгэж байна. Үүнийг шүүмжлэлт ардчиллаас оролцооны ардчилал руу, улс төрийн ардчиллаас эдийн засгийн ардчилал руу, үг ярианы хийсвэр ардчиллаас ажил хэргийн бодит ардчилал руу хийх шилжилт  хэмээн тодорхойлж байна. Энэ зайлшгүй хэрэгцээ захиалга нь манай энэ үндэсний чуулганыг хийхэд хүргэж байна.

    Монгол улс 2011-2013 онд Ардчиллын хамтын нийгэмлэгүүдийн даргын үүргийг гүйцэтгэж байгаа энэ  түүхэн чухал үед улс орондоо хүний эрх, ардчиллын үнэт зүйлсийг баталгаажуулах, улмаар тив, дэлхий, бүсийн хэмжээнд ардчилал, хүний эрхийг дээдлэн хүндэлж, үнэт зүйлсийг бодит амьдралд хэрэгжүүлэхэд манлайлан оролцох үүргээ нэр төртэй гүйцэтгэх шаардлагатай байна. Монгол улсад төдийгүй бүс нутаг, олон улсын хэмжээнд хүний эрх, ардчиллын төлөө идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж буй байгууллагуудын хамтын ажиллагааны сүлжээг өргөжүүлэх, эв нэгдлийг хөгжүүлэх зэрэг үйл ажиллагааг дэмжих болно. Энэ зорилгоор “ Ардчиллыг дэмжих Монголын итгэмжлэгдсэн сан”-г байгуулах санаачилгыг дэвшүүлж байна” гэлээ. Түүнчлэн “ Иргэний нийгмийн тогтвортой хөгжлийг дэмжих тогтолцоо чухал шаардлагатай байна, чухам ямар тогтолцоо, стандартыг бий болгон хэрэгжүүлэхийг чуулганд оролцож байгаа та бүхэн санаачлах ёстой” хэмээн дурьдлаа гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

  • ЗАСГИЙН ГАЗАР АМЛАСАНДАА ХҮРЧ ЦАЛИН, ТЭТГЭВЭР, ЗАРИМ ТЭТГЭМЖИЙГ НЭМЛЭЭ

     

    УИХ-ын 2012 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдрийн ээлжит бус хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн барьсан Монгол Улсын 2012 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2012 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцэн баталлаа. Ингэснээр төсөвт байгууллагад ажиллагсдын цалин, ахмад настнуудын тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг энэ оны 2 дугаар сарын 1-нээс тооцон нэмэх боллоо. Өөрөөр хэлбэл нэмэгдсэн цалинг энэ сард багтаан нөхөн олгох бөгөөд төрийн албан хаагчид эхний ээлжинд 80 мянган төгрөгийн нэмэгдэл цалин авах юм.

    УИХ-ын 2012 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдрийн ээлжит бус хуралдаанаар Засгийн газраас өргөн барьсан Монгол Улсын 2012 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай, Нийгмийн даатгалын сангийн 2012 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хэлэлцэн баталлаа. Ингэснээр төсөвт байгууллагад ажиллагсдын цалин, ахмад настнуудын тэтгэвэр, зарим тэтгэмжийг энэ оны 2 дугаар сарын 1-нээс тооцон нэмэх боллоо. Өөрөөр хэлбэл нэмэгдсэн цалинг энэ сард багтаан нөхөн олгох бөгөөд төрийн албан хаагчид эхний ээлжинд 80 мянган төгрөгийн нэмэгдэл цалин авах юм.


  • МОНГОЛ УЛСЫН ШИЛДЭГ МАЛЧИН ЭМЭГТЭЙЧҮҮД ТОДОРЛОО

     

    Монгол Улсын өнцөг булан бүрээс анх удаагаа Улсын шилдэг малчнааршалгарсан эмэгтэйчүүд өнөөдөр төрийн ордондМонгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдоос шагналаа гардаж авлаа. Цэнхэр, ягаан дээлээр гоёсон тэд Олон улсын эмэгтэйчүүдийн баярын энэ өдөрэнэхүү нэр хүндтэй шагналыг хүртэж ажил хөдөлмөрөө үнэлүүлж байгаадаа баяртай байна гэцгээж байна. Засгийн газрын тэргүүн энэ үеэр монголын нийт эмэгтэйчүүддээ олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийн мэндийг хүргээд Монгол Улсын хөгжил дэвшилд малчин түмний  оруулж байгаа хувь нэмэр буян хишиг нь барагдашгүй ээ. Тэр болгон гавъяа шагнал  хүртээд байдаггүй мөртлөө хамаг ажлын голыг нугалж байдаг эмэгтэйчүүд эхчүүддээ бид онцгойлонталархал илэрхийлэх ёстой гэлээ.

    Мөн тэрээр өнөөдөр нийт малчдын 45 хувийг эмэгтэйчүүд эзэлж байна. 1990 оноос өмнө төр засгийн дээд шагналаар олон эмэгтэйчүүд шалгарч байсан түүхэн жишээ бий. Гэтэл өнөөдөр 50 гаруй улсын сайн малчин шалгаруулахад нэг л эмэгтэй авсан байх юм. Үүнээс жендер, тэгш байдал, шударга үнэлгээний асуудал ямар байгаа нь харагдаж байна. Миний бие Ерөнхий сайд, Монгол Ардын намын даргын хувьд  эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөрийг шударгаар үнэлэх ёстойгэж үздэг.Тиймээс  “Монгол Улсын шилдэг малчин эмэгтэй”-үүдийг шалгаруулах санаачилга гаргасангэдгээ хэлж байлаа.Засгийн газрын тэргүүн үгийнхээ төгсгөлд Монгол Улсын хөгжил дэвшилд үнэтэй хувь нэмэр оруулж мал сүргээ өсгөн үр шимийг нь ард түмэндээ хүртээж байгаа буянт үйлсэд нь Засгийн газрын нэрийн өмнөөс болон хувиасаа талархал илэрхийллээ.

    “Монгол Улсын шилдэг малчин эмэгтэй”-үүдийг шалгаруулахдаа мал маллагааны арга туршлага, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэл, нутаг орныхондоо танигдаж хүндлэгдсэн байдал төдийгүй, үр хүүхэд, ач зээ нараа малч ухаанаар хүмүүжүүлж өсгөсөн цаглашгүй хөдөлмөр зүтгэлийг голлох шалгуур үзүүлэлт болгосон байна.Энд 29-75 насны 4-13 хүүхэд төрүүлж өсгөн, 3000 хүртэл мал маллаж, нутаг усандаа ажил, хөдөлмөр, үйлэнд урнаараа гайхагдсан бүсгүйчүүд багтжээ.

     

    “Монгол Улсын шилдэг малчин эмэгтэй”-гээр:

    • Архангай аймгийн Булган сумын Тусгалт багийн малчин С.Отгонбат
    • Баян-Өлгий аймгийн Алтай сумын 1 дүгээр багийн малчин Б.Ахбас. Баянхонгор аймгийн Галуут сумын Үнэгтийн багийн малчин Г.Бурмаа
    • Булган аймгийн Дашинчилэн сумын Лах багийн малчин Ч.Норсмаа
    • Говь-Алтай аймгийн Хөхморьт сумын  II багийн малчин Д.Буяндэлгэр
    • Говьсүмбэр аймгийн Шивээговь сумын II багийн малчин Б.Дуламжав
    • Дархан-Уул аймгийн Орхон сумын Баян-Өлзийт багийн малчин С.Оюунцэцэг
    • Дорноговь аймгийн Сайхандулаан сумын I багийн малчин Б.Цэенхорол
    • Дорнод аймгийн Дашбалбар сумын Сэвсүүл Жараахай багийн малчин Д.Долгор
    • Дундговь аймгийн Адаацаг сумын IV багийн малчин Ц.Алтантүлхүүр
    • Завхан аймгийн Яруу сумын Хэц-Улаан багийн малчин А.Сэлэгмаа
    • Орхон аймгийн Баян-Өндөр сумын Малчин багийн малчин Я.Цэрмаа
    • Өмнөговь аймгийн Номгон сумын Богт багийн малчин Ж.Бархас
    • Өвөрхангай аймгийн  Баян-Өндөр сумын V багийн малчин Д.Өмдсүрэн
    • Сэлэнгэ аймгийн Орхон сумын Бэлэндалай багийн малчин Х.Оюунбат
    • Сүхбаатар аймгийн Баяндэлгэр сумын Дөхөм багийн малчин Х.Сумъяа
    • Төв аймгийн Баян сумын II багийн малчин Г.Энхтайван
    • Увс аймгийн Хяргас сумын Хангай багийн малчин М.Жавзан
    • Ховд аймгийн Дарви сумын Булаг багийн малчин С.Нямжав
    • Хөвсгөл аймгийн Жаргалант сумын Харгана багийн малчин Б.Наран-Эрдэнэ
    • Хэнтий аймгийн Баянмөнх сумын Дулаан багийн малчин Л. Дулам нарын зэрэг 21 хүнийг “Монгол Улсын шилдэг малчин эмэгтэй”-гээр шалгаруулсан байна. 

  • ХОВД АЙМГИЙН БАГА УЛААН ДАВАА-МАНХАН ЧИГЛЭЛД 103 КМ ЗАМ ТАВИНА

    ~ Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2012 оны 03 дугаар сарын 07-ны өдөр болж дараах асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэр гаргалаа ~

    Монгол Улсын Засгийн газар, Азийн хөгжлийн банк хооронд байгуулах “Баруун бүсийн босоо тэнхлэгийн авто замыг хөгжүүлэх хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөрийн нэгдүгээр төсөл”-ийн Зээлийн хэлэлцээрт гарын үсэг зурах эрхийг Сангийн сайд Д.Хаянхярваад олголоо. Хөтөлбөрийн нэгдүгээр төслийн 45 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлээр Ховд аймгийн Бага улаан даваа-Манхан чиглэлд 103.3 км, орон нутагт 20 км хатуу хучилттай зам тавьж, бүрэн тоноглогдсон засвар арчлалтын 1 нэгж байгуулах юм. 

    Энэ зээл нь 32 жилийн хугацаатай, үүнээс эхний 8 жилд үндсэн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх нөхцөлтэй. Зээлийн хүү үндсэн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх хугацаанд жилийн 1 хувь, үлдсэн хугацаанд жилийн 1,5 хувь байх юм. “Баруун бүсийн босоо тэнхлэгийн авто замыг хөгжүүлэх хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөр”-ийн санхүүжилтийн Ерөнхий хэлэлцээрийн хүрээнд Азийн хөгжлийн банкнаас 170 сая, Монгол Улсын Засгийн газраас 92 сая ам.долларыг 7-10 жилийн хугацаанд гурван үе шатттай гаргахаар төлөвлөөд байна.

    Хөтөлбөрийн хүрээнд санхүүжилт нь дутагдаж байгаа 293 км хатуу хучилттай замын барилгын ажил, бүрэн тоноглосон засвар арчлалтын 3 төв, орон нутгийн 34,9 км зам, 3 гүүрний барилгын ажил болон салбарын чадавхийг бэхжүүлэх, институцийг сайжруулах юм. Хэрэгжүүлэх төсөл тус бүрийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэн шийдвэрлэнэ гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

    АВРАГЧДАД ТОМИЛОЛТЫН БОЛОН УРАМШУУЛЛЫН МӨНГӨ ОЛГОНО

    Өнгөрсөн оны сүүлийн хагаст гамшгийн голомтод үүрэг гүйцэтгэсэн Онцгой байдлын аврагч, албан хаагчдын томилолтын болон урамшуулал, бусад зардалд зориулж 140 орчим сая төгрөгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргахаар боллоо. 2011 оны сүүлийн хагас жилд манай улсад хүчтэй салхи шуурга, аадар бороо, аянга, хүн малын гоц халдварт өвчин, үер, үйлдвэрлэлийн осол, аюулт үзэгдэл, цас зудын голомтод Онцгой байдлын байгууллагаас давхардсан тоогоор 2244 албан хаагч ажилласан байна. Тэд 475 хүний амь насыг аварч, 7 тэрбум төгрөгийн эд хөрөнгө, хүрээлэн байгаа орчинг хамгаалах ажил хийж гүйцэтгэжээ.

    ШУДАРГА ӨРСӨЛДӨӨН, ХЭРЭГЛЭГЧИЙН ТӨЛӨӨ ГАЗРЫН ДҮРМИЙГ БАТАЛЛАА

    Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын дүрмийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэн баталлаа. Өрсөлдөөний тухай хуульд энэ газрын дүрмийг Засгийн газар батлахаар заасан байдаг байна. Дүрэмд тус газрын үндсэн зорилтыг тодорхойлж, газрын дарга, гишүүдийн эрх, үүргийг тодорхой заажээ. Мөн энэ газрын хурлаар ямар асуудлыг авч хэлэлцэхийг ч заасан бөгөөд шаардлагатай бол нийт гишүүдийн олонхийн саналаар дүрэмд зааснаас өөр асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэх, хуралд тухайн асуудлыг хариуцсан, санал боловсруулсан албан хаагч, улсын байцаагч, түүний харъяалах нэгжийн даргаас гадна асуудалтай холбоотой байгууллага, аж ахуй эрхлэгчийн хууль ёсны төлөөлөгчийг зөвхөн саналаа хэлэх эрхтэйгээр оролцуулж болохыг зөвшөөрчээ.

    Дарга, гишүүд нь нэгжийн дарга, улсын байцаагчийн ажилд хөндлөнгөөс нөлөөлж, дарамт шахалт үзүүлэхгүй байх, хуралдаанаар эцэслэн шийдвэрлээгүй асуудлаар олон нийт болон сонирхогч этгээдэд мэдээлэл өгөхгүй, шийдвэр гаргахдаа өөр байгууллагын болон хувийн ашиг сонирхлын үүднээс хандахгүй байх зэргийг ч тодорхой тусгасан байна.

    Ц.ТОГООГ ТӨРИЙН НАРИЙН БИЧГИЙН ДАРГААР  ТОМИЛЛОО

    Дэслэгч генерал Ц.Тогоог Батлан хамгаалах яамны Төрийн нарийн бичгийн даргаар, Б.Лхагвыг Шударга, өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын даргаар томилсон байна. Ц.Тогоо Зэвсэгт хүчний жанжин штабын даргын алба хашиж байсан. Б.Лхагва нь Бүсчилсэн хөгжлийн үндэсний хорооны Ажлын албаны даргаар ажиллаж байсан юм. Мөн Засгийн газрын хуралдаанаас Шударга өрсөлдөөн, хэрэглэгчийн төлөө газрын орон тооны болон орон тооны бус гишүүдийг томилжээ.

    ТОВЧ МЭДЭЭ

    • “Нийгмийн салбарыг дэмжих”, “Улаанбаатар хотын гал түймэртэй тэмцэх техник, багаж хэрэгслийн чадавхийг сайжруулах”, “Түүх, соёлын дурсгал, соёлын өвийн оношлогооны төхөөрөмж” төслийг хэрэгжүүлэх боллоо. Түүнчлэн хэд хэдэн төслийг хамтран хэрэгжүүлэх тухай Япон Улсын Засгийн газар, Японы Олон улсын хамтын ажиллагааны байгууллага хооронд байгуулах хэлэлцээрт гарын үсэг зурах эрхийг Сангийн сайдад олголоо.
    • Хүн амын аюулгүй байдлыг хангахтай холбогдуулан сонгон шалгаруулалтгүй, шууд худалдан авах эм, цус, цусан бүтээгдэхүүн, эмнэлгийн хэрэгслийн жагсаалтыг баталлаа. Жагсаалтад орсон эм, цус, цусан бүтээгдэхүүн, эмнэлгийн хэрэгслийг олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн эмийн үйлдвэр, ханган нийлүүлэгчтэй шууд гэрээ байгуулан нийлүүлэх эрх олгохыг Эрүүл мэндийн сайд Н.Хүрэлбаатарт даалгажээ. Энэ дагуу нийт 15 нэрийн эм, товлолын вакцин, 13 нэрийн цус, цусан бүтээгдэхүүн, 1 нэрийн эмнэлгийн хэрэгслийг шууд худалдан авахаар болж байна.   
    • Хоршоологчдын үндэсний III чуулганыг энэ сард зохион байгуулахаар болж шаардагдах хөрөнгийг Засгийн газрын нөөц сангаас гаргахаар тогтов.
    • Энэ онд манай улсын Зэвсэгт хүчин Судан Улсын Дарфур муж, Өмнөд Судан, Афганистан Улс дахь НҮБ-ын энхийн болон олон улсын цэргийн ажиллагаанд цэргийн 14 баг оролцуулна. Үүнээс гадна манай улс өөрийн орондоо болон гадаадын оронд зохион байгуулах 10 хамтарсан сургалт, дадлагад төлөөллөө оролцуулахаар боллоо. Эдгээрт шаардагдах хөрөнгийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэн шийдвэрлэжээ.
    • Сангийн яамны Төрийн сангийн үйлчилгээний танхимыг Цагдаагийн гэрээт хамгаалалтаас гаргаж Дотоодын цэргийн хамгаалалтад авахаар шийдвэрлэлээ.
    • Цэргийн албыг энэ онд мөнгөн төлбөрийн хэлбэрээр орлуулан хаах иргэний төлөх төлбөрийн хэмжээг 3 сая 4 мянга 750 төгрөг байхаар тогтоолоо. Түүнчлэн цэргийн дүйцүүлэх албанд авах залуусын тооны дээд хязгаарыг тогтоон экологийн сүйрлээс сэрэмжлэн хамгаалах, ойжуулах, цөлжилттэй тэмцэх, байгалийг нөхөн сэргээх, байгалийн гамшиг, ослын хор уршгийг арилгах, хүн, малын гоц халдварт өвчинтэй тэмцэх, урьдчилан сэргийлэх, аймаг, орон нутгийн бүтээн байгуулалт зэрэг ажилд оролцуулахаар боллоо.  
    • Ази тивийн аварга шалгаруулах эмэгтэй боксчдын VII тэмцээнийг  ирэх сарын 16-26-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулахаар боллоо. Энэ удаагийн тэмцээн Лондоны олимп болон 5 дугаар сарын 09-20-ны өдрүүдэд БНХАУ-ын Чиндао хотод болох эмэгтэй боксчдын Дэлхийн аваргын өмнөх томоохон сорилго юм.

  • Эдийн засгийн эргэлтийг сонгодог тогтолцоогоор дэмжинэ

     

    “Монгол IPO- 2012” форум  өнөөдөр Улаанбаатар хотноо нээгдэж байна. Тус чуулганы нээлтийн ёслолын ажиллагаанд Монгол улсын Ерөнхий сайд С.Батболд оролцлоо. Монгол улсын Засгийн газраас хөрөнгийн зах зээлийг хөгжүүлэхээр томоохон алхам хийсний нэг нь Лондонгийн хөрөнгийн биржтэй хамтарч ажиллаж байгаа явдал юм. Энэ ажлын үр дүнд Монголын хөрөнгийн зах зээлийн тогтолцоонд зарчмын томоохон өөрчлөлт орж, шинэ үе эхэлж байгаа тул  IPO хийж хөрөнгө босгох хүсэлтэй Монголын үндэсний компаниуд болон Монголын компаниудад хөрөнгө оруулах сонирхолтой олон улсын хөрөнгө оруулагчдыг хооронд нь зуучлах зорилгоор уг форумыг зохион байгуулж байгаа ажээ.

    Тус форумд Лондонгийн хөрөнгийн биржийнхэн болон тус хотод төвтэй  олон улсын санхүүгийн байгууллага, Хонконг, Сингапурын хөрөнгийн биржийн төлөөллүүд хүрэлцэн иржээ. Хөрөнгийн зах зээлийн зарчим нь адилхан нэг дүрмээр тоглох учраас энд тунгалаг орчин үүсэх давуу талтай хэмээн  Хөрөнгийн биржийн ТУЗ-ийн дарга  Болд  форумын нээлтийн үеэр дурьдаж, хөрөнгийн биржийг дэлгүүртэй зүйрлэвэл ямартаа ч  бид 20 гаруй төрлийн бүтээгдэхүүнтэй “дэлгүүр”-ээ нээлээ. Цаашдаа  бүтээгдэхүүнүүд нь олон төрөл болж, складны бараа ч гарч ирэх байх аа хэмээн найдаж буйгаа тэмдэглэж байлаа.

    Уг ёслолын ажиллагааны үеэр Монгол улсын Ерөнхий сайд С.Батболд сэтгүүлчдэд мэдээлэл хийсэн юм. Бид эдийн засгийн эргэлтийг сонгодог тогтолцоогоор дэмжих бодлого барьж байна. Манай эдийн засаг санхүүгийн эх үүсвэрийнхээ 5-10 хувийг л хөрөнгийн зах зээл дээрээс босгож байна. Үндсэндээ 90-ээс дээш  хувийг  арилжааны банкны өндөр хүүтэй, богино хугацаатай зээлээр босгодог. Зах зээлийн бусад орнуудад энэ харьцаа 50:50 хувьтай  байдаг. Манай улсад ийм харьцаатай болгох боломж маш их бий. Энэ боломжийг бодитой болгохын тулд мехнанизм нь тодорхой байх ёстой юм. Засгийн газраас энэ асуудлыг зүгээр яриад суух биш, ажил хэрэг болгох, ямар аргаар хийх вэ гэдэгт гол анхаарлаа хандуулж байна. 

    Миний бие Засгийн газрын тэргүүний хувьд хөрөнгийн зах зээлийг бодитойгоор хөгжүүлж, олон улсын жишигт нийцүүлэх тухайлбал гадны ч, дотны ч компаниуд хөрөнгийн зах зээлд идэвхтэй оролцож байх тэр боломжийг бүрдүүлж өгье гэж ихээхэн чармайж, багагүй ажлын ард гараад байна. Зах зээлийн эцэг болсон Лондонгийн хөрөнгийн биржийг урьж, ажиллуулж байгаа. Хөрөнгийн биржийн дэд бүтцийг, боловсон хүчнийг, эрх зүйн зохицуулалтыг зах зээлийн харилцааны сонгодог зарчимд нийцүүлэх өрсөлдөх чадвартай бирж болгон ажиллуулах нөхцөл бүрдлээ. Одоо эрх зүйн орчны зарим шийдвэрийг  Монгол улсын төр засаг, УИХ-аас гаргаж өгөх ёстой юм.

    Энэ жил хөрөнгийн бирж маань олон улсын жишигт нийцсэн үйл ажиллагаатай болох үед бид үүнийгээ бүрэн дүүрэн ашиглана. Энэ форум болж байгаа нь ч үүнтэй бас холбоотой. Боломж нь байгаа ч яаж ашиглах тэр түлхүүр механизм бүрэн болоогүй учир бид ашиглаж чадахгүй байсан. Одоо тэгвэл энэ үйл ажиллагаа цэгцэрч, эхлэх болжээ гэдгийг энэ форум ч бас харуулж байгаа хэрэг. Засгийн газрын зүгээс ач холбогдол өгч байгаа хэд хэдэн зүйл бий. Нээлттэй, ил тод, өрсөлдөх чадвартай ийм улс оронд баялаг их байсан ч, бага байсан ч эдийн засаг нь амжилттай хөгжиж, хөгжингүй орон болж чаддаг юм байна.

    Тиймээс бид компанийн засаглалыг ил тод, цөөнхийн өмчлөлөөс олон нийтийн өмчлөл рүү хувьцаа хэлбэрээр явуулах шийдвэрийг гаргаж байгаа. Жишээ болсон анхны алхам нь Тавантолгойн  536 хувьцааг ард иргэддээ тараасан. Монгол улсын иргэн бүр хөрөнгийн биржийн харилцаанд орох эрх нь ийнхүү нээгдсэн. Хөрөнгийн биржээр дамжин тэдэнд үр өгөөж нь очино. Таван Толгой компанид ч иргэд  хяналтаа тавина. Бусад томоохон компаниудыг, ялангуяа төрийн өмчит компаниуд болох “ Эрдэнэт”, МЦХ компани, МИАТ, эрчим хүч, төмөр замын хувьчлалыг бид яг энэ зарчмаар нээлттэй явуулна. Өөр томоохон компаниудыг ч бид хөрөнгийн зах зээл дээр гарахыг уриалж байна хэмээн ярилаа гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээллээ. 

  • Донор байсан зарим орнууд харилцан ашигтай ажиллах түнш болж эхэллээ

    Монгол Улс эрчимтэй хөгжлийн гараан дээр ирээд байгааг олон хүн хэлж байгаа. Ийм сэтгэгдэл төрүүлэхүйц олон арга хэмжээ сүүлийн хэд хоногт улс оронд маань зохион байгуулагдаж байна. Тухайлбал өнгөрсөн хоёр өдөр Төрийн ордонд Монголын эдийн засгийн форум гурав дахь жилдээ болж дотоод гадаадын бизнесмэн, улстөрчид, эрдэмтэн мэргэд, иргэний нийгмийн төлөөлөл оролцон Монгол улсын хөгжлийг хурдасгах асуудлаар гарц эрэлхийлэн хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн.  Мөн хөрөнгө оруулагчдын чуулган болж хөгжлийн бодлогын асуудлууд хэлэлцэж санал бодлоо хуваалцсан юм.

    Хөрөнгө оруулагч, хөгжлийн түншүүд, бизнес эрхлэгчтэй уулзан ярилцаж буй ийм мөчид “Монгол Улсын Засгийн газар-Хөгжлийн түншүүдийн хамтарсан техникийн уулзалт” болж байгаад талархаж байна гэж Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд уулзалтад оролцохдоо хэллээ. Эдийн засгийн энэхүү өсөлтийг дэмжих тодорхой арга хэмжээг Засгийн газар авч байгаа. Энэ нь Монгол Улсад боломж боловч  нөгөө талаас багагүй бэрхшээлүүдийг дагуулж байгаа. Санхүүгийн шинэ механизмуудыг хэрэгжүүлэхэд Монгол Улсад тулгарч буй чадавхийн болон бусад бэрхшээлүүд юу байна, эдгээр механизмыг боловсруулах, хөгжлийн түншүүдийн зүгээс хэрхэн туслалцаа үзүүлэх вэ, түншүүдийн туслалцааг төлөвлөлтөд хэрхэн тусгаж үр дүнд хүргэх вэ, хөгжлийн түнш болон хувийн хэвшлийн уялдааг хэрхэн хангах вэ зэрэг асуудлаар донорууд ярилцаж байгаа юм.     

    Монгол Улс зах зээлийн эдийн засагт шилжсэн эхний үед хөгжлийн албан ёсны тусламж шилжилтийн үеийн хүндрэлийг даван туулахад чухал үүрэг гүйцэтгэсэн гэдгийг Ерөнхий сайд хэлсэн үгэндээ тэмдэглээд өнгөрсөн 20 гаруй жилд хамтран ажилласан, хүнд хэцүү цагт тусалж дэмжиж ирсэн түншлэгч хандивлагч орнууд, олон улсын байгууллагуудад талархаж байгаагаа Засгийн газрын нэрийн өмнөөс илэрхийллээ. Монгол Улсын Засгийн газар 1991 оноос 2010 он хүртлэх хугацаанд нийт 4 тэрбум гаруй ам.долларын буцалтгүй тусламж, хөнгөлөлтэй зээл авч ашиглажээ. Эдгээр зээл тусламжийг хүний хөгжил, яаралтай тусламж,  хөдөө аж ахуй, эрчим хүч,  эдийн засгийн бүтцийн өөрчлөлт, зам тээвэр, аж үйлдвэр, санхүү эдийн засаг, уул уурхайн салбарт голлон ашигласан байна.

    Монгол Улсын Засгийн газар өнгөрсөн 2011 онд гадаад зээлийн нийт 103,1 тэрбум төгрөгийн үндсэн ба хүүгийн төлбөрийг барагдуулсан зэрэг баримтыг Ерөнхий сайд С.Батболд дурдлаа. Түүнчлэн зөвхөн өндөр хөнгөлөлттэй зээл, буцалтгүй тусламжийн хүрээнд хамтран ажилладаг байсан харилцаа шинэ шатанд гарч уламжлалт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэхийн хэрээр санхүүжилтийн шинэ хэрэгслүүдийг өргөнөөр ашиглах шаардлагатай байгааг Засгийн газрын тэргүүн онцлоод зарим улс орноор жишээ татлаа. Тухайлбал, Япон, Солонгос, Кувейт улс нь манай улсад зөвхөн зээл тусламж үзүүлдэг донор орон байсан бол одоо харилцан ашигтай ажиллах түнш болох шинэ өнгө аясаар хамтын ажиллагаагаа тодорхойлж байгаа юм байна.

    Гадаадын зээл, тусламжийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэх хөгжлийн төсөл хөтөлбөрийн үйл ажиллагааг зохицуулах, хөгжлийн албан ёсны зээл тусламжийн үр өгөөжийг дээшлүүлэх, Монгол Улсын Засгийн газраас баримтлах бодлого, стратеги, үйл ажиллагаатай нягт уялдуулах, төлөвлөх зорилгоор гадаадын зээл, тусламжийг дунд хугацааны хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөрт тусган ажиллаж байгаа гэж Ерөнхий сайд С.Батболд хэлээд энэхүү хөтөлбөрийн төсөлд дунд хугацаанд нийт 40 тэрбум орчим их наяд төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдэхээр төсөөлөл гарсан гэдгийг тодотголоо.

    Томоохон төслүүдийг санхүүжлүүлэхэд шаардлагатай байгаа санхүүгийн шинэ арга хэрэгслүүдийг бий болгох, тэдгээртэй холбоотой эрх зүйн зохицуулалтыг бий болгохоор бусад орнуудын туршлагад үндэслэн хөгжлийн банк байгуулж нэн тэргүүний төслүүдийг эхний ээлжинд энэ банкаар дамжуулан санхүүжүүлэх зарчим баримтлан ажиллаж байгаагаа ч тэрбээр тэмдэглэлээ.

    Эдийн засгийн голлох салбар болох уул уурхайг хөгжүүлэхийн зэрэгцээ эдийн засгийг төрөлжүүлснээр ажлын байр бий болгох, боловсролд хөрөнгө оруулалт хийж өгөөжтэй эдийн засгийн хөгжлийг дэмжих нь Засгийн газрын анхаарлын төвд байгаа. Өндөр технологид суурилсан аж үйлдвэр, эрчимжүүлсэн газар тариалан, мал аж ахуйг хөгжүүлэх нь өсөлтийн хүчин зүйл болно гэж Засгийн газар тодорхойлж байгаа гэдгийг Засгийн газрын тэргүүн тэмдэглээд энэхүү уулзалтын үйл ажиллагаанд амжилт хүсэж Монгол Улсын ирээдүй, цаашдын хөгжлийн төлөө хамтран ажиллахыг хүслээ гэж Засгийн газрын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

  • Аргачлалаа зөв гаргаж байж гэмээнэ улс орон хөгждөг учраас бид энэ чиглэлийг зорилгоо болгоно

    ~ Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболд Монголын эдийн засгийн 2012 оны чуулганы хаалтын ёслолд хэлсэн үг ~

    Та бүхний энэ өдрийн амар амгаланг айлтгая. Жилээс жилд эдийн засгийн чуулганы өнгө аяс өөрчлөгдөж, нэлээн ажил хэрэгч болж байгаа нь сайшаалтай. Монгол улсын Ерөнхийлөгч маань хүртэл  хүрэлцэн ирж, иргэн хүнийхээ хувьд томоохон саналуудыг хэлж байна. Эдийн засгийн чуулга уулзалтын энэ диалогийн хэлбэрийг нэлээн хөгжүүлж, нийгмийн санаа зовж байгаа асуудлыг ярилцдаг индэр болгох энэ санаачилга маань амжилттай болж чадлаа.  Одоо харин хоёр хоног ярьдаг биш, салбар бүрээр сэдэвчилсэн уулзалтуудыг тогтмол хийдэг болж эндээс гарсан  шийдвэрийн  тайланг  Засгийн газар анхны сайн хэрэглэгч байж  үйл ажиллагаандаа авч хэрэгжүүлэх болно гэдгээ  дуулгаж байна.

    Аливаа юм зөв аргачлалаар явж байж хөгждөгийн олон жишээг дэлхийн өндөр хөгжилтэй орнууд харуулж байгаа. Бид өнгөрсөн 20 жилийн хугацаанд ийм аргачлалгүй явж иржээ.Тухайлбал, ядуурлын тухай авлигын тухай нэгдсэн тоо гардаггүй нь үүнтэй л холбоотой. Тиймээс энэ удаагийн уулзалтаар нийгмийн олон салбарынтөлөөлөгчдийн  санал сэтгэгдэл, зөвлөмжүүдийг тусган бид хөгжлийн бодлогоо тодорхойлохыг зорьж байна. Ингэж байж  бид хамтдаа хөгжинө. Үүнд энэ чуулганы ач холбогдол оршиж байгааг тэмдэглэхийг хүсч байна. Хамтдаа ажил болгохын төлөө ажиллацгаая.

    2010 оноос хойш уламжлал болгон зохион байгуулдаг болоод байгаа Монголын эдийн засгийн чуулганыг бид  ийнхүү гурав дахь удаагаа амжилттай зохион байгууллаа. Энэ жилийн чуулганаар Хөгжилд хамтдаа уриан дор Хөгжлийн цогц ухагдахуунууд болох эдийн засгийн хөгжлийг хүртээмжтэй, оролцоотой байх талаас нь, нийгмийн бодлогын тэнцвэртэй байх талаас нь, байгаль орчны бодлогыг тогтвортой байх талаас нь тус тус хөндөж, урт хугацааны бодлого тодорхойлоход чухал санал санаачилга олныг гаргалаа. Ингээд чуулганаар хэлэлэцсэн сэдвүүдийг товч дүгнэвэл юуны өмнө эдийн засаг өсч байгаа ч хүртээмжтэй байх тулд яах ёстой вэ гэдэг дээр нэлээн төвлөрч, эхний хуралдааныг энэ чиглэл рүү хандууллаа.

    Эдийн засгийн хөгжил хүртээмжтэй байх тухай ярилцах үеэр:

    • Баялгийн орлогын зохистой удирдлагыг оновчтой удирдан залах. Эрдэс баялгийн орлогыг удирдахад баримталж буй бодлогыг олон улсын хэмжээнд тавигддаг шаардлагын дагуу дүгнэж, цаашид улс орны хөгжлийн эрх ашигт нийцүүлэн боловсронгуй болгох,
    • Эдийн засгийн төрөлжилтийг эрчимжүүлэх. Эдийн засгийн төрөлжилтийг дэмжих хөрөнгө оруулалт, бизнесийн таатай орчин бүрдүүлэх, шаардлагатай хүний нөөцийн чадавхийг бүрэлдүүлэх,
    • Эдийн засаг, нийгэм, байгаль орчны өмнө тулгараад байгаа эрсдэлүүдийг тодорхойлох, үнэлэх, удирдах арга замуудыг эрэлхийлэх,
    • Хүлээгдэж буй эдийн засгийн хурдацтай өсөлтийн орчинд санхүүгийн салбарын тогтвортой хөгжлийг хангах үндсэн суурь нөхцлийг  бүрдүүлэх,
    • Төсвийн ил тод байдлыг сайжруулах, төсөв төлөвлөх, хэрэгжүүлэх үе шатуудад татвар төлөгчдын оролцоог нэмэгдүүлэх зэрэг асуудлуудыг онцолсон байна.

    Нийгмийн бодлого тэнцвэртэй байх тухай ярилцах үеэр:

    • Эдийн засгийн хүлээгдэж буй өндөр өсөлтийг ядуурлыг бууруулахад хэрхэн ашиглах, ядуурлыг тооцох нэгдсэн аргачлалтай болох,
    • Олон давхаргат тэтгэврийн тогтолцоог нэвтрүүлэх, хувийн тэтгэврийн сангийн эрх зүйн орчин бүрдүүлэх шаардлага байгаа тухай,
    • Эрүүл мэндийн салбарын санхүүжилтийн эх үүсвэрийг нэгдсэн санд төвлөрүүлэх, сайжруулах болон чанар хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, тусламж үйлчилгээний зохион байгуулалтыг сайжруулах зэрэг асуудлуудыг онцолсон байна.

    Өрсөлдөх чадварыг сайжруулах, инновацийн орчин бүрдүүлэх, ногоон өсөлтийг дэмжих тухай ярилцах үеэр:

    • Инновацийг бид шинжлэх ухаан талаас нь харахаасаа илүүтэй бизнесийн боломж, технологийн гарц талаас харах,
    • Инновацийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, хөгжүүлэх,
    • Усны зохистой үнийг бий тогтоох, усан цахилгаан станц барьж байгуулах, өмнийн бүсийн усны асуудлыг шийдвэрлэх,
    • Сэргээгдэх эрчим хүчний салбараа хөгжүүлж, нүүрсний дэвшилт технологийг нэвтрүүлэхэд учирч байгаа саад бэрхшээлийг шийдвэрлэх,
    • Нефтийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн боломжуудыг тодорхойлох, хэмнэлтийн нөөц боломжуудыг эрэлхийлэх зэрэг асуудлуудыг онцолсон байна.

    Мөн энэ жилийн эдийн засгийн чуулганаар “Хамтын үнэт зүйл” –ийн талаар хэлэлцсэн нь сайшаалтай. Одоо нийтийн төлөөх ажил хувийн ашиг орлогыг бууруулна гэсэн ойлголт үгүй болж байна. Бизнест үр ашигтай, нийгмийн дэвшилд хэрэгтэй ажлуудыг нэгтгэснээр хамтын үнэт зүйл бий болно.  Хамтын үнэт зүйлийг хэн нэгэн дангаараа бүтээж чадахгүй. Төр, засгаас инноваци, бизнесийн тогтвортой орчин, шударга өрсөлдөөнийг дэмжих хэрэгтэй. Харин бизнесийн байгууллагууд ойрын ашиг хөөхөөс илүүтэйгээр урт хугацааны тодорхой зорилготой байх, нийгмийн хөрөнгө оруулалт хийдэг байх хэрэгтэй. Үүнд нийгэм, иргэний төлөөллийн байгууллагууд нь зуучлалын үүрэгтэй оролцоно. Ингэж байж бид бүгд хамтын үнэт зүйлийн үр шимийг хүртэх нөхцөл бүрдэнэ.

    Монгол улсын эдийн засгийн хөгжил, өсөлтөд сөргөөр нөлөөлж буй нэг гол хүчин зүйл нь авлига болж байгааг гадаад, дотоодын байгууллагуудаас гаргасан судалгаа тодорхой харуулж байна. Тийм ч учраас эдийн засгийн чуулганаар Авлигын асуудлыг хөндөж байна. Хувийн хэвшлийн зүгээс авлигаас ангид байх талаар санал санаачлагууд гарч байна. Авлигыг бууруулах, багасгах чиглэлд төр ба хувийн хэвшил хэрхэн хамтран ажиллаж, үйл ажиллагаагаа уялдуулах хэрэгтэй байгааг оролцогчид онцолж байна. Чуулганаас гарсан эдгээр  санал санаачилга зөвлөмжүүдийг Монгол улсын Засгийн газраас үйл ажиллагаандаа байнга авч хэрэгжүүлдэг. Цааашид ч энэ хамтын үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлэх болно. Нийт оролцогчиддоо талархал дэвшүүлье. Нийгмийн түүчээ болж явдаг сэтгүүлчид маань энэ удаа мөн хөтөлж, эцэст нь дүгнэн ярилцаж байгаа нь бас том дэвшил юм.